Бўронов Олим Муродуллаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): Ўзбекистонда қишлоқ аҳолиси соғлиғини сақлаш тизимининг йўлга қўйилиши ва ривожлантирилиши (1991 – 2021 йй.), 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.1. PhD/Tar1021.
Илмий раҳбар: Мўминова Гавҳар Эсановна, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши давлат университети, PhD.03/27.02.2021.Tar.70.05.
Расмий оппонентлар: Қобулов Эшболта Атамуродович, тарих фанлари доктори, профессор; Темирова Чарос Хусановна, тарих фанлари доктори (DSc), доцент.
Етакчи ташкилот: Урганч давлат  университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади 1991-2021 йилларда Ўзбекистонда қишлоқ аҳолиси соғлиғини сақлаш тизимининг йўлга қўйилиши ва ривожлантирилиши тарихи билан боғлиқ тарихий жараёнларни очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ўзбекистонда соғлиқни сақлаш соҳасини ислоҳ қилиш жараёнлари иккита асосий даврга яъни, биринчи давр 1991-2016 йилларни ўз ичига олади ва бу йилларда Республикада соҳа ҳуқуқий асосларини мустаҳкамлаш,  моддий-техника базасини кучайтириш борасида чора-тадбирлар олиб борилган бўлсада, аммо қишлоқ даволаш муассасаларини кадрлар ва тиббий анжомлар билан таъминлаш, даволашда ишида ҳали ҳам эски усуллардан фойдаланиш, дори-дармон танқислиги каби кескин муаммолар мавжудлиги билан характерланса, иккинчи давр, яъни 2017-2021 йиллари қишлоқ аҳолиси соғлиғини сақлаш ишида соҳа структурасининг янгиланиши, қишлоқ тиббий тез ёрдам, оилавий поликлиникалар  хизматининг шаклланиши, оналик ва болаликни муҳофаза қилиш ҳамда касалликларни даволаш бўйича эришилган натижалар динамикаси асосланган;
қишлоқ аҳолиси соғлиғини сақлаш муаммолари (аҳоли саломатлигини муҳофаза қилиш бўйича давлат дастурлари ишлаб чиқилган бўлсада, жойларда унинг ижросини таъминлаш бўйича чора-тадбирлари етарли даражада олиб борилмаганлиги, маҳаллий ҳокимият органлари ижтимоий тадбирлар режасида бу соҳага кам эътибор берилганлиги) ва ютуқлари (қишлоқ шароитида ҳам ихтисослашган тиббий хизматнинг йўлга қўйилиши, айниқса, Янги Ўзбекистон шароитида  қишлоқ даволаш муассасаларини тубдан қайта қўриш ва замонавий тиббий жиҳозлар ва кадрлар билан таъминлаш ҳамда уларнинг малакасини ошириш ишларининг узлюксиз олиб борилиши, ушбу соҳада ҳам компютер технологияларидан  фойдаланиш ва рақамлаштириш тадбирларининг кучайтирилиши) вилоятлар мисолида далилланган;
Ўзбекистон қишлоқларида турли касалликларнинг тарқалиш динамикаси вилоятлар мисолида шакллантирилганда, Наманган, Бухоро, Қашқадарё ва Жиззах каби вилоятларда ижтимоий касалликларга қарши курашда ижобий натижаларга эришган бўлса, аксинча Қорақалпоғисгон Республикаси, Навоий, Тошкент шаҳри касалликларнинг тарқалиш кўрсаткичлари Республика кўрсаткичидан юқориги, Республика бўйича тери-таносил касалликлари тарқалиши йиллар давомида  камайган бир шароитда, ушбу касаллик Навоий, Сирдарё, Андижон, Хоразм каби вилоятларда ошганлиги аниқланган;
Ўзбекистонда қишлоқ даволаш муассасалари тузилишидаги жиддий ўзгаришлар (қишлоқ оилавий поликлиникалари ва тез тиббий ёрдам шохобчалари тузилди) бўлсада, аммо қишлоқ оилавий поликлиникалари ишидаги муаммолар, яъни мавжуд тиббий асбоб-ускуналардан фойдаланиш самарадорлиги Навойи, Наманган, Бухоро, Самарқанд, Қашқадарё ва Сурхондарё каби вилоятларда пастлиги, шунингдек, ҳудудларда профилактик тадбирлар Қорақалпоғистон Республикаси, Андижон, Самарқанд, Жиззах, Наманган, Сирдарё вилоятларида суст олиб борилиши натижасида касалликларни эрта аниқлаш ишлари қониқарсиз ҳолатда бўлганлиги  далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбекистонда қишлоқ аҳолиси соғлиғини сақлаш тизимининг йўлга қўйилиши ва ривожлантирилиши тарихига оид ишлаб чиқилган илмий хулоса ва таклифлар асосида:
Ўзбекистонда соғлиқни сақлаш соҳасини ислоҳ қилиш жараёнлари иккита асосий даврга яъни, биринчи давр 1991-2016 йилларни ўз ичига олади ва бу йилларда Республикада соҳа ҳуқуқий асосларини мустаҳкамлаш,  моддий-техника базасини кучайтириш борасида чора-тадбирлар олиб борилган бўлсада, аммо қишлоқ даволаш муассасаларини кадрлар ва тиббий анжомлар билан таъминлаш, даволашда ишида ҳали ҳам эски усуллардан фойдаланиш, дори-дармон танқислиги каби кескин муаммолар мавжудлиги билан характерланса, иккинчи давр, яъни 2017-2021 йиллари қишлоқ аҳолиси соғлиғини сақлаш ишида соҳа структурасининг янгиланиши, қишлоқ тиббий тез ёрдам, оилавий поликлиникалар  хизматининг шаклланиши, оналик ва болаликни муҳофаза қилиш ҳамда касалликларни даволаш бўйича эришилган натижалар динамикасига оид натижалардан Ўзбекистон миллий телерадиокампанияси “Ўзбекистон тарихи” телеканалининг “Тақдимот” кўрсатувиининг сенарийсини шакллантиришда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон телерадиоканали” давлат унитар корхонасининг 2022-йил 31-январдаги 06-31-203-сон маълумотномаси). Натижаларнинг қўлланилиши ёшлар онгида Ўзбекистонда соғлиқни сақлаш соҳасида олиб борилган ислоҳотлар ҳақидаги тасаввурларини кенгайтиришга хизмат қилган;
қишлоқ аҳолиси соғлиғини сақлаш муаммолари (аҳоли саломатлигини муҳофаза қилиш бўйича давлат дастурлари ишлаб чиқилган бўлсада, жойларда унинг ижросини таъминлаш бўйича чора-тадбирлари етарли даражада олиб борилмаганлиги, маҳаллий ҳокимият органлари ижтимоий тадбирлар режасида бу соҳага кам эътибор берилганлиги) ва ютуқлари (қишлоқ шароитида ҳам ихтисослашган тиббий хизматнинг йўлга қўйилиши, айниқса, Янги Ўзбекистон шароитида  қишлоқ даволаш муассасаларини тубдан қайта қўриш ва замонавий тиббий жиҳозлар ва кадрлар билан таъминлаш ҳамда уларнинг малакасини ошириш ишларининг узлюксиз олиб борилиши, ушбу соҳада ҳам компютер технологияларидан  фойдаланиш ва рақамлаштириш тадбирларининг кучайтирилиши), шунингдек, Наманган, Бухоро, Қашқадарё ва Жиззах каби вилоятларда ижтимоий касалликларга қарши курашда ижобий натижаларга эришган бўлса, аксинча Қорақалпоғисгон Республикаси, Навоий, Тошкент шаҳри касалликларнинг тарқалиш кўрсаткичлари Республика кўрсаткичидан юқориги, Республика бўйича тери-таносил касалликлари тарқалиши йиллар давомида  камайган бир шароитда, ушбу касаллик Навоий, Сирдарё, Андижон, Хоразм каби вилоятларда ошганлигига доир илмий натижалардан Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги 2022-йил 9-сентябрдаги 302-сонли буйруғига асосан (гувоҳнома №302-0330) нашр этилган “Ўзбекистоннинг энг янги тарихи” дарслигини тайёрлашда фойдаланилди (Қарши давлат университети 2023-йилнинг 20-майдаги 04/1865-сон маълумотномаси). Натижаларнинг қўлланилиши талаба ёшлар онгида Ўзбекистонннинг ижтимоий соҳа, хусусан, тиббиёт тизимидаги муаммоларга қарши кураш тадбирлари ҳақидаги тушунчаларни сингдиришга хизмат қилган;