Косимов Жамшид Нортожиевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Хўжалик юритувчи субектларнинг инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришни такомиллаштириш (“Ўзкимёсаноат” акциядорлик жамияти мисолида)” (Импровинг тҳе финанcинг оф инвестмент прожеcц оф эcономиc субжеcц (ин тҳе эхампле жф жоинт стоcк соcиетй “Узкимёсаноат”), 08.00.07 – “Молия, пул муомаласи ва кредит” (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: 2023.3.PhD/Iqt3259
Илмий раҳбар: Шернаев Акбар Ақмирзаевич, иқтисодиёт фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент халқаро университети DSc. 22/29.12.2023.I.175.01.
Расмий оппонентлар: Рахмонов Дилшоджон Алиджонович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Хужамурадов Асқар Жалолович, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Хўжалик юритувчи субектларнинг инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришни такомиллаштириш бўйича илмий-услубий асосланган таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Шароити оғир бўлган ҳудудларда янги ташкил этиладиган тадбиркорлик субектларига айланмадан олинадиган солиқни 1 фоиз ставкада қўллаш орқали республика туман ва шаҳарларининг 4 ва 5-тоифалардаги инвестиция лойиҳаларига маблағларни жалб этишни кўпайтиришга оид таклифи асосланган;
Юқори технологияли тадбиркорлик лойиҳалари-стартапларни биргаликда молиялаштириш учун ташкил қилинадиган венчур фондларни муайян муддатга қадар барча турдаги солиқлардан (ижтимоий солиқдан ташқари) озод қилиш таклифи асосаланган;
Кимё саноатида қулай бозор шароитларини яратиш учун “Ўзкимёсаноат” АЖнинг кимё соҳасидаги регуляторлик ваколатини ва кимё саноати корхоналаридаги акция пакетларини давлат бошқарув органларига ўтказиш таклифи асосланган;
Кимё тармоғини хорижий инвестицияларни жалб этган ҳолда молиялаштириш жараёнига экологик, ижтимоий ва корпоратив молиявий менежмент медотлари (ЭСГ)ни жорий қилиш таклифи асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Шароити оғир бўлган ҳудудларда янги ташкил этиладиган тадбиркорлик субектларига айланмадан олинадиган солиқни 1 фоиз ставкада қўллаш орқали респуплика туман ва шаҳарларининг 4 ва 5-тоифалардаги инвестиция лойиҳаларига маблағларни жалб этишни кўпайтиришга оид таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 28-январдаги “2022-2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси тўғрисида”ги ПФ-60-сонли Фармонида ўз аксини топган. (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024 йил 17 февралдаги 08/41-2-3718-сонли ма'лумотномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида 2022 йилда ушбу ҳудудларда олдинги йилга нисбатан янгидан рўйхатдан ўтган корхоналар сони 1,27 мартага, янги инвестиция лойиҳалари сони 1,34 мартага, ўзлаштирилган инвестициялар суммаси 1,42 мартага ошишига, солиқ имтиёзи ҳисобига тадбиркорлар ихтиёрида 79,7 млрд.сўм маблағ қолишига эришилган.
Юқори технологияли тадбиркорлик лойиҳалари-стартапларни биргаликда молиялаштириш учун ташкил қилинадиган венчур фондларни муайян муаддага қадар барча турдаги солиқлардан (ижтимоий солиқдан ташқари) озод қилиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 22-январдаги “2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича ҳаракатлар стратегиясини “Фаол тадбиркорлик, инноватцион ғоялар ва технологияларни қўллаб қувватлаш йили”да амалга оширишга оид давлат дастури тўғрисида”ги ПФ-5308-сонли Фармонида ўз аксини топган. (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024 йил 17 февралдаги 08/41-2-3718-сонли ма'лумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга татбиқ этилиши натижасида, 2019-2022-йилларда мамлакатимизда юқори технологияли инновацион лойиҳаларни биргаликда молиялаштириш учун ташкил қилинган 4 та венчур фондларнинг ихтиёрида 49,1 млрд.сўмлик маблағлар қолдирилди ва ушбу маблағларнинг инвестицион мақсадларда қайта тақсимланишига эришилди.
Кимё саноатида қулай бозор шароитларини яратиш учун “Ўзкимёсаноат” АЖнинг кимё соҳасидаги регуляторлик ваколатини ва кимё саноати корхоналаридаги акция пакетларини давлат бошқарув органларига ўтказиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Саноат ва унинг базавий тармоқларини жадал ривожлантириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” 2023 йил 12-отябрдаги ПВ-169-сон Фармонида ўз аксини топган. (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024 йил 17 февралдаги 08/41-2-3718-сонли ма'лумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга татбиқ этилиши натижасида, кимё саноати тармоғида ишлаб чиқаришни диверсификация қилиш, мавжуд табиий ресурсларни чуқур қайта ишлаш ва талаб юқори бўлган сифатли маҳсулотлар ишлаб чиқариш рағбатлантирилишига эришилади.
Кимё тармоғини хорижий инвестицияларни жалб этган ҳолда молиялаштириш жараёнига экологик, ижтимоий ва корпоратив молиявий менежмент медотлари (ЭСГ)ни жорий қилиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Фарғонаазот” акциядорлик жамиятида мавжуд қувватлардан самарали фойдаланиш ҳамда ички ва ташқи бозорда талаб юқори бўлган маҳсулотлар ишлаб чиқаришни та'минлаш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 2023 йил 27-июлдаги ПҚ-242-сон Қарорида ўз аксини топган. (Ўзбекистон Республикаси Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2024 йил 17 февралдаги 08/41-2-3718-сонли ма'лумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга татбиқ этилиши натижасида. “Фарғонаазот”АЖнинг устав капиталида 99,02 фоиз акциялар пакети 130 млн. АҚШ доллари ва 107 млрд.сўмга сотиб олиш ҳамда инвестиция киритиш шарти билан “Индорама СорпоратионПте Лтд” компаниясига сотилди.