Махмудова Наргиза Равшановнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
    Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбек ва инглиз тилларидаги орнитонимларнинг структур-семантик ва прагматик хусусиятлари”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.4.PhD/Fil2116.
Илмий раҳбар: Искандарова Шарифа Мадалиевна, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.05.02.
Расмий оппонентлар: Содиқов Зоҳиджон Якубжонович, филология фанлари доктори, профессор; Воситов Валижон Абдуваҳобович, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қўқон давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади ўзбек ва инглиз тилларидаги орнитонимларнинг структур-семантик ва прагматик  хусусиятларини чогʻиштирма аспектда очиб беришдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўзбек ва инглиз тилларидаги орнитонимларнинг луғавий таркиби уларнинг яшаш тарзи, ҳажми, ранг-туси сингари хусусиятлари асосида белгиланиб, мазкур парадигмани ташкил этувчи бирликларнинг  структур таснифи далилланган;
чоғиштирилаётган тиллардаги орнитонимлар семантик жиҳатдан таснифланиб, уларнинг нутқий воқеланиш хусусиятлари,  бадиий матндаги ифода имкониятлари қиёсий аспектда асослаб берилган;
ўзбек ва инглиз тилларидаги булбул/нигҳтингале, қарға/cроw, қалдирғоч/сwаллоw, товуқ/ҳен, ғоз/гоосе, тўти/паррот каби орнитонимларнинг бадиий матндаги коннотатив маънолари, хусусан, метафорик қўлланиш хусусиятлари аниқланган;
мақол ва иборалар мисолида чоғиштирилаётган тиллардаги орнитонимларнинг лингвокултурологик, прагматик, қиёсий-типологик, тарихий-этимологик жиҳатлари исботланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек ва инглиз тилларидаги орнитонимларнинг  структур-семантик ва прагматик хусусиятларини қиёслаб ўрганиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ўзбек ва инглиз тилларидаги орнитонимларнинг луғавий таркиби, парадигмаси белгиланиб, мазкур парадигмани ташлик этувчи бирликларнинг  структур таснифи  ҳақидаги илмий хулосалардан 2019-2021-йилларга мўлжалланган Фарғона давлат университетининг “ЭМИ (Энглиш ас а Медиум оф Инструcтион) мавзусидаги халқаро лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги Фарғона давлат университетининг  2023-йи л5-сентябрдаги 01-3851-сон маълумотномаси). Натижада талабалар ўзбек ва инглиз тилларидаги орнитонимлар лексик парадигмасига хос гуруҳлари, туб сўз ҳолатидаги ва ясама орнитонимларнинг тузилиш хусусиятлари ҳақида маълумотга эга бўлишига ва таржима қила олишига эришилган;
чоғиштирилаётган тиллардаги орнитонимлар семантик жиҳатдан таснифланиб, уларнинг нутқий воқеланиш хусусиятлари,  бадиий матндаги ифода имкониятлари қиёсий аспектда очиб берилганлигига оид илмий хулосалардан 2020-2021-йилларга мўлжалланган Фарғона давлат университетининг “УниCЕН” мавзусидаги халқаро лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги Фарғона давлат университетининг 2023-йил 6-октябрдаги 04-4885-сон маълумотномаси). Натижада ўзбек ва инглиз тилларидаги орнитонимларнинг лексик-семантик хусусиятлари, қатор орнитонимларнинг стилистик ўзига хосликлари ёритилган;
мақол ва иборалар мисолида чоғиштирилаётган тиллардаги орнитонимларнинг лингвокултурологик, прагматик, қиёсий-типологик, тарихий-этимологик жиҳатлари далилланганлиги ҳамда ўзбек ва инглиз тилларидаги булбул/нигҳтингале, қарға/cроw, қалдирғоч/сwаллоw, товуқ/ҳен, ғоз/гоосе, тўти/паррот каби орнитонимларнинг коннотатив маънолари, хусусан, метафорик қўлланиш хусусиятларига оид хулосалардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси «Ўзбекистон» телерадиоканалининг ДМ «Маданий-маърифий ва бадиий эшиттиришлар» муҳарририяти томонидан 2021-йил декабр ва 2022-йил январ ойларида тайёрланган «Таълим ва тараққиёт», «Адабий жараён», «Болалар ва биз» номли эшиттиришларда тадқиқотга тортилган мавзу юзасидан суҳбатлар ва эшиттиришларининг ссенарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси «Ўзбекистон» телерадиоканалининг 2022-йил 3-февралдаги 04\36-261-сон маълумотномаси). Натижада радиодастурларда берилган мазкур илмий натижалар тингловчиларнинг ўзбек ва инглиз тилларига хос сўз бойлигини оширишда, уларнинг ўринли қўлланилишини таъминлашда хизмат қилган.