Самяев Анвар Кадировичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Қуйи Зарафшон агроландшафтларининг экологик ҳолати ва уларни хариталаштириш», 11.00.01-Табиий география (география фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/Gr61.
Илмий раҳбар: Аббасов Субхон Бурхонович, география фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, DSc.03/30.12.2021.Gr.02.07.
Расмий оппонентлар: Боймирзаев Каримжон Мирзахмедович, география фанлари доктори, доцент; Расулов Анвар Баходирович география фанлари бўйича фалсафа доктори PhD, доцент.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Қуйи Зарафшон агроландшафтлари экологик ҳолатини аниқлаш, уларни оптималлаштириш ва карталаштиришнинг илмий асосларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Илк бор Қуйи Зарафшон агроландшафтлари бир бутун тизим сифатида таҳлил қилиниб мураккаб морфологик тизимга эга эканлиги аниқланган ;
Қуйи Зарафшон агроландҳсфтлари тузилиши тип ва кичик типларга ажратилиб уларнинг ландшат-экологик карталари яратилган;
агроландшафтлар етакчи компонентлари (сув ва тупроқ) таркиби кимёвий таҳлил қилинган ва су асосда геоекологик вазият баҳоланган;
масофавий зондлаш маълумотлари асосида ҳудуднинг 1:1500000 ва 1:700000 масштабли ландшафтларнинг ўзгариши, ҳудуднинг яшиллик билан қопланиш даражаси ҳамда агроландшафт карталари АрcГИС дастури орқали яратилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қуйи Зарафшон агроландшафтларининг экологик ҳолати ва уларни хариталаштириш бўйича олинган натижалар асосида:
Қуйи Зарафшон агроландшафтлари бўйича қилинган тизимли, структурали ва кимёвий таҳлиллардан Ўзбекистон Экогик партияси томонидан партиянинг дастур ва режаларини тузишда фойдаланилган (Ўзбекистон Экогик партиясининг 2023 йил 13 декабрдаги 01/422-сонли маълумотномаси). Натижада, ушбу таҳлиллар ҳудуд агроландшафтларидаги тупроқларни мониторинг қилиш тизимини такомиллаштириш имконини берган;
Қуйи Зарафшон бўйича ажратилган агроландшафтларнинг 2 та тип ва 12 та кичик типлари Ўзбекистон Экогик партияси амалиётида экин турларини оптимал жойлаштириш бўйича таклифлар ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Экогик партиясининг 2023 йил 13 декабрдаги 01/422-сонли маълумотномаси). Натижада, келгусида ҳудудда янги экин турларини диверсификация қилиш ҳамда озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлаш имконини берган;
масофавий зондлаш маълумотлари ва АрcГИС дастури асосида тузилган ҳудуднинг 1:1500000 ва 1:700000 масштабли ландшафтларнинг ўзгариши, ҳудуднинг яшиллик билан қопланиш даражаси ҳамда агроландшафт карталаридан Ўзбекистон Экогик партияси амалиётида фойдаланилган (Ўзбекистон Экогик партиясининг 2023 йил 13 декабрдаги 01/422-сонли маълумотномаси). Натижада, ҳудудни замонавий картографик материаллар билан бойитиш ҳамда экологик ҳолатини баҳолаш усулларини такомиллаштириш имконини берган.