Эрданова Зебинисо Абилкосимовна
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Инглиз ва ўзбек тилларида касбий фаолиятни ифодаловчи бирликларнинг лингвомаданий ва деривацион хусусиятлари”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.3.PhD/Fil2002.
Илмий раҳбар: Насруллаева Нафиса Зафаровна, филология фанлари доктори (DSc), профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат чет тиллар институти, PhD.03/30.2019.Fil.83.01.
Расмий оппонентлар: Хайруллаев Хуршиджон Зайниевич, филология фанлари доктори (DSc), профессор; Давлатова Муҳайё Ҳасановна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз ва ўзбек тилларидаги касб-ҳунарга оид тил бирликларининг лингвомаданий, деривацион ва семантик хусусиятларини очиб бериш ҳамда уларнинг ўхшаш ва фарқли жиҳатларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
инглиз ва ўзбек тилларида касб-ҳунарга оид тил бирликларининг семантик, деривацион, лингвомаданий хусусиятлари қиёсий-чоғиштирма жиҳатдан очиб берилиб, қиёсланаётган тилларда уларнинг ўхшаш ва фарқли жиҳатлари аниқланган;
икки тил луғатидаги касб-ҳунарга хос сўзларнинг луғавий ривожи, уларнинг такомиллашувининг лисоний ва нолисоний омиллари, тарихий-этимологик манбалари аниқланиб, лексик-семантик аспектда исботланган;
 инглиз ва ўзбек тилларига оид касб-ҳунар лексемаларининг лексик, фразеологик, паремиологик қатламларда ифодаланиши, касб-ҳунарга оид номларнинг мавзувий гуруҳланиши ва уларга оид терминларнинг пайдо бўлиш омиллари далилланган;    
    инглиз ва ўзбек тиллари бадиий матнларида касб-ҳунарга оид тил бирликларининг ифодаланиш даражаси ижтимоий-маданий, коммуникатив, миллий-меъёрий мезонлар асосида очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инглиз ва ўзбек тилларида касбий фаолиятни ифодаловчи бирликларнинг лингвомаданий ва деривацион хусусиятларини  тадқиқ ва таҳлил қилиш юзасидан  олинган илмий натижалар асосида:
инглиз ва ўзбек тилларида касб-ҳунарга оид тил бирликларининг семантик, лингвомаданий, деривацион хусусиятларининг қиёсий-чоғиштирма таснифлари ва қиёсланаётган тилларда уларнинг ўхшаш ва фарқли жиҳатларига  доир илмий-назарий хулосалардан “Девелопинг Интерcултурал Cомпетенcе ин Теачинг Фореигн ЛангуаГЭС” номли ўқув қўлланма яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 9-сентябрдаги “302” – сонли буйруғи). Мазкур ўқув қўлланмадан фойдаланиш натижасида «Хорижий тил ва адабиёти (инглиз тили)» 60111800 - таълим йўналишида таҳсил олаётган талабаларнинг касб-ҳунар лексикасига оид амалий кўникмалари кенгайтирилган, касб-ҳунар номларининг ясалиши, лингвомаданий хусусиятларига оид илмий-назарий қарашлари бойитилган;
икки тил луғатидаги касб-ҳунарга хос сўзларининг луғавий ривожи ва такомиллашувининг лисоний ва нолисоний омилларини, тарихий-этимологик манбаларини тизимли равишда ёритиб бериш билан боғлиқ усуллардан Европа Иттифоқи томонидан Эрасмус + дастурининг 2016-2018 йилларга мўлжалланган 561624-ЭПП-1-2015-УК-ЭППКА2-CБҲЕ-СП-ЭРАСМУС+CБҲЕ ИМЕП: Ўзбекистонда Олий таълим тизими жараёнларини модернизациялаш ва халқаролаштириш” номли лойиҳаси доирасида фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2023-йил 15-мартдаги 706/30.02.01 – сон маълумотномаси) Натижалар касб-ҳунарга оид тушунчалари орқали инглиз ва ўзбек халқлари маданиятида шаклланган образли ва қадриятларга оид тасаввурларни таҳлил қилиш, уларнинг  тарихий-этимологик таҳлил этиш усулларини ўрганиш, шунингдек, миллий олий таълим тизимида чет тилини мутахассислик предмети сифатида  ўқитиш жараёнида  виртуал ресурслар  яратиш ва ўқув жараёнига жорий этиш имконини берган;
инглиз ва ўзбек тилларига оид касб-ҳунар атамаларнинг лексик, фразеологик ва паремиологик қатламларда ифодаланиши, таҳлил қилиниши, касб-ҳунарга оид номларнинг мавзувий гуруҳланиши ва уларга оид терминларнинг пайдо бўлишини тасвирлашга оид материаллардан Самарқанд давлат чет тиллар институтида Европа Иттифоқининг 2014-2016 йилларга мўлжалланган  Темпус Прожеcт дастури 544161- ТЕМПУС-1-2013-1-УК-ТЕМПУС-ЖПCР Астон Университй ДеТЕЛ “Девелопинг тҳе Теачинг оф Эуропеан ЛангуаГЭС: Модернизинг Лангуаге Теачинг тҳроугҳ тҳе Девелопмент оф Блендед Мастерс Программес” лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2023-йил 15-мартдаги 707/30.02.01 – сон маълумотномаси). Натижада олий мактабларда инглиз ва ўзбек тилларида касб-ҳунарга оид изоҳли, соҳавий ва атамашунослик луғатларини тузиш, касб-ҳунарга оид номларнинг мавзувий гуруҳланишини амалга оширишдаги ўзига хос  этномаданий фарқларни тизимлаштириш тўғрисидаги маълумотлар ушбу касб-ҳунар лексикасининг терминология тизимидаги ўрнини белгилаш билан боғлиқ ассоциатив экспериментлар, сўровномалар ўтказиш имконини берган;
касб-ҳунарга оид тил бирликларининг бадиий матнларда қўлланиш даражасини ижтимоий-маданий, коммуникатив, миллий-меъёрий мезонлар асосида таҳлил қилиш юзасидан билдирилган хулосалардан Самарқанд вилоят телерадиокомпаниясининг 2023- йил 8- апрел куни эфирга узатилган “Кун мавзуси” эшиттиришининг навбатдаги сони ссенарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Самарқанд вилоят телерадиокомпаниясининг 2023-йил 17-апрелдаги 01-12/258-сон маълумотномаси). Натижада илмий-маърифий аҳамиятга эга тавсиялар ҳақида маълумотнома берилган ва кейинги кўрсатувларда ҳам фойдаланиш кўзда тутилган.