Sayt test rejimida ishlamoqda

Қаюмов Феруз Собир ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Гепатопротектор таъсирга эга бўлган йиғма асосида қуруқ экстракт ва биологик фаол қўшимча яратиш», 15.00.01 - Дори технологияси (фармацевтика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/Far75.
Илмий раҳбар: Тухтаев Хаким Рахманович, фармацевтика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Тошкент фармацевтика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент фармацевтика институти, DSc.04/30.12.2019.Far.32.01.
Расмий оппонентлар: Юнусова Холида Маннановна, фармацевтика фанлари доктори, профессор; Сотимов Ғайрат Бахтиёрович, техника фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Тошкент кимё-технология институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: қушқўнмас ўсимлиги уруғи, маккажўхори попуги ва қалампир ялпиз баргларидан қуруқ экстрактлар ажратиб олиш ҳамда улар аралашмаси асосида капсула шаклидаги БФҚ таркиби ва технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қушқўнмас ўсимлиги (Силйбум марианум Л.) мевалари, маккажўхори (Зеа майс Л.) попуги ва қалампир ялпиз (Ментҳа пиперита Л.) баргларидан қуруқ экстрактлар олиш технологиялари ишлаб чиқилган;
олинган 3 хил қуруқ экстрактларнинг ташқи кўриниши, чинлиги, оғир металлар миқдори, қуритилганда ёʻқотилган оғирлик ва микробиологик тозалиги каби сифат кўрсаткичлари аниқланиб, амалдаги меъёрий ҳужжатларда келтирилган талабларга мувофиқлиги  исботланган;
қуруқ экстрактлар таркибидаги флавоноидлар йиғиндиси миқдори рутинга ва лютеонинга нисбатан спектроскопия, флаволигнанлар йиғиндиси миқдори эса силимаринга нисбатан юқори самарали суюқлик хроматографияси усулида аниқланган;
ушбу қуруқ экстрактлар аралашмаси таркибида жигар фаолиятини рағбатлантирувчи аминокислоталар (глютамин кислотаси, аспарагин кислотаси), сувда эрувчи витаминлар (Б комплекс витаминлари, C витамини) ҳамда макро- ва микроелементлар мавжудлиги исботланган;
ушбу қуруқ экстрактлар аралашмасининг технлогик хоссаларини аниқлаш натижасида капсула шаклидаги «Гепасилимарин» биологик фаол қўшимча таркиби танланган ва технологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Гепатопротектор таъсирга эга бўлган йиғма асосида қуруқ экстракт ва биологик фаол қўшимча яратиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Гепатопротектив ва холеретик таъсирга эга қаттиқ дори шаклидаги восита»га Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигининг фойдали модели патенти олинган (№ФАП 02150, 02.03.2022 й). Натижада, қушқўнмас мевалари, маккажўхори попуги ва қалампир ялпиз баргларидан олинган қуруқ экстрактлар аралашмаси асосида жигар фаолиятини рағбатлантирувчи капсулани олиш имконини берган;
«Гепасилимарин» биологик фаол қўшимча учун Техник шартлар (Ц 02026972-003:2022) ҳамда уни ишлаб чиқариш бўйича Технологик ёʻриқнома Ўзбекистон Республикаси санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қўмитаси томонидан тасдиқланган (ТИ 02026972-003:2022). Натижада, капсула шаклидаги биологик фаол қўшимчани саноат миқёсида ишлаб чиқариш имконини берган;
ўтказилган клиник олди синовлар натижасида қушқўнмас мевалари, маккажўхори попуги ва қалампир ялпиз баргларидан олинган қуруқ экстрактлар аралашмасининг специфик фармакологик фаоллиги ҳамда ўткир заҳарли эмаслиги исботланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 15 октябрдаги 8н-3/280-сон хати). Натижада, ишончли гепатопротектор ва сафро ҳайдовчи фаолликга эга безарар дори воситаларни ишлаб чиқариш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish