Садиков Эркин Турсуновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармог'и): «Инглиз тилини ўқитишда илтифот ва инкорни ифодаловчи нутқ актларини ўргатишни такомиллаштириш технологиялари», 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси  (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.4.PhD/Ped4176.
Илмий раҳбар: Расулов Зубайдулло Изомович, филология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат университети, DSc.03/04.06.2021.Fil.72.03.
Расмий оппонентлар: Олимов Ширинбой Шарифбоевич, педагогика фанлари доктори, профессор; Абдуллаева Лола Тоҳировна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Термиз давлат университети.    
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз тилини ўқитишда илтифот ва инкорни ифодаловчи нутқ актлари таълимини такомиллаштириш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илтифот ва инкорни ифодаловчи нутқ актларини ўқитиш жараёнида тил кўникмалари (тинглаб тушуниш, гапириш, ўқиш ва ёзиш)ни такомиллаштиришнинг методологик асосларини ишлаб чиқиш орқали тил оʻрганувчиларнинг танқидий фикрлаш, ахборотни мустақил излаш ва таҳлил қилиш, маълумотни идрок этиш ва қайта ишлаш коʻникмалари ҳамда тинглаб тушуниш малакаларини ривожлантиришга тоʻсқинлик қилувчи интерференсия омилларни бартараф этиш зарурати асосланган;
ўқув жараёнида инглиз тилидаги илтифот (комплимент) ва инкорни ифодаловчи нутқ актларини ривожлантирувчи машқлар тизимини ишлаб чиқишда аутентик материалларнинг прагматик хусусиятлари аниқланиб, прагматик компетенцияни шакллантиришда коммуникация (cоммуниcатион), коллаборация (cоллаборатион), креативлик (cреативитй) ва танқидий фикрлаш (cритиcал тҳинкинг) кўникмаларини ривожлантиришга асосланган машқлар тизими кооператив, коммуникатив, интерактив ва шахсий рефлекцияли машқлар интеграцияси асосида  такомиллаштирилган;
инглиз ва ўзбек тилидаги илтифот(комплимент) ва инкорни ифодаловчи нутқ актларининг прагматик ўзаги – эксплицит ёки имплицит ифодаланиши (локутив), коммуникатив интенция (иллокутив), нутқий таъсир кўрсатиш (перлокутив)ни яхлит бир бутунлик даражасида ўқитилиш масалалари инновацион таълим стратегияси сифатида асосланган;
нутқ актларининг самарали ўқитилишига асос бўла оладиган “CоРеCо”, “Илтифотдан инкоргача” ва “Илтифот ҳалқалари” каби интерактив таълим технологиялари яратилиб, мазкур жараён тил ўқитишда нутқий компетенцияларни ривожлантирувчи ҳамда тил кўникмаларни такомиллаштиришга асосланган тизимлаштирилган ва дастурлаштирилган таъминот сифатида таклиф этилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инглиз тилини ўқитишда илтифот ва инкорни ифодаловчи нутқ актларини ўргатишни такомиллаштириш технологиялари эришилган илмий натижалар асосида:
инглиз ва ўзбек тилидаги илтифот(комплимент)лар ва инкорни ифодаловчи нутқ актларининг прагматик ўзаги – эксплицит ёки имплицит ифодаланиши/локутив, коммуникатив интенция/иллокутив, нутқий таъсир кўрсатиш/перлокутив яхлит бир бутунлик сифатида ўқитилиш масалалари инновацион таълим стратегияларига кўра ривожлантирилганлигига оид назарий хулосалардан Жиззах давлат педагогика университетида бажарилган “Ўзбекистонда инглиз тилини ўрганувчиларга прагматик компетенсияларни ўқитишнинг масалалари” мавзусидаги фундаментал илмий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Жиззах давлат педагогика университетининг 2023-йил 5-апрелдаги 04-368-сон  маълумотномаси). Натижада тадқиқотда келтирилган ўқитиш моделларидан олий таълим муассасасининг педагогика, методика ва тилшунослик билан боғлиқ соҳаларида самарали фойдаланиш дарсларнинг сифатини ошишига хизмат қилиши эътироф этилган;  
ўқув жараёнида инглиз тилидаги илтифот(комплимент)лар ва инкорни ифодаловчи нутқ актларини ривожлантирувчи машқлар тизимини ишлаб чиқишда аутентик материалларнинг прагматик хусусиятлари аниқланиб, прагматик компетенсияни шакллантиришда коммуникация (cоммуниcатион), коллаборация (cоллаборатион), креативлик (cреативитй) ва танқидий фикрлаш (cритиcал тҳинкинг) кўникмаларини ривожлантиришга асосланган машқлар тизимига оид илмий хулоса ва тавсиялардан  Бухоро давлат университетида 2020-2022-йилларда амалга оширилган С-УЗ800-20ГР-0034-рақамли “АCCЕСС МИCРОСЧОЛАРШИП ПРОГРАМ” хорижий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Бухоро давлат университетининг 2023-йил 1-апрелдаги 06-01-0094-сон маълумотномаси). Натижада комплиментни ифодаловчи нутқ актларини  ўқитиш жараёнида талабаларнинг маданий ва ижтимоий тўсиқларни енгиб ўтишлари ва реал суҳбат шароитларида ўз-ўзларини идора этишлари учун асос бўла оладиган факторлар энг муҳим аспектлар қаторида эътиборга олинган;  
нутқ актларининг самарали ўқитилишига асос бўла оладиган интерактив “CоРеCо”, “Илтифотдан инкоргача” ва “Илтифот ҳалқалари” каби таълим технологиялари яратилган ва мазкур жараён таълимнинг коммуникатив ёндашувига кўра такомиллаштирилганлигига доир илмий хулоса ва тавсиялардан   Самарқанд давлат чет тиллар институтида 2016-2018-йилларда амалга оширилган 561624-ЭПП-1-2015-УК-ЭППКА2-CБҲЕ-СП-ЭРАСМУС + CБҲЕ ИМЕП: “Ўзбекистонда олий таълим тизими жараёнларини модернизациялаш ва халқаролаштириш” инновацион тадқиқот лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2023-йил 4-апрелдаги 890/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада нутқ актларини ўқитишда прагматик компетенсиялар, реал нутқ вазиятлари орқали “комплимент ҳалқалари”, “сеҳрли стул”, “сўздан матнгача” каби интерфаол методлар тил ўрганиш ва ўқитиш жараёнларини жадаллаштириш, ўқитувчи ва талабаларнинг машғулотларда фаоллигини ошириш мақсадида яратилган қўшимча ва тарқатма материалларни ишлаб чиқишда янги ёндашувлар сифатида тавсия этилган;  
илтифот ва инкорни ифодаловчи нутқ актларини ўқитиш жараёнида тил кўникмалари (тинглаб тушуниш, гапириш, ўқиш ва ёзиш)ни такомиллаштиришнинг методологик асослари, янги ўқитиш усул ва технологиялари, баҳолаш мезонлари борасида амалий тавсияларга оид таклифлардан Ўзбекистон инглиз тили ўқитувчилари уюшмасининг “Замонавий таълим технологиялари” мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (УзТЕА ташкилотининг 2023-йил 23-мартдаги 23.03.23/01-сон маълумотномаси). Натижада мазкур тавсиялар асосида прагматик компетенсия, илтифот, инкорни ифодаловчи нутқ актларини ўрганишда мазкур иш муайян даражада илмий манба сифатида хизмат қилган;
илтифот ва инкорни ифодаловчи нутқ актларини ўқитиш жараёнида тил кўникмалари (тинглаб тушуниш, гапириш, ўқиш ва ёзиш)ни такомиллаштиришнинг методологик асослари, янги ўқитиш усул ва технологиялари, баҳолаш мезонлари борасида амалий тавсиялар билан боғлиқ хулоса ва натижалардан Бухоро вилоят телерадиокомпаниясида “Ассалом, Бухоро”, “Замондош” телекўрсатувлари сенарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Бухоро вилояти телерадиокомпаниясининг 2023-йил 10-мартдаги 02-09-72-сон маълумотномаси). Натижада илтифот ва инкорни ифодаловчи нутқ актлари ҳақидаги маълумотлар телерадиоканал кўрсатувларининг илмий- оммабоплигини таъминлашга хизмат қилган.