Хўжамуродова Ойдин Хўжамурод қизининг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

 I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбек тилининг гулчилик лексикаси”, 10.00.01 – Ўзбек тили (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.1.PhD/Fil695.
Илмий раҳбар: Пардаев Азамат Бахронович, филология фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши давлат университети, DSc.03/30.12.2021.Fil.70.01.
Расмий оппонентлар: Бегимов Одил, филология фанлари доктори, профессор; Бакиров Поён, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбек тили гулчилик лексикасининг лингвистик хусусиятларини очиб беришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўзбек тилининг қадимий ва замонавий ёзма манбалар ҳамда луғатларида сақланиб қолган “гулчилик лексикаси”, “фитоним” ва “фитонимик лексика” терминларининг тилимиздаги асл маъноларига таянган ҳолда ўз маъносида тўғри қўлланиш жиҳати очиб берилган; 
гулчилик соҳасидаги гул, чечак, атиргул, чиннигул, лола, тоғ лоласи, намозшомгул, бойчечак, райҳон каби кўплаб терминлар ва тушунчаларнинг луғавий маънолари, этимологияси, бу соҳага оид терминлардан ясалган киши исмлари (Гулноз, Ойгул, Гулпари), топонимларнинг (Гулдара, Гулбулоқ, Гулдурсун)   қўлланиш ўрни ва ясалиш модели, ономастик бирликлар ясалишидаги  иштироки, мавқейи, лексик-семантик хусусиятлари асосланган;
гулчилик лексикасининг тил тизимидаги структур-грамматик хусусиятлари ва тарихий сўз ясалиш усуллари асосида уларнинг сўз туркумлариаро моделлари, бу соҳа лексикасининг  туркий, форс-тожик, араб, рус ва бошқа тилларидан диахрон ва синхрон ўзлашиш  сабаблари ва  омиллари аниқланган;
бадиий матнда гулчилик лексикасининг қўлланиши билан боғлиқ  тил ва маданят (лингвомаданий), сўз ва  шъериятлар (лингвопоетик) аро хусусиятлари далилланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек тили гулчилик лексикаси лингвистик хусусиятларини тадқиқ этиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ўзбек тилининг қадимий ва замонавий ёзма манбалар ҳамда луғатларида сақланиб қолган “гулчилик лексикаси”, “фитоним” ва “фитонимик лексика” терминларининг тилимиздаги асл маънолари; ўзбек тилининг гулчилик лексикасига оид сўз ва терминологик бирликлар тизимининг структур-семантик хусусиятлари; изоҳли луғатлар учун гул ва гулчиликка оид терминларини танлаб олиш тамойиллари, терминлар учун иллюстратив мисоллар бериш каби тадқиқот натижалари ва материалларидан Давлат илмий-техник дастурлари доирасидаги 2020-2023-йилларда амалга оширилган АМ-ФЗ-201908172 “Ўзбек тилининг таълимий корпусини яратиш” номли грант лойиҳасида фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети ОЎМТВнинг 2023-йил 14-апрел 31-сон маълумотномаси). Натижада терминларнинг лексикографик тавсифлари мукаммаллаштирилган ва семантик хусусиятларини изоҳлашда фойдаланилган;
гулчилик терминларининг луғавий маъноси, соҳавий қўлланиши, уларнинг замонавий лексикографик тавсифланиши, терминологик ва умумистеъмол сўзларнинг ясамалашуви натижасида маъноларидаги ихтисослашиш натижасида янги, соҳавий маъноларнинг вужудга келиши ҳақидаги хулосаларидан 5221000 – Филология ва тилларни ўқитиш (ўзбек тили) бакалавр таълим йўналиши учун 2018-йилда “Тафаккур бўстони” нашриётида нашр қилинган, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги томонидан дарслик сифатида тавсия этилган “Ҳозирги ўзбек тили” дарслигида фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2023-йил 14-апрелдаги 02-743-сон маълумотномаси). Натижада дарсликнинг “Ўзбек тили лексикаси таснифи” деб номланган 18-параграфида ўзбек тили лексикаси таркибидаги сўз, термин, лексема, истилоҳ, лексик бирлик, луғавий бирликларнинг маънолари, ўхшаш ва фарқли жиҳатлари хусусидаги изоҳ ҳамда тавсифлар билан  бойитилган;
гулчилик соҳасидаги гул, чечак, атиргул, чиннигул, лола, тоғ лоласи, намозшомгул, бойчечак, райҳон каби кўплаб терминлар ва тушунчаларнинг луғавий маънолари, этимологияси, бу соҳага оид терминлардан ясалган киши исмлари (Гулноз, Ойгул, Гулпари), топонимларнинг (Гулдара, Гулбулоқ, Гулдурсун)  қўлланиш ўрни, ономастик бирликлар ясалишидаги мавқейи ва лексик-семантик, лингвопоетик хусусиятлари ҳақидаги таҳлилий фикрлар ва тавсиялар Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон 24” радиоканалида 2022-йилнинг 14-апрелида эфирга узатилган “Муҳим мавзу”, “Гулларни асранг” эшиттиришларида фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон 24” радиоканалининг 2022-йил 8-июлдаги 03-09-386-сон маълумотномаси). Натижада, ушбу эшиттиришнинг мазмуни бойитилган ва радио тингловчилар ўзбек тили гулчилик терминологиясида қўлланувчи терминларнинг англатган маънолари, этимологияси, ясалиши ва номланиши каби хусусиятлари ҳақидаги маълумотларга эга бўлишган;
гулчилик терминларининг изоҳли луғатини тузишга асос бўлувчи сўз ва терминларни лексикографик тамойиллар асосида танлаш, соддалик, аниқлик, ихчамлик мезонларини белгилаш асосида “Ўзбек тили гулчилик терминларининг изоҳли луғати” (ИСБН 978-9943-9311-9-1) тузилган. Натижада ўзбек тилидаги гулчилик терминларининг қўлланилишига аниқлик киритилган ва луғатнинг изоҳли вариантини яратиш имконини берган.