Муродов Юсуфжон Жўрабоевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Бош мия астроцитомаларида комплекс даволашни такомиллаштириш» 14.00.14 – Онкология; 14.00.28 – Нейрохирургия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Tib1713.
Илмий раҳбарлар: Гафур-Ахунов Мирза-Али Алиёрович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Саидов Ғафур Нормуродович, тиббиёт фанлари номзоди.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази ҳузуридаги DSc.04/30.12.2019Tib.77.01 рақамли илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Ходжаев Абдувохид Валиевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Шодиев Амиркул Шодиевич, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: нур терапияси ва кимётерапияни оптималлаштириш орқали бош мия астроцитомаларида комплекс даволаш натижаларини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бош мия астроцитомаларида модификациялашган комплекс даволашда радиомодификатор бир вақтнинг ўзида мультифракцион нур терапияси билан биргаликда қўлланилганда ўсма ҳужайраларининг сезувчанлигини ошириш натижасида организмда заҳарланиш даражасининг ошмаслиги исботланган;
бош мия астроцитомаларида нур терапиясининг мультифракцион усулда (бир марталик ўчоқли қиймати–1,5 Гр, умумий кунлик ўчоқли қиймати–3 Гр, умумий ўчоқли қиймати–60 Гр), бир соат олдин радиомодификатор билан бирга қўлланилиши, ўсма ҳужайраларининг митотик циклига дастлабки 6-8 соат давомида таъсир қилиб, ўсманинг қайталанишини пасайиши ва яшовчанлик даражасининг узайишига олиб келиши исботланган;
бош мия астроцитомаларида ўсманинг аксарият ҳолатларда паллиатив субтотал олингандан сўнг, қолдиқ ўсмага кимёвий ва мультифракцион нур ҳамда адьювант кимёвий терапия ўтказилиши, ўсма ҳужайраларининг митотик циклини кескин пасайишига ва айрим ҳолатларда тўлиқ регрессиясига олиб келиши исботланган;
бош мия астроцитомаларида мажмуавий даво усулининг қўлланилиши (операция, нур ва адьювант кимёвий терапия) касалликнинг неврологик симптомларининг (тутқаноқ хуружи, мияча атаксияси, гемипарез, гемиплегия, мотор афазия) нейроген ўтказилчанлиги яхшиланиш хисобига, ҳаёт сифатини яхшилаш  хусусиятлари исботланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тиббиёт ходимларнинг касбий малакасини ривожлантириш марказининг эксперт кенгашининг 2024 йилдаги 29 февралдаги 2-сон хулосасига кўра (илмий янгиликни бошқа соғлиқни сақлаш муассаларига жорий этиш бўйича Тиббиёт ходимларнинг касбий малакасини ривожлантириш марказининг 2024 йил 29 февралдаги 05/5421-сонли хати Соғлиқни сақлаш вазирлигига тақдим этилган):
биринчи илмий янгилик: бош мия астроцитомаларида илк маротаба модификациялашган комплекс даволаш: кимётерапия -темозоламид радиосенсибилизатор сифатида бир вақтнинг ўзида мультифракцион нур терапияси билан биргаликда қўлланилганда, умумий токсиклик даражасининг ошмаслиги аниқланиб, унинг клиник самарадорлиги исботланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: бош мия астроцитомаларида илк маротаба модификациялашган комплекс даволаш: кимётерапия -темозоламид радиосенсибилизатор сифатида бир вақтнинг ўзида мультифракцион нур терапияси билан биргаликда қўлланилганда умумий токсиклик даражасининг ошмаслиги аниқланиб, унинг клиник самарадорлиги бўйича олинган илмий тадқиқот натижалари соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд филиалининг 2023 йил 13 мартдаги №9u-сонли ҳамда Қашқадарё филиалининг 2023 йил 16 мартдаги №74-Т/2 -сонли буйруқлари билан клиник амалиётга жорий этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги: бош мия астроцитомаларида илк маротаба модификациялашган комплекс даволаш: кимётерапия -темозоламид радиосенсибилизатор сифатида бир вақтнинг ўзида мультифракцион нур терапияси билан биргаликда қўлланилганда, умумий токсиклик даражасининг ошмаслиги аниқланиб, бундай даволаш тартибининг ижтимоий самарадорлиги, касаллик асоратларининг камайиши натижасида тиббий тактикада ишлаб чиқилган ёндашув, ётоқ кунларининг сезиларли даражада қисқариши орқали даволаш сифати яхшиланган.  Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: бош мия астроцитомаларида илк маротаба модификациялашган комплекс даволаш: кимётерапия -темозоламид радиосенсибилизатор сифатида бир вақтнинг ўзида мультифракцион нур терапияси билан  биргаликда қўлланилганда), умумий токсиклик даражасининг ошмаслиги, РИОваРИАТМ Бухоро филиалида онкологик касал билан беморнинг шифохонадаги даволаниш даври учун иқтисодий кўрсаткич: бир нафар беморнинг нур терапияси учун кунига ўртача 250000 сўм сарфланишини назарда тутилса, анъанавий комплекс даволаниш давомийлиги ўртача 42 кунни ташкил этишини олдиндан башоратлаш билан, бир нафар беморга 10,5 миллион сўм сарфланган, модификациялашган комплекс даволашда эса жами даволаниш давомийлиги 14 кунга қисқартирилганда, бир нафар беморда 7 миллион сўмни тежаш имконини берган. Хулоса: бош мия астроцитомаларида илк маротаба модификациялашган комплекс даволаш: кимётерапия -темозоламид радиосенсибилизатор сифатида бир вақтнинг ўзида мультифракцион нур терапияси билан биргаликда қўлланилганда, умумий токсиклик даражасининг ошмаслиги натижасида, жами даволаниш давомийлиги 14 кунга қисқартирилганда, бир нафар бемор учун 7 миллион сўмни тежаш имконини берган.
иккинчи илмий янгилик: бош мия астроцитомаларида нур терапиясининг самарадорлигини ошириш мақсадида, классик фракциядан фарқли ўлароқ, мультифракцион усул қўлланилиб (бир марталик ўчоқли қиймати – 1,5 Гр, умумий кунлик ўчоқли қиймати – 3 Гр), қисқа вақт ичида режалаштирилган умумий ўчоқли қиймати – 60 Грга етказилганда ўсма қайталанишининг пасайиши ва умумий яшовчанлик даражасини ошириш тартиби асосланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: бош мия астроцитомаларида нур терапиясининг самарадорлигини ошириш мақсадида, классик фракциядан фарқли ўлароқ, мультифракцион усул қўлланилиб (бир марталик ўчоқли қиймати – 1,5 Гр, умумий кунлик ўчоқли қиймати – 3 Гр) қисқа вақт ичида режалаштирилган умумий ўчоқли қиймати – 60 Грга етказилганда ўсма қайталанишининг пасайиши ва умумий яшовчанлик даражасини ошириш тартиби соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд филиалининг 2023 йил 13 мартдаги №9u-сонли ҳамда Қашқадарё филиалининг 2023 йил 16 мартдаги №74-Т/2 -сонли буйруқлари билан клиник амалиётга жорий этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги: бош мия астроцитомаларида нур терапиясининг самарадорлигини ошириш мақсадида, классик фракциядан фарқли ўлароқ, мультифракцион усул қўлланилиб (бир марталик ўчоқли  қиймати – 1,5 Гр, умумий кунлик ўчоқли  қиймати – 3 Гр) қисқа вақт ичида режалаштирилган умумий ўчоқли қиймати – 60 Грга етказилганда ўсма қайталанишининг пасайиши ва умумий яшовчанлик даражасини ошириш натижасида анъанавий комплекс даволаш усули (ОП+НТ+КТ) билан солиштирганда, ётоқ кунларининг давомийлиги сезиларли даражада қисқарди (ўртача 42 кундан 28 кунгача) ва нур терапияси билан боғлиқ бўлган асоратлар ҳам камайди. Модификациялашган комплекс даволашдан кейин, ўсманинг қайталаниши ва ўсманинг давомий ўсиши стандарт ёндашувга нисбатан сезиларли даражада камайиши аниқланлиги билан изоҳланган. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги: РИОваРИАТМ Бухоро филиалида бир нафар беморнинг нур терапияси учун кунига ўртача 250000 сўм сарфланишини инобатга олган ҳолда модификациялашган комплекс даволашда даволаниш давомийлиги 14 кунга қисқартирилиши ҳисобига иқтисодий самарадорлик бир нафар бемор учун 3,5 миллион сўмни ташкил этган. Назоратга олинган 34 нафар бемор учун 119 миллион сўм иқтисод қилинган. Хулоса: бош мия астроцитомаларида нур терапиясининг самарадорлигини ошириш мақсадида, классик фракциядан фарқли ўлароқ, мультифракцион усул қўлланилиб (бир марталик ўчоқли қиймати – 1,5 Гр, умумий кунлик ўчоқли қиймати – 3 Гр) қисқа вақт ичида режалаштирилган умумий ўчоқли қиймати – 60 Грга етказилганда ўсма қайталанишининг пасайиши ва умумий яшовчанлик даражасини ошириш натижасида 119 миллион сўмни тежаш имконини берган.
учинчи илмий янгилик: бош мия астроцитомаларида ўсманинг аксарият ҳолатларда паллиатив субтотал олиниши муносабати билан мультифракцион нур, кимёвий ҳамда адьювант кимёвий терапиянинг ўтказилиши ўсма ҳужайралари бўлинишининг кескин пасайиши ва айрим ҳолларда тўлиқ регрессиясига олиб келиши оқибатида, қайталаниш ва давомий ўсишини пасайтирган, шунинг билан даволаш тартибининг самарадорлиги исботланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: бош мия астроцитомаларида ўсманинг аксарият ҳолатларда паллиатив субтотал олиниши муносабати билан мультифракцион нур, кимёвий ҳамда адьювант кимёвий терапиянинг ўтказилиши ўсма ҳужайралари бўлинишининг кескин пасайиши ва айрим ҳолларда тўлиқ регрессиясига олиб келиши оқибатида, қайталаниш ва давомий ўсишини пасайтирган ҳамда даволаш тартибининг самарадорлиги исботланганлиги, соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд филиалининг 2023 йил 13 мартдаги №9u-сонли ҳамда Қашқадарё филиалининг 2023 йил 16 мартдаги №74-Т/2 -сонли буйруқлари билан клиник амалиётга жорий этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги: бош мия астроцитомаларида ўсманинг аксарият ҳолатларда паллиатив субтотал олиниши муносабати билан мультифракцион нур, кимёвий ҳамда адьювант кимёвий терапиянинг ўтказилиши ўсма ҳужайраларининг бўлинишининг кескин пасайиши ва айрим ҳолларда тўлиқ регрессиясига олиб келиши оқибатида, қайталаниш ва давомий ўсишини пасайтирган ҳамда даволаш тартиби самарадорлигининг ортиши натижасида ётоқ кунлари давомийлиги сезиларли даражада камайган (ўртача 42 кундан 28 кунгача) ва нур терапияси билан боғлиқ бўлган асоратларнинг камайиши, беморларда яшовчанлик давомийлигининг узайиши ва ҳаёт сифатини яхшиланишига эришилганлиги билан изоҳланган. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги: бош мия астроцитомаларида ўсманинг аксарият ҳолатларда паллиатив субтотал олиниши муносабати билан мультифракцион нур, кимёвий ҳамда адьювант кимёвий терапиянинг ўтказилиши ўсма ҳужайралари бўлинишининг кескин пасайиши ва айрим ҳолларда тўлиқ регрессиясига олиб келиши оқибатида, қайталаниш ва давомий ўсишини пасайтиришга эришилган. РИОваРИАТМ Бухоро филиалида анъанавий комплекс даволаш усулида, бир нафар беморнинг нур терапияси учун кунига ўртача 250000 сўм сарфланиши ҳисобга олинганда, жами бир бемор учун ўртача 42 кунда 10,5 миллион сўм маблағ харажат қилинган. Ишлаб чиқилган янги ёндашув усулида эса, бир нафар беморнинг нур терапияси учун кунига ўртача 250000 сўм сарфланишини башоратлаш билан, жами бир бемор учун ўртача 42 кундан 28 кунгача, яъни 14 кунга қисқариши ҳисобига 7 миллион сўм маблағ сарфланган, ётоқ кунларининг давомийлиги сезиларли даражада қисқарганлиги ҳисобидан бир нафар бемор учун тўлиқ курс давомида 3,5 миллион сўмнинг тежаш имконини берган. Хулоса: бош мия астроцитомаларида ўсманинг аксарият ҳолатларда паллиатив субтотал олиниши муносабати билан мультифракцион нур ва кимёвий ҳамда адьювант кимёвий терапиянинг ўтказилиши ўсма ҳужайралари бўлинишининг кескин пасайиши ва айрим ҳолларда тўлиқ регрессиясига олиб келиши оқибатида, ўсманинг қайталаниши ҳамда давомий ўсишини пасайтирганлиги ва клиник амалиётга жорий этилиши натижасида ётоқ кунларининг давомийлиги сезиларли даражада қисқарганлиги (14 кунга қисқариши) бир нафар бемор учун 3,5 миллион сўмнинг тежаш имконини берган.
тўртинчи илмий янгилик: бош мия астроцитомаларида комбинирлашган давога нисбатан илк марта темозоламиднинг радиосенсибилизатор сифатида ва нур терапиясининг мультифракцион тартибида биргаликда қўлланилиши комплекс давонинг самарадорлигини ошишига, динамикада касаллик неврологик симптомларининг (тутқаноқ хуружи, мияча атаксияси, гемипарез, гемиплегия, мотор афазия) пасайиши, яшовчанлик даражасини ўсиши, ҳаёт сифатини яхшилашга қаратилган хусусиятлари асосланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: бош мия астроцитомаларида комбинирлашган давога нисбатан илк марта темозоламиднинг радиосенсибилизатор сифатида ва нур терапиясининг мультифракцион тартибида биргаликда қўлланилиши комплекс давонинг самарадорлигини ошишига, динамикада касаллик неврологик симптомларининг (тутқаноқ хуружи, мияча атаксияси, гемипарез, гемиплегия, мотор афазия) пасайиши соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд филиалининг 2023 йил 13 мартдаги №9u-сонли ҳамда Қашқадарё филиалининг 2023 йил 16 мартдаги №74-Т/2 -сонли буйруқлари билан клиник амалиётга жорий этилган. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги: бош мия астроцитомаларида комбинирлашган давога нисбатан илк марта темозоламиднинг радиосенсибилизатор сифатида ва нур терапиясининг мультифракцион тартибида биргаликда қўлланилиши комплекс давонинг самарадорлигининг ошиши, динамикада касаллик неврологик симптомларининг (тутқаноқ хуружи, мияча атаксияси, гемипарез, гемиплегия, мотор афазия) пасайиши, яшовчанлик даражасининг ўсиши, беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилаш ҳамда даволаш самарадорлигини ошириши билан изоҳланган. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги: РИОваРИАТМ Бухоро филиалида бош мия астроцитомалари билан бир нафар онкологик беморнинг шифохонадаги даволаниш даври учун иқтисодий кўрсаткич: бир нафар беморнинг нур терапияси учун кунига ўртача 250000 сўм сарфланишини назарда тутилса, анъанавий комплекс даволаниш давомийлиги ўртача 42 кунни ташкил этишини олдиндан башоратлаш билан, бир нафар беморга 10,5 миллион сўм маблағ сарфланган. Хулоса: РИОваРИАТМ Бухоро филиалида бир нафар беморнинг нур терапияси учун анъанавий комплекс даволаниш давомийлиги ўртача 42 кунни ташкил этишини олдиндан башоратлаш билан, бир нафар беморга 10,5 миллион сўм маблағ сарфланган.