Сулайманова Гулчехра Хакимовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Эмульсияланган маҳсулотларнинг янги турларини тайёрлашда маҳаллий ашёларни қўллаш», 02.00.17–Қишлоқ хўжалик ва озиқ-овқат маҳсулотларига ишлов бериш, сақлаш ҳамда қайта ишлаш технологиялари ва биотехнологиялари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/T262.
Илмий раҳбар: Мажидов Қаҳрамон Ҳалимович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро муҳандислик-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент кимё-технология институти, DSc.27.06.2017.Т.04.01.
Расмий оппонентлар: Абдурахимов Саидакбар Абдурахмонович, техника фанлари доктори, профессор, Саидвалиев Саидазим Сайдиамирханович, техника фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: «Ўзпахтаёғ» АЖ.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: пахта мойи, уни қайта ишлаш махсулотлари, анъанавий ва ноанъанавий мойлар асосида эмульсияланган ёғли маҳсулотларни олиш таркиби ва технологияларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
анъанавий ва ноанъанавий ўсимлик мойлари аралашмаларидан оптимал миқдорларда фойдаланиш ҳисобидан эмульсияланган маҳсулотларнинг ёғ фазасини олиш усуллари ишлаб чиқилган;
мақсадли эмульсияланган маҳсулотларнинг биологик ва озиқавий қийматига ёғ кислота таркибининг таъсирини миқдорий баҳоловчи мувофиқ мезонлар такомиллаштирилган;
ўсимлик мойлари ва эмульсияланган маҳсулотлар аралашмаларини сақлашнинг оптимал шароитлари ва муддатлари аниқланган;
берилган физик-кимёвий, органолептик, реологик ва функционал хусусиятларга эга маргаринлар тайёрлашда ёғли компонентларни танлаш усули ишлаб чиқилган;
анъанавий ва ноанъанавий ўсимлик мойлари аралашмаларидан эмульсияланган мойлар олиш таркиби ва технологияси такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Эмульсияланган маҳсулотларнинг янги турларини тайёрлашда маҳаллий ашёларни қўллаш бўйича олинган натижалар асосида:
пахта мойи, уни қайта ишлаш маҳсулотлари ва янги турдаги хом ашёлар асосида қуйма ва қаттиқ турдаги маргарин маҳсулотлари ишлаб чиқариш учун техник шарт «Узстандарт» агентлиги томонидан тасдиқланган (ТSh 86-45:2008). Натижада маҳаллий ашёлар асосида қуйма ва қаттиқ турдаги маргарин маҳсулотларини ишлаб чиқиш имконини берган;
маҳаллий ашёлар асосида яратган қуйма ва қаттиқ турдаги маргарин маҳсулотлари олиш таркиби «Тошкент ёғ-мой комбинати» АЖда амалиётга жорий этилган («O’ZPAXTAYOG’» AЖ нинг 2018 йил 10 мартдаги ГП/2-597-сон маълумотномаси). Натижада ишлаб чиқилаётган маргарин маҳсулотларини 20–30% арзонлаштириш имконини берган;
маҳаллий ашёлар асосида яратган қуйма ва қаттиқ турдаги маргарин маҳсулотларини олиш технологияси «Тошкент ёғ-мой комбинати» АЖда амалиётга жорий этилган («Тошкент ёғ-мой комбинати» АЖнинг 2017 йил 13 сентябрдаги 649/03-сон маълумотномаси). Натижада маҳаллий хомашёлар асосида маргарин ишлаб чиқариш сифати ва миқдорини 17% га ошириш имконини берган.