Sayt test rejimida ishlamoqda

Исақулова Мархабо Немат қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Зол-гел технологияси асосида анорганик материаллар ишлаб чиқиш ва уларни кимёвий сенсорларда ишлатиш», 02.00.02 - Аналитик кимё (кимё фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.PhD/К326.
Илмий раҳбар: Насимов Абдулло Мурадович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, PhD.03/30.12.2019.К.02.05.
Расмий оппонентлар: Султонов Марат Мирзаевич, кимё фанлари доктори, проффессор; Раҳматов Худоёр Бобониёзович, кимё фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Умумий ва ноорганик кимиё институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: зол-гел технологияси асосида анорганик материаллар ишлаб чиқиш, уларни кимёвий сенсорларда ишлатиш, НҲ3 ва СО2 газини селектив аниқловчи оптик сенсорлар яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
кўп компонентли газлар аралашмалари таркибидан НҲ3 газини микроконсентрацияларигача аниқловчи БКҚ@ТЕОС таркибли қатлам ҳосил қилинди. Шунингдек, СО2 газини микроконсентрацияларигача аниқлаш учун эса БТК@ТЕОС таркибли қатлам ҳосил қилинган ва бу қатламлар асосида оптик сенсорлар яратилган;
СО2 ва НҲ3 газини аниқловчи оптик сенсорларга кислотали (CО2, ва бошқалар) ва ишқорий (аминлар) муҳит берувчи газлар таъсири аниқланган;
турли хил индикаторлардан фойдаланиб СО2 ва НҲ3 гази консентрациясини кенг диапозонда аниқловчи газ сезгир материалнинг метрологик ва эксплуатацион параметрларига турли омилларнинг таъсири аниқланган;
аммиак ва олтингугурт(ИВ) оксиди учун сенсорлар кимёвий сезгир қатламининг композициялари оптималлаштирилди ва кимёвий сенсорлар учун белгиланган хусусиятларга эга “смарт” мембраналар олинган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Зол-гел технологияси асосида яратилган сулфит ангидрид ва аммиак газларини аниқловчи сенсорлар ишлаш жараёнининг илмий технологик асослари ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
сулфит ангидрид газини аниқловчи сенсор “Электрокимёзавод” қўшма корхонаси акциядорлик жамияти қошидаги “Элкимё-агрохимоя” МЧЖда амалиётга жорий этилган (“Элкимё-агрохимоя АЖ нинг 2022 йил 26 июндаги 159-сон маълумотномаси). Натижада, ишлаб чиқилган оптик сенсор завод чиқиндиларидаги СО2 газини аниқлаш имконини берган;
сулфит ангидрид газини аниқловчи сенсор “Электрокимёзавод” қўшма корхонаси акциядорлик жамиятида қошидаги “Элкимё-агрохимоя” МЧЖда СО2 ни мониторингини ўтказишда амалиётга жорий этилган (“Элкимё-агрохимоя АЖнинг 2022-йил 26-июндаги 159-сон маълумотномаси). Натижада ишлаб чиқариш жараёнида ҳосил бўлган  СО2 ни мониторингини амалга ошириш имкони яратилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish