Sayt test rejimida ishlamoqda

Аллаёров Бекзод Эркиновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Сурхондарёда ички ишлар органларининг ташкил этилиши ва фаолияти (1917-1991 йй.)”, 07.00.01 – “Ўзбекистон тарихи” (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2023.2.PhD/Tar1383.
Илмий раҳбар: Турсунов Сайпулла Нарзуллаевич, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Термиз давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Термиз давлат университети, PhD.03/30.12.2019.Tar.78.02.
Расмий оппонентлар: Ғаффоров Шокир Сафарович, тарих фанлари доктори, профессор, Полвонов Козимжон Наимович, тарих фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Денов тадбиркорлик ва педагогика институти.
II. Тадқиқотнинг мақсади: 1917–1991 йилларда Сурхондарёда ички ишлар органларининг ташкил этилиши ва фаолияти тарихини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Сурхондарё округида  милиция ходимлари рус ва русийзабон аҳоли ичидаги ҳарбийлардан танлаб олиниб, уларга “аксилинқлобчилардан” ҳимоялаш, совет ҳокимиятнинг ижтимоий-иқтисодий ва сиёсий ҳуқуқларини мустаҳкамлаш ҳамда чегара ҳудудларини ташқи кучлардан ҳимоя қилиш, “босмачилик” ва “ёт унсур”ларга қарши курашиш каби тадбирлардаги фаол иштироки куч ишлатар тизимларнинг дастлабки кунларданоқ ҳукумат манфаатларига хизмат қилиш учун ташкил этилганлигини ифодалаши далилланган;
Совет ҳукуматининг миллий камситиш сиёсати ва милиция органларининг бошқарув тизимига миллий ходимларни жалб этишдаги чекловлар, совет тузумига қарши олиб борилган ҳаракатларни бостириш билан боғлиқ жараёнларда мафкуравий собит бўлмаганликда гумонланган соҳа ходимларининг “миллатчилик ва миллий манфаатларни ҳимоя қилганлик”  каби сохта айбловлар билан СССРнинг узоқ ўлкаларига сургун қилиниши ва қатағон қилинишига олиб келганлиги очиб берилган;
1950-йиллардаги мафкуравий ўзгаришлар жараёнида ИИВ ва милиция бошқармалари қайта тузилиб,  вилоятларда ҳам ижроқўмларнинг ягона ички ишлар бошқармалари, жойларда милиция бўлимларининг ташкил этилиши  ва уларнинг икки томонлама бўйсундириш принципининг йўлга қўйилиши Ички ишлар органлари ходимларига белгиланган вазифалар баробарида, қўшимча ишларни ҳам бажариши вилоятда тартиб-интизомни ўрнатиш ва аҳоли хавфсизлигини таъминлашга эътиборнинг сусайишига олиб келганлиги асосланган;
бошқа минтақалардан фарқли тарзда  вилоят ички ишлар ходимларининг Афғонистон билан Термиз, Музработ, Жарқўрғон ҳудудларидаги чегарадош жойларда аҳолининг осойишталиги ва тинчлигини таъминлаш борасида қўшимча юкламаларнинг амалга оширилиши ички ишлар ходимларининг ижтимоий ҳимоясига етарлича эътибор берилмаганлиги шароитида  олиб борилганлиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Сурхондарёда ички ишлар органларининг ташкил этилиши ва фаолияти (1917-1991 йй.) мавзусининг тадқиқ этилиши бўйича ишлаб чиқилган илмий хулоса ва таклифлар асосида:
Сурхондарё округида  милиция ходимлари рус ва русийзабон аҳоли ичидаги ҳарбийлардан танлаб олиниб, уларга “аксилинқлобчилардан” ҳимоялаш, совет ҳокимиятнинг ижтимоий-иқтисодий ва сиёсий ҳуқуқларини мустаҳкамлаш ҳамда чегара ҳудудларини ташқи кучлардан ҳимоя қилиш, “босмачилик” ва “ёт унсур”ларга қарши курашиш каби тадбирлардаги фаол иштироки куч ишлатар тизимларнинг дастлабки кунларданоқ ҳукумат манфаатларига хизмат қилиш учун ташкил этилганлигини ифодалашига оид натижалардан Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги академиясидаги соҳа тарихига оид махсус курсларни шакллантиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги академиясининг 2023-йил 5-декабрдаги 38/3-700-сон маълумотномаси). Натижаларининг қўлланилиши соҳа ходимларининг совет давридаги соҳанинг шаклланишига оид қарашларини ривожлантиришга имконини берган.
 Совет ҳукуматининг миллий камситиш сиёсати ва милиция органларининг бошқарув тизимига миллий ходимларни жалб этишдаги чекловлар, совет тузумига қарши олиб борилган ҳаракатларни бостириш билан боғлиқ жараёнларда мафкуравий собит бўлмаганликда гумонланган соҳа ходимларининг “миллатчилик ва миллий манфаатларни ҳимоя қилганлик”  каби сохта айбловлар билан СССРнинг узоқ ўлкаларига сургун қилиниши ва қатағон қилинишига олиб келганлиги бўйича натижалардан Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги академиясидаги соҳа тарихига оид махсус курслар мазмунини бойитишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги академиясининг 2023-йил 5-декабрдаги 38/3-700-сон маълумотномаси). Натижаларининг қўлланилиши тингловчиларда ватанпарварлик ва миллатпарварлик туйғуларини янада юксалтиришга хизмат қилган.
1950-йиллардаги мафкуравий ўзгаришлар жараёнида ИИВ ва милиция бошқармалари қайта тузилиб,  вилоятларда ҳам ижроқўмларнинг ягона ички ишлар бошқармалари, жойларда милиция бўлимларининг ташкил этилиши  ва уларнинг икки томонлама бўйсундириш принципининг йўлга қўйилиши Ички ишлар органлари ходимларига белгиланган вазифалар баробарида, қўшимча ишларни ҳам бажариши вилоятда тартиб-интизомни ўрнатиш ва аҳоли хавфсизлигини таъминлашга эътиборнинг сусайишига олиб келганлигига оид натижалардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон тарихи телерадиоканали” давлат унитар корхонаси томонидан кўрсатувлар ссенарийларини тузишда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2023-йил 28-ноябрдаги 06-28-1783-сон маълумотномаси). Натижада телетомошабинларнинг ички ишлар соҳасининг шаклланиши тарихига оид  тасаввурларини кенгайтиришга хизмат қилган.
бошқа минтақалардан фарқли тарзда  вилоят ички ишлар ходимларининг Афғонистон билан Термиз, Музработ, Жарқўрғон ҳудудларидаги чегарадош жойларда аҳолининг осойишталиги ва тинчлигини таъминлаш борасида қўшимча юкламаларнинг амалга оширилиши ички ишлар ходимларининг ижтимоий ҳимоясига етарлича эътибор берилмаганлиги шароитида  олиб борилганлиги оид натижалардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон тарихи телерадиоканали” давлат унитар корхонаси томонидан “Тарихий савол” кўрсатувинингн ссенарийсини шаклланитириш жараёнида фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2023-йил 28-ноябрдаги 06-28-1783-сон маълумотномаси). Натижаларнинг қўлланилиши ёшларда ватанпарварлик, ватан тақдирига дахлдорлик туйғуларини янада юксалтиришга  ҳисса қўшган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish