Sayt test rejimida ishlamoqda

Юлдашева Нилуфархон Шерқўзи қизининг  
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Шахс иродавий регулясияси жараёнида локус назоратнинг ўрни», 19.00.01 – Психология тарихи ва назарияси.Умумий психология. Шахс психологияси (психология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.1.PhD/P485.
Илмий раҳбар: Абдураҳманова Зухра Эркиновна, психология фанлар номзоди, досент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, PhD.03/30.12.2021.P.26.02.
Расмий оппонентлар: Қодиров Камолиддин Ботирович, психология фанлари доктори, профессор; Саттарова Гулнора Икромовна, психология  фанлари номзоди, досент.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади шахс иродавий регулясияси жараёнида локус назоратнинг ўрнини эмпирик жиҳатдан асослаш ва такомиллаштириш юзасидан тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
 талабалик даврида иродавий регулясиянинг ривожланиши прогрессив-ситуасион-динамиклик кўринишида бўлгани ҳолда, онтогенездаги «эго-идентификасия-диффуз ўзига хослик» натижасида касбий йўлни танлаш, университетда ўқиш жараёнида таълим фаолиятининг янги шакли, мазмуни ривожланиши шахсдаги иродавий хислатларнинг дифференциаллашуви ва регулясион система ҳолатининг интеграсиялашувига олиб келиши исботланган;
иродавий регулясия ривожланишининг психологик хусусиятлари жинсий тафовутлар нуқтаи назаридан хилма-хиллик касб этиши аниқлангани ҳолда, қизларда хусусиятлари сифатида «ҳиссий ва ижтимоий ўзини ўзи бошқариш», «мустақиллик», «интизом», «фидойилик», йигитларда эса, «жасорат», «матонат», «ғайрат», «қатъият», «ташкилотчилик» сифатлари устувор «иродавий психодинамик регуляторлар» эканлиги далилланган;
фаолият турининг ўхшашлиги, касб танлаш ва карера қуриш каби мотивларнинг комбинасиялашуви асносида шахсда иродавий регулясиянинг локус стратегиялари ривожланиши асосланиб, «ўз кучига ишониш», «ҳаракатларини юқори баҳолаш», «ўз ички потенсиал даражаларини реализасия қилиш», «ҳаракатлар автоматизасияси» кабиларда муваффақиятда ва муваффақиятсизликда интерналлик даражаси пропорсионаллик статусида бўлиши исботланган;
турли йўналиш талабаларидаги иродавий регулясия ҳолатини ривожлантириш даражасини «инвентаризасия» қилишга қаратилган «дифференциал иродавий-регулясион ривожланиш» дастури ишлаб чиқилиши баробарида, аниқ фанларда «оилавий муносабатларда интерналлик», табиий фанларда «муваффақиятсизликда интерналлик», ижтимоий фанларда «шахслараро муносабатларда интерналлик» даражасининг прогрессивлашган тарзда ортиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Шахс иродавий регулясияси жараёнида локус назоратнинг ўрнини ўрганиш асосида:
талабалик даврида иродавий регулясиянинг ривожланиши прогрессив-ситуасион-динамиклик кўринишида бўлгани ҳолда, онтогенездаги «эго-идентификасия-диффуз ўзига хослик» натижасида касбий йўлни танлаш, университетда ўқиш жараёнида таълим фаолиятининг янги шакли, мазмуни ривожланиши шахсдаги иродавий хислатларнинг дифференциаллашуви ва регулясион система ҳолатининг интеграсиялашувига олиб келиши исботлашга оид таклифлар Низомий номидаги Тошкент давлат Педагогика Университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2023 йилнинг 4-сентябрдаги ПМ-67-сон буйруғига кўра «Ижтимоий психология» модулига киритилган (Низомий номидаги Тошкент давлат Педагогика Университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2023-йил 11-сентябрдаги ПМ-67 а-сон маълумотномаси). Натижада талабаларда иродавий сифатлар, ирода кучи ва иродавий регулясиянинг шаклланганлик ҳолатини психодиагностик методлар орқали ёритишга шароит яратилган.
иродавий регулясия ривожланишининг психологик хусусиятлари жинсий тафовутлар нуқтаи назаридан хилма-хиллик касб этиши аниқлангани ҳолда, қизларда хусусиятлари сифатида «ҳиссий ва ижтимоий ўзини ўзи бошқариш», «мустақиллик», «интизом», «фидойилик», йигитларда эса, «жасорат», «матонат», «ғайрат», «қатъият», «ташкилотчилик» сифатлари устувор «иродавий психодинамик регуляторлар» эканлиги далиллашга оид маълумотлар Тошкент давлат Педагогика Университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2023 йилнинг 4-сентябрдаги ПМ-67-сон буйруғига кўра «Умумий психология» модулига киритилган (Низомий номидаги Тошкент давлат Педагогика Университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2023-йил 11-сентябрдаги ПМ-67 а-сон маълумотномаси). Натижада талабалар иродавий регулясияси ривожланишининг хусусиятларини йўналишлар кесимида ҳамда жинс тафоввутларига кўра қиёслаб ўрганиш имкони яратилган.
фаолият турининг ўхшашлиги, касб танлаш ва карера қуриш каби мотивларнинг комбинасиялашуви асносида шахсда иродавий регулясиянинг локус стратегиялари ривожланиши асосланиб, «ўз кучига ишониш», «ҳаракатларини юқори баҳолаш», «ўз ички потенсиал даражаларини реализасия қилиш», «ҳаракатлар автоматизасияси» кабиларда муваффақиятда ва муваффақиясизликда интерналлик даражаси пропорсионаллик статусида бўлиши исботлашга оид маълумотлар Тошкент давлат Педагогика Университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2023 йилнинг 4-сентябрдаги ПМ-67-сон буйруғига кўра «Шахс психология» модулига киритилган (Низомий номидаги Тошкент давлат Педагогика Университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2023-йил 11-сентябрдаги ПМ-67 а-сон маълумотномаси). Натижада талабаларда иродавий регулясияни шахс хусусиятлари, эмосионал интеллект ва мотивасион соҳа билан боғлиқлик даражасини аниқлаш самарадорлиги ошган.
турли йўналиш талабаларидаги иродавий регулясия ҳолатини ривожлантириш даражасини «инвентаризасия» қилишга қаратилган «дифференциал иродавий-регулясион ривожланиш» дастури ишлаб чиқилиши баробарида, аниқ фанларда «оилавий муносабатларда интерналлик», табиий фанларда «муваффақиятсизликда интерналлик», ижтимоий фанларда «шахслараро муносабатларда интерналлик» даражасининг прогрессивлашган тарзда ортиши исботлашга оид таклифлар Тошкент давлат Педагогика Университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2023 йилнинг 4-сентябрдаги ПМ-67-сон буйруғига кўра «Умумий психология» модулига киритилган (Низомий номидаги Тошкент давлат Педагогика Университети ҳузуридаги Психология ўқув-илмий марказининг 2023-йил 11-сентябрдаги ПМ-67 а-сон маълумотномаси). Натижада талабаларда иродавий регулясияни ривожлантиришга йўналтириш юзасидан тавсиялар ишлаб чиқилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish