Ахмедов Нуршод Муродовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Тиббий буюмлар интернети (IoMT) асосида беморларнинг ҳолатини масофадан мониторинг модел ва алгоритмлари” 05.04.01 – Телекоммуникация ва компютер тизимлари, телекоммуникация тармоқлари ва қурилмалари. Ахборотларни тақсимлаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси роъйхатга олинган рақам: Б2023.3.PhD/Т3934.
Илмий раҳбар: Хужаматов Халимжон Эргашевич техника фанлари доктори (DSc), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети.
ИК фаолият коърсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент ахборот технологиялари университети, ДСc.13/30.12.2019.Т.07.02.
Расмий оппонентлар: Нодира Бахадировна Алимова, техника фанлари доктори, профессор; Рустам Паттахович Абдурахмонов, техника фанлари номзоди, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат транспорт университети.
Диссертация йоъналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: тиббий буюмлар интернети (IoMT) асосида беморнинг ҳолатини масофадан мониторинг тизимини тадқиқ қилиш, модел ва алгоритмларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
беморларнинг ҳолатини масофадан мониторинги маълумотларини узатиш ва қабул қилиш жараёнларида гибрид маршрутлашни қўллаш орқали энергия тежамкорлик ҳамда сўровлар етиб бориш эҳтимоллигини оширувчи, ўз-ўзини ташкил этувчи симсиз сенсор тармоқ модели такомиллаштирилган;
тиббий буюмлар интернети асосидаги масофадан мониторинг жараёнида беморларнинг физиологик кўрсаткичларини маълумотлар базасига сақлаш ва тақдим этишнинг Блокчейнга асосланган, хавфсизлик ҳамда имконийлик бўйича самарадорлигини оширувчи механизми ҳамда  алгоритми яратилган;
беморларнинг физиологик кўрсаткичларини масофадан мониторинг қилиш тизимининг реал вақт мобайнида тадқиқ қилиш имконини берувчи такомиллаштирилган иммитацион модели ҳамда энергия тежамкорлигини оширувчи ишлаш алгоритми яратилган;
беморларнинг тиббий маълумотларини сақлаш ва тақдим этиш жараёнини такомиллаштириш орқали саломатликга зарар етказмаган ҳолда мониторинг ишончлилиги ҳамда узлюксизлигини таъминлаш имконини берувчи кўп сатҳли тизим ҳамда бемор шахсий қурилмасининг модели ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тиббий буюмлар интернети (IoMT) беморлар ҳолатинин масофадан мониторинг қилиш тизимини ишлаб чиқиш ва тадқиқ қилиш бўйича олинган натижалар асосида:
беморларнинг ҳолатини масофадан мониторинги маълумотларини узатиш ва қабул қилиш жараёнларида гибрид маршрутлашни қўллаш орқали энергия тежамкорлик ҳамда сўровлар етиб бориш эҳтимоллигини оширувчи, ўз-ўзини ташкил этувчи симсиз сенсор тармоқ модели, топологияси ва аппарат дастурий воситалари Ўзбекистон Республикаси Рақамли технологиялар вазирлиги ҳузуридаги ташкилотларда, жумладан Ўзбекистон Телекоммуникация тармоқларини бошқариш Республика марказининг ахборот хизматлари жараёнларига жорий қилинган (Рақамли технологиялар вазирлигининг 2023-йил 19-июлдаги 34-8/4900 сон маълумотномаси). Натижада, маълумотларни юқори ишончлиликда узатиб қабул қилувчи, энергия тежамкор тармоқ ёрдамида сенсорлар маълумотларини узатишда тармоқ ретранслайторларидаги юкламани 3-4% гача камайтириш, сўровлар етиб бориш эҳтимоллигини 10% гача ошириш ҳамда сенсор тугунлари энергия сарфини 5-6 фоизгача камайтириш имкони яратилган;
тиббий буюмлар интернети асосидаги масофадан мониторинг жараёнида беморларнинг физиологик кўрсаткичларини маълумотлар базасига сақлаш ва тақдим этишнинг Блокчейнга асосланган, хавфсизлик ҳамда имконийлик бўйича самарадорлигини оширувчи механизми, алгоритми, мониторинг тизимини тадқиқ қилиш имконини берувчи иммитацион модели ҳамда ишлаш алгоритмлари
Ўзбекистон Республикаси Рақамли технологиялар вазирлиги ҳузуридаги ташкилотларда, жумладан “UNICON.UZ” ДУКнинг ахборот хизматлари жараёнларига жорий қилинган (Рақамли технологиялар вазирлигининг 2023-йил 19-июлдаги 34-8/4900 сон маълумотномаси). Натижада тиббий маълумотларни сақлаш самарадорлиги 20% гача оширилиб, хавфсиз ва ишончли сақлаш имконияти яратилган;
беморларнинг тиббий маълумотларини сақлаш ва тақдим этиш жараёнини такомиллаштириш орқали саломатликга зарар етказмаган ҳолда мониторинг ишончлилиги ҳамда узлюксизлигини таъминлаш имконини берувчи кўп сатҳли тизим ҳамда бемор шахсий қурилмасининг модели, маълумотлар базаси ва wеб дастури асосида юрак уриши ритмини ўлчаш жараёни “Бухоро вилояти ИИБ га қарашли тиббиёт бўлими поликлиникаси”да ҳамда “ФайзМед Сервис” хусусий клиникасининг тиббий ва ахборот хизматлари жараёнларига жорий қилинган (Рақамли технологиялар вазирлигининг 2023-йил 19-июлдаги 34-8/4900 сон маълумотномаси). Натижада бемор юрак уриш ритми мониторинги жараёнининг ишончлилиги 25% гача оширилган.
Шунингдек, энергия тежамкор алгоритмлар ва тармоқни қўллаш орқали ягона зарядланган батареядан 7 кун давомида клиника ҳудудининг 400 метр радиусида беморлар ҳаракатини чекламаган ҳолда узлюксиз мониторинг жараёнини амалга ошириш имконияти яратилди ҳамда тизим энергия тежамкорлиги 40% гача оширилди. Ишлаб чиқилган wеб илова ойнасида бемор юрак уришлари маълумотларини шифокор учун қулай тарзда тақдим этиш орқали бемордаги физиологик ўзгаришларини ўз вақтида аниқлаш ҳамда зарурий ҳолларда ёрдам кўрсатиш имкони яратилган.