Халимов Бекзод Гафурджоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Суғориладиган ва лалми бўз тупроқларнинг биологик фаоллиги ҳамда унумдорлиги», 03.00.13 – Тупроқшунослик (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/B.77.
Илмий раҳбар: Раупова Нодира Бахромовна, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат аграр университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.12.2019.B.05.03.
Расмий оппонентлар: Артикова Хафиза Туймуродовна, биология фанлари доктори, профессор; Холдаров Давронбек Мадаминович, биология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: суғориладиган ва лалми бўз тупроқларнинг морфологик, агрофизик, агрокимёвий хусусиятларини, гумус миқдори ва гумусли ҳолати ҳамда тупроқдаги  аминокислоталар миқдори, уларнинг энергетик ҳолатларини аниқлаш билан бирга тупроқ унумдорлигини оширишга йўналтирилган илмий-амалий йечимларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
суғориладиган ва лалми бўз тупроқларининг морфогенетик, агрофизик, агрокимёвий хусусиятлари, тупроқларининг  биологик фаоллиги ва гумусли ҳолатини эрозия жараёнлари таъсирида ўзгариши исботланган;
суғориладиган ва лалми бўз тупроқларда эркин аминокислоталар миқдорлари, таркиби ва энергетик ҳолатлари, уларнинг ўғитлар  таъсирида ўзгариши  аниқланган;   
суғориладиган ва лалми бўз тупроқларининг  кимёвий хусусиятлари ва биологик фаоллик параметрлари ўртасидаги корреляцион боғлиқликлар исботланган;
нитрат ва аммоний сулфат билан фаоллаштирилган фосфорит анъанавий ўғит турларига (суперфосфат ва аммофос) қараганда кўпроқ селлюлозани парчалайдиган микроорганизмларни фаоллаштирганлиги  ва тупроқдаги аминокислоталар сонининг кўпайтирганлиги аниқланган;
эрозияланган тупроқларнинг биологик фаоллигини ошириш, гумусли ҳолатини яхшилаш ва гумуснинг ижобий мувозанатини таъминлашда илмий-амалий тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Суғориладиган  ва лалми  бўз тупроқларининг биологик фаоллиги ва гумусли ҳолати  бўйича олинган илмий натижалари асосида:
«Суғориладиган ва лалми эрозияланган бўз тупроқларнинг гумусли ҳолати ва унумдорлигини ошириш йўллари»га доир тавсиялар Тошкент вилояти экин майдонларида амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 11 январдаги 04/28-28-4-сонли маълумотномаси). Натижада, суғориладиган  ва лалми бўз тупроқлардан оқилона ва самарали фойдаланишни ташкил этиш, тупроқ унумдорлигини сақлаш ва ошириш ҳамда қишлоқ хўжалиги экинларидан юқори ва самарали ҳосил олиш учун агротадбирларни белгилашда қўлланма сифатида хизмат қилган;
тупроқ унумдорлигини тиклаш ва ошириш бўйича агротадбирлар Тошкент вилояти Паркент тумани Санганак М.Ф.Й. «Санганак Фарход узуми» фермер хўжалиги лалми бўз тупроқларининг 6,58 гектар майдонига ҳамда Паркент тумани «Бердиқулов Ёрқинали» фермер хўжалиги 16 гектар майдонда татбиқ этилган (Ўзбекистон Республика қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 11 январдаги 04/28-28-4-сонли маълумотномаси). Натижада, турли даражада эрозияланган тупроқларнинг гумусли ҳолати яхшиланган, буғдойдан гектарига 3,5-6,1 сентнер қўшимча  ҳосил  олиш имконини берган;
тупроқларнинг аминокислоталар  билан таъминланишини акс эттирувчи  картограммалар Тошкент вилоятининг Паркент туманининг суғориладиган ва лалми бўз тупроқлар учун амалиётга жорий қилинган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2020 йил 24 февралдаги 05/022-647-сон маълумотномаси). Натижада, картограмма асосида қишлоқ хўжалик экинларини тўғри жойлаштириш, эрозияланган тупроқлар унумдорлигини сақлаш, тиклаш ва ошириш тадбирларини белгилаш имконини берган.