Ортиқова Наргизахон Ёқубжоновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Анвар Обиджон шеъриятининг фонолексопоетик хусусиятлари”, 10.00.01 – Ўзбек тили  (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.PhD/Fil3290. 
Илмий раҳбар: Ҳакимов Муҳаммад Хўжахонович, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.05.02.
Расмий оппонентлар: Усмонова Хуринисо Шараповна, филология фанлари доктори, профессор; Ҳамроева Ҳулкар Ҳамралиевна, филология фанлари доктори (DSc), доцент. 
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети.    Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади Анвар Обиджон шеърияти тилининг бадииятини таъминловчи фонетик ва лексик воситаларни лингвопоетик жиҳатдан очиб беришдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
А.Обиджон шеърий асарлари асосида поетик нутқ бадиийлигини таъминлайдиган товушларни бирдан ортиқ қўллаш, товуш тушириш, орттириш, ўзгартириш, алмаштириш, товушларни нотўғри талаффуз этиш каби фонетик ҳодисаларнинг экспрессивлик ҳамда ижодкор мақсадини ифодалашдаги муҳим ўринга эгалиги асосланган; 
товуш такрорига асосланган тасвирий воситалар аллитерация, ассонанс ҳамда қофия таркибидаги товуш такрорлари фонопоетик восита сифатида эхпрессивлик  ифодалаши  А.Обиджон шеърий асарлари мисолида далилланган; 
А.Обиджон шеърий асарларида поетик мақсад билан қўлланган зид маъноли, маънодош ва шаклдош сўз, иборалар аниқланган ва уларнинг шеърий нутқда лексопоетик восита сифатида эхпрессивлик  ифодалаши очиб берилган.
А.Обиджон шеърларида бадиийликни таъминлайдиган варваризм ва дисфемизм каби лексопоетик воситалар аниқланган ва улар воситасида шеърий нутқда ҳажвий, сатирик маъно ифодаланиши исботланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Анвар Обиджоннинг шеърий асарлари  лингвопоетик тадқиқи боъйисҳа олинган илмий натижалар асосида:
А.Обиджон шеърий асарларида поетик мақсад билан қўлланган зид маъноли, маънодош ва шаклдош сўз, иборалар ва уларнинг шеърий нутқда ўзига хос тарзда ифодаланишига оид хулосалардан 2020-2021-йилларда Ўзбекистон давлат хореография академиясида амалга оширилган “Ўзбек миллий рақс санъатини тарғиб этишга бағишланган  веб-сайт ва мултимедиа маҳсулотлари тўпламини яратиш” мавзусидаги ФЗ-2019081663 рақамли илмий-амалий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Ўзбекистон давлат хореография академиясининг 2023-йил 7-июндаги 01/04-52-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳа доирасидаги веб-сайт илмий хулосалар билан бойиган;
А.Обиджон шеърий асарлари асосида далилланган товуш такрорига асосланган тасвирий воситалар аллитерация, ассонанс ҳамда қофия таркибидаги товуш такрорлари фонопоетик восита сифатида эхпрессивлик  ифодалашига доир илмий натижаларидан 2022-2023-йилларда Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси «Ўзбекистон»  телерадиоканалининг «Бедорлик», «Ижод завқи», «Таълим ва тараққиёт», «Миллат ва маънавият» эшиттиришлари ссенарийсини ёзишда фойдаланилди. Муаллиф билан суҳбатлар уюштирилган, илмий қарашлар ва хулосалар ушбу эшиттиришлар мазмуни бойитишга хизмат қилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканали давлат унитар корхонасининг 2023-йил 10-июндаги ОЗ-Р-1-78- сон маълумотномаси). Натижада Анвар Обиджон тилининг индивидуал хусусиятлари,  шеърий матнларда қолланган фонетик ва лексик бирликларнинг поетик имкониятларига оид илмий-амалий қарашлар асосида тайёрланган радиодастурларнинг мазмунан мукаммаллашувига эришилган;     
А.Обиджон шеърларида аниқланган бадиийликни таъминлайдиган варваризм ва дисфемизм каби лексопоетик воситалар ва улар воситасида шеърий нутқда ҳажвий, сатирик маъно ифодаланиши; Анвар Обиджон шеърияти  мисолида ўзбек шеърияти тилининг ўзига хос хусусиятлари ва ижодкорнинг индивидуал услубий маҳорати   каби илмий  натижаларидан 2023-йилда  Фарғона вилоят телерадиокомпаниясининг “Хайрли тун”, “Адабий муҳит”, “Маънавият сарчашмаси” кўрсатувлари ҳамда “Ёшлар кундалиги” радиоешиттиришларида фойдаланилган, шунингдек, ушбу кўрсатув ва эшиттиришлар учун тайёрланган материаллар диссертант томонидан тавсия этилган мақолалар билан мазмунан кенгайтирилган (Фарғона вилоят телерадиокомпаниясининг 2023-йил 22-июндаги 01-04/133-сон маълумотномаси)  Натижада кўрсатув ва эшиттиришлар учун тайёрланган материалларнинг мазмуни мукаммаллаштирилиб, илмий далиллар билан бойитилган;
А.Обиджон шеърий асарлари асосида поетик нутқ бадиийлигини таъминлайдиган товушларни бирдан ортиқ қўллаш, товуш тушириш, орттириш, ўзгартириш, алмаштириш, товушларни нотўғри талаффуз этиш каби фонетик ҳодисаларнинг экспрессивлик ҳамда ижодкор мақсадини ифодалашдаги ўрни бўйича илмий қарашлари ва хулосаларидан  Қозоғистондаги  таълим ўзбек тилида  ўқитиладиган умумтаълим мактабларининг 11-синф ўқувчилари учун яратилган “Ўзбек тили” ўқув дарсликларида 2022-2023-йилларда  Қозоғистон Республикаси  ўзбеклари  “Дўстлик” ҳамжамияти қошидаги “Ижодкор” адабий бирлашмасининг тарғибот фаолиятида, хусусан, бирлашма томонидан ўтказилган илмий-назарий конференцияларда, ўзбек ва қозоқ олимларининг илмий-ижодий ҳамкорлигига  бағишланган илмий-адабий тадбирларда фойдаланилган (Қозоғистон Республикаси ўзбеклари этномаданий бирлашмалари “Дўстлик” жамиятининг 2023-йил 12-июлдаги 41-сон далолатномаси). Натижада мазкур дарсликнинг янги илмий хулосалар ва таҳлиллар билан бойишига хизмат қилган.