Sayt test rejimida ishlamoqda

Кадирова Зайнаб Бакоевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармог'и): «Инглиз ва ўзбек тиллари реклама дискурсининг антропоцентрик  хусусиятлари», 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чог'иштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.1.PhD/Fil2255.
Илмий раҳбар: Тоирова Гули Ибрагимовна, филология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат университети, DSc.03/04.06.2021.Fil.72.03.
Расмий оппонентлар: Жўраева Малоҳат Муҳаммадовна, филология фанлари доктори, профессор; Сафаров Шаҳриёр Сафарович, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон миллий университети.    
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз ва ўзбек тилларидаги реклама дискурси антропоцентрик хусусиятларининг муштарак ва ўзига хос жиҳатларни аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
замонавий инглиз ва ўзбек реклама дискурсининг функционал-прагматик аспекти контекстуал-дискурсив, генетик-кулътурологик, ижтимоий-тарихий ва лисоний-маданий омиллар таъсирида адресатга ахборот бериш, таргʼиб қилиш ва тарқатиш, адресат онгига таъсир қилиш/ишонтириш/монипулятор каби асосий омиллари антропоцентрик ёндашув негизида шаклланганлиги асосланган;
инглиз ва ўзбек реклама дискурси лингвистик ва экстралингвистик характердаги омилларни бирлаштирадиган ҳамда ижобий прагматик йўналишни амалга оширадиган муайян таркибий элементлардан ташкил топган тугалланган график матнли ва семиотик бирлик сифатида намоён бўлиши исботланган;
қиёсланаётган тиллар реклама дискурсининг синтактик муносабатлар асосини фонетик (аллитерация, ассонанс), морфологик (синтетик, аналитик), синтактик (конверсия, синтактик адективация) воситалар ташкил қилиши ҳамда социопрагматик (ижтимоий, ёш, жинс, касб, миллий-маданий) функсиялари когерентлигини таъминлашда кенг тарқалган нутқ шакллари: анафора, метафора, метонимия, эпитет, гипербола, антитеза, фразеологик бирликлар орқали воқеланиши аниқланган;
реклама дискурсининг прагматик ўзаги – коммуникатив интенция/иллокутив, эксплицит ёки имплицит ифодаланиши, ахборот таркибида баҳоловчи ва ифодаловчи сўзларига эга бўлиши/локутив, нутқий таъсир кўрсатиш/перлокутив яхлит бир бутунлик сифатида нутқий фаолият касб этиши далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инглиз ва ўзбек тиллари реклама дискурсининг антропоцентрик жиҳатларини аниқлаш жараёнида эришилган илмий натижалар асосида:
замонавий инглиз ва ўзбек реклама дискурсининг функционал-прагматик аспекти контекстуал-дискурсив, генетик-кулътурологик, ижтимоий-тарихий ва лисоний-маданий омиллар таъсирида шаклланганлигига оид назарий хулосалардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида 2019-2022 йилларда бажарилган А-ОТ-2019-10-рақамли “Ўзбек тилида неймнинг: меъёрий-ҳуқуқларни яратиш асосларини яратиш” мавзусидаги фундаментал илмий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2022-йил 19-ноябрдаги  04/1-3195-сон маълумотномаси). Натижада реклама дискурси лингвистик жиҳатдан таснифланиб, реклама матнларининг ўхшаш ҳамда фарқли хусусиятларини очиб беришга хизмат қилган;
инглиз ва ўзбек реклама дискурси лингвистик ва экстралингвистик характердаги омилларни бирлаштирган ҳамда ижобий прагматик йўналишни амалга оширадиган муайян таркибий элементлардан ташкил топган тугалланган график матнли ва семиотик бирлик сифатида намоён бўлишига доир илмий хулоса ва тавсиялардан   Самарқанд давлат чет тиллар институтида 2016-2018-йилларда амалга оширилган 561624-ЭПП-1-2015-УК-ЭППКА2-CБҲЕ-СП-ЭРАСМУС + CБҲЕ ИМЕП: “Ўзбекистонда олий таълим тизими жараёнларини модернизациялаш ва халқаролаштириш” инновацион тадқиқот лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2023-йил 19-апрелдаги 1017/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада инглиз ва ўзбек тили реклама дискурсининг антропосентрик, лингвокултурологик ва социопрагмалингвистик хусусиятларига доир масалаларни мукаммаллаштириш имконияти яратилган;
реклама дискурсининг прагматик ўзаги – коммуникатив интенция/иллокутив, эксплицит ёки имплицит ифодаланиши, ахборот таркибида баҳоловчи ва ифодаловчи сўзларига эга бўлиши/локутив, нутқий таъсир кўрсатиш/перлокутив яхлит бир бутунлик сифатида нутқий фаолият касб этиши билан боғлиқ хулоса ва натижалардан Бухоро вилоят телерадиокомпаниясида “Долзарб мавзу”, “Интервю плюс”, “Ассалом, Бухоро”, “Саккизинчи мўжиза” телекўрсатувлари ссенарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Бухоро вилояти телерадиокомпаниясининг 2022-йил 17-ноябрдаги 1/291-сон маълумотномаси). Натижада телетомошабинларнинг китобхонликка қизиқишини оширишда, телекомпания ижодий жамоасининг соҳавий, кенг омма тингловчиларининг лингвокултурологик билимлари бойитилишига, реклама дискурсининг социопрагмалингвистик хусусиятлари ҳақидаги маълумотлар радиоканал ижодий жамоасининг мавзу доирасида чуқурроқ мулоҳаза юритиши учун замин яратган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish