Sayt test rejimida ishlamoqda

Таджиева Мастура Файзуллаевнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси: “Инглиз ва ўзбек тилларида лове/ муҳаббат консептининг репрезентацияси”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чогʻиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.3.PhD/Fil12782.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Термиз давлат университети. 
Илмий раҳбар: Бакиров Поян Уралович, филология фанлари доктори, профессор.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, Илмий Кенгаш рақами: Термиз давлат университети, PhD 03/31.03.2021.Fil.78.04.
Расмий оппонентлар: Маматов Абди Эшонқулович, филология фанлари доктори, профессор, Даниева Майсара Джамаловна, филология фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз ва ўзбек тилларида “лове”/“муҳаббат” консептининг лингвокултурологик аспектда фарқли ва ўхшаш жиҳатларини очиб беришдан иборат. 
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
турли лингвомаданиятлар контекстида олам манзарасини тасвирлашнинг аксиологик ва лингвофалсафий жиҳатлари орқали инглиз ва ўзбек тилларида “лове”/“муҳаббат” консепти воқеланишининг миллий-ментал хусусияти очиб берилган;
инглиз ва ўзбек тиллари лексик, фразеологик, паремиологик фондининг семантик, когнитив-консептуал баҳолаш асосида “лове”/“муҳаббат” консептларининг олам консептуал манзарасининг категориялаштирувчи, аксиологик бирликлари эканлиги асосланган;
инглиз ва ўзбек тилларида “лове”/ “муҳаббат” консептини ифодаловчи метафораларнинг антропоморф, натурморф, физиологик метафорик моделларидаги инглиз тилида ЛОВЕ – ПЕРСОН, ЛОВЕ – ФИРЕ, ЛОВЕ – ИЛЛНЕСС ва ўзбек тилидаги МУҲАББАТ– ИНСОН, МУҲАББАТ – ОЛОВ, МУҲАББАТ – ДАРД каби ўхшаш метафорик турлари аниқланиб, инглиз тилида ЛОВЕ – ЭCОНОМИC ЭХЧАНГЕ, ЛОВЕ – CОНТАИНЕР ва ўзбек тилида МУҲАББАТ – ЗАНЖИР каби предмет метафорик моделларининг тафовутлари далилланган;
инглиз ва ўзбек тиллари “лове”/“муҳаббат” консепти фразеологик бирликларнинг инглиз тилида эес, ҳеарт, ҳеад ҳанд, феет каби, ўзбек тилида кўз, бош, юрак, қўл, оёқ  каби ўхшаш ва ҳеел, кнее, ҳип, жигар, оғиз каби фарқли соматизмлари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инглиз ва ўзбек тилларида “лове”/“муҳаббат” консептининг вербаллашуви ва лингвомаданий хусусиятлари тадқиқи юзасидан олинган натижалар асосида:
турли лингвомаданиятлар контекстида олам манзарасини тасвирлашнинг аксиологик ва лингвофалсафий усуллари орқали инглиз ва ўзбек тилларида “лове”/“муҳаббат” консепти воқеланишининг миллий-ментал хусусияти ёритилганлигига оид янгиликдан Давлат илмий-техник дастурлари доирасидаги АМ-ФЗ- 201908172 “Ўзбек тилининг таълимий корпусини яратиш” номли амалий грант лойиҳасида фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2023-йил 11-апрелдаги 04/1-707-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳа доирасида инглиз ва ўзбек тилларида “лове”/“муҳаббат” таркибий қисмли тил бирликлари  аниқлашга эришилган;
турли тизимли тиллар фразеологик, паремиологик фондининг семантик, когнитив-консептуал таҳлили асосида “лове”/“муҳаббат” консептларининг олам консептуал манзарасининг категориялаштирувчи, аксиологик бирликлари эканлиги асосланганлиги Давлат илмий-техник дастурлари доирасидаги мўлжалланган ПЗ – 2020042022 “Туркий тилларнинг лингводидактик электрон платформаси”ни яратиш” номли амалий грант лойиҳасида фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети 2023-йил 11-апрелдаги 04/1-708-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳа доирасида инглиз ва ўзбек тиллари олам лисоний тасвирида “лове”/“муҳаббат” консептининг ўзига хос воқеланишининг ўхшаш ва фарқли хусусиятлари очиб берилган;
инглиз ва ўзбек тилларида “лове”/ “муҳаббат” консептини ифодаловчи метафораларнинг антропоморф, натурморф, физиологик метафорик моделларидаги инглиз тилида ЛОВЕ – ПЕРСОН, ЛОВЕ – ФИРЕ, ЛОВЕ – ИЛЛНЕСС ва ўзбек тилидаги МУҲАББАТ– ИНСОН, МУҲАББАТ – ОЛОВ, МУҲАББАТ – ДАРД каби ўхшаш метафорик турлари аниқланган бўлса, инглиз тилида ЛОВЕ – ЭCОНОМИC ЭХЧАНГЕ, ЛОВЕ – CОНТАИНЕР ва ўзбек тилида МУҲАББАТ – ЗАНЖИР каби предмет метафорик моделларининг тафовутлари далилланганлиги ҳамда инглиз ва ўзбек тиллари “лове”/“муҳаббат” консепти фразеологик бирликларнинг инглиз тилида эес, ҳеарт, ҳеад ҳанд, феет, ўзбек тилида кўз, бош, юрак, қўл, оёқ  каби ўхшаш ва ҳеел, кнее, ҳип, жигар, оғиз каби фарқли соматизмлари аниқланганлигига оид янгиликдан Давлат илмий-техник дастурлари доирасидаги мўлжалланган И-ОТ-2019-42 “Ўзбек ва инглиз тилларининг электрон (Инсон қиёфаси, феъл атвори, табиат ва миллий тимсоллар тасвири) поетик луғатини яратиш номли” инновацион лойиҳасида фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети 2023-йил 28-августдаги 04/1-1574-сон  маълумотномаси). Натижада лойиҳа доирасида инглиз ва ўзбек тилларида “лове”/“муҳаббат” консептли метафорик моделларини очиб бериш имкониятлари яратилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish