Хафизов Ўктам Акрамовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Марказий Қизилқум бўр даври ётқизиқларида камёб ер элементлари маъданлашувининг геологик-генетик хусусиятлари ва жойлашув шароитлари (Қулжуқтов тизмаси мисолида)», 04.00.02 – Қаттиқ фойдали қазилма конларининг геологияси, уларни қидириш ва разведка қилиш. Металлогения ва геокимё (геология-минералогия фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.1.PhD/GM211.
Илмий раҳбар: Пирназаров Мажид Махкамович, геология-минералогия фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: «Минерал ресурслар институти» ДМ.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: “Минерал ресурслар институти” ДМ, DSc.24/30.12.2019.GM.40.01.
Расмий оппонентлар: Карабаев Маматхон Садирович, геология-минералогия фанлари доктори, профессор; Қодиров Обиджон Шавкатович, геология-минералогия фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: «Ўзбек геология қидирув» АЖ.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Қулжуқтов тизмаси бўр даври ётқизиқларидаги камёб ер элементлари маъданлашувининг геологик-генетик хусусиятлари ва жойлашув шароитларини ўрганиш, комплекс маъданлашувнинг мавжуд омилларини такомиллаштириш ҳамда янгиларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Қулжуқтов тизмасиининг жанубий қисмидаги бўр даври ётқизиқлари камёб ер элементлари комплекс маъданлашувининг потенциал манбалари сифатида ажратилган;
камёб ер элементларининг юқори миқдорлари темир, марганец ва фосфорнинг аномал қийматли интерваллари билан ягона маконда намоён бўлиши аниқланган;
қуйи бўр даври ётқизиқларида камёб ер элементлари юқори миқдорларининг тўпланиши уларнинг палеозой жинсларидан нураш пўстлари билан бирга кўчирилиши билан боғлиқ ҳамда уларнинг концентрацияси кўп ҳолларда ион-сорбицияли шаклда бўлади.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Бўр даври ётқизиқларининг геологик тузилиши, маъдандорлиги ва камёб ер элементлари маъданлашувига истиқболли участкаларни ўрганиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Қулжуқтов тоғларини жанубдан қамраган бўр даври ётқизиқларининг маъданли фойдали қазилмаларга маҳсулдорлиги бўйича хулосалар «Ўзбек геология қидирув» АЖ амалиётига жорий қилинган (Тоғ-кон саноати ва геология вазирлигининг 2024 йил 8 январдаги 08-0097-сон маълумотномаси). Натижада дала экспедицияларининг истиқболдаги режаларида камёб ер элементларига геология-қидирув ишлари олиб бориш инобатга олинган;
бўр даврининг чўкинди-терриген қатламларидаги темир, фосфор ва марганецнинг камёб ер элементлари маъданлашуви билан ягона маконда намоён бўлгани «Ўзбек геология қидирув» АЖ амалиётига жорий қилинган (Тоғ-кон саноати ва геология вазирлигининг 2024 йил 8 январдаги 08-0097-сон маълумотномаси). Натижада бўр даври ётқизиқларидаги темир маъданларини баҳолашда камёб ер элементларини йўлдош фойдали компонент сифатида ҳисобга олиш имконини берган;
хемоген-органоген маъданлашувнинг шаклланиши учун қулай вазиятлар билан назорат қилинувчи камёб ер элементларига истиқболли майдонлар «Ўзбек геология қидирув» АЖ амалиётига жорий қилинган (Тоғ-кон саноати ва геология вазирлигининг 2024 йил 8 январдаги 08-0097-сон маълумотномаси). Натижалар Тоғ-кон саноати ва геология вазирлигининг тизимости ташкилотларида Қулжуқтов тизмасида камёб ер элементларининг комплекс маъданлашуви учун геология-қидирув ишларини ташкил қилиш заруратини асослаш имконини берган.