Файзиев Бекзоджон Муртазаевичнинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси  ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ғовак муҳитларда чўкма ҳосил бўлишининг кўп босқичли кинетикаси асосида сизиш ва модда кўчиши жараёнларини моделлаштириш», 05.01.07–Математик моделлаштириш. Сонли усуллар ва дастурлар мажмуи (физика-математика фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.2.PhD/FM203.

Илмий раҳбар: Хўжаёров Бахтиёр, физика-математика фанлари доктори, профессор.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат университети.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, DSc.27.06.2017.FM.01.02.

Расмий оппонентлар: Нормуродов Чори Бегалиевич, физика-математика фанлари доктори; Жабборов Насридин Мирзоодилович, физика-математика фанлари доктори.

Етакчи ташкилот: Тошкент ахборот технологиялари университети ҳузуридаги Ахборот-коммуникация технологиялари илмий-инновацион маркази.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: динамик, диффузион омиллар, «эскириш» ва «юкланиш» ҳодисалари ҳисобидан чўкма ҳосил бўлиш жараёнининг кўп босқичли бўлишини ҳисобга олиб, суспензияларнинг ғовак муҳитларда сизиши ва модда кўчиши жараёнининг математик моделларини такомиллаштириш ва сонли ечишдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

суспензияларнинг ғовак муҳитларда сизиши жараёнининг математик модели «эскириш», «юкланиш» ҳодисалари ва динамик омилларни ҳисобга олган ҳолда такомиллаштирилган ва масалаларни чекли ва ярим чексиз қатламларда чекли айирмалар усули асосида ечиш учун ҳисоблаш алгоритми ишлаб чиқилган;

суспензияларнинг ғовак муҳитларда сизишида чўкма ҳосил бўлиши кинетикасининг кўп босқичлилигини ҳисобга олиб, математик модели такомиллаштирилган ва масалани ечишнинг самарали алгоритми ишлаб чиқилган;

динамик омиллар, «эскириш» ва «юкланиш» ҳодисаларининг сизиш характеристикаларига таъсири баҳоланган;

икки компонентли суспензия сизиши модели динамик омилларни ҳисобга олган ҳолда такомиллаштирилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.  

Ғовак муҳитларда бир жинсли бўлмаган суюқликлар сизиши жараёнларининг такомиллаштирилган моделлари ҳамда ҳисоблаш алгоритмлари асосида:

хусусий ҳосилали дифференциал тенгламалар системасининг сонли ечиш алгоритми ва дастурий восита QJ130000.2626.14K72 рақамли «Solvability problem of periodic solutions for second order differential equations with piecewise constant arguments» хорижий грант лойиҳасида кечикувчан аргументли дифференциал тенгламаларни сонли ечишда фойдаланилган (Малайзия технология университетининг 2018 йил 26 мартдаги UTM.J.06/17.16/1/5 did.8(31)-cон маълумотномаси). Илмий натижаларнинг қўлланилиши кечикувчан аргументли дифференциал тенгламалар ечимларининг мавжудлик ва ягоналик критерияларини аниқлаш имконини берган;

суспензияларнинг ғовак муҳитларда сизиши жараёнининг такомиллаштирилган математик моделлари ва ишлаб чиқилган ҳисоблаш алгоритми ҳамда ғовак муҳитларда икки компонентли суспензияларни сизиши жараёнида суспензиядаги муаллақ заррачалар концентрациясини ва ўтириб қолган чўкма концентрациясини ҳисобловчи дастурий восита Ф4-ФА-Ф005 рақамли «Мураккаб чегарали соҳалар учун математик физиканинг кўп ўлчовли ночизиқ синф масалаларининг моделларини такомиллаштириш ҳамда ечишнинг алгоритмик усулини яратиш ва тадқиқ қилиш» фундаментал грант лойиҳасида мураккаб чегарали соҳалар учун математик физиканинг кўп ўлчовли ночизиқ синф масалаларининг моделларини такомиллаштириш ҳамда ечишнинг алгоритмик усулини яратишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 16 майдаги 89-03-1887-сон  маълумотномаси). Илмий натижаларнинг қўлланилиши мураккаб чегарали соҳалар учун математик физиканинг кўп ўлчовли ночизиқ синф масалаларини сонли ечиш ва натижаларни визуаллаштириш имконини берган.