Sayt test rejimida ishlamoqda

Мухторова Муҳайё Саидмурот қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Ўзбек бадиий киносида комедия жанри”, 17.00.03 – Кино санъати. Телевидение (санъатшунослик фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.2.PhD/San144.
Илмий раҳбар: Каримова Нигора Ғаниевна, санъатшунослик фанлари доктори (DSc).  
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Санъатшунослик институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Санъатшунослик институти, DSc.02/30.12.2019.San.51.01.
Расмий оппонентлар: Хамидова Марфуа Азизовна, санъатшунослик фанлари доктори, профессор; Хайдарова Нигора Тохиржоновна, санъатшунослик фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Давлат хореография ва миллий рақс академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади комедия жанрининг ўзбек бадиий киноси ривожида тутган ўрнини белгилаш ҳамда ўзбек кинокомедияларининг ўзига хос хусусиятларини, бадиий-эстетик тамойилларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
комедия жанридаги филмларда кучли бадиий образлилик, ҳозиржавоблик, муаммоларни билвосита акс эттириш хусусиятлари мавжудлиги боис, жамиятнинг ижтимоий-маданий тараққиётида муҳим аҳамият касб этиши исботланган;  
ўзбек бадиий киносининг тараққиёт босқичларида комедия жанрининг эволюцияси ва трансформацияси натижасида “мусиқий комедия”, “лирик комедия”, “сатирик комедия”, “саргузашт комедия”, “ижтимоий комедия”, “маиший комедия” каби моделлари шакллангани асосланган;
анъанавий кинокомедия жанри такомилидаги эврилишлар, сюжет ва композиция қамровининг кенгайиши, режиссурада иккинчи план персонажларига урғунинг кучайиши, бошқа жанрлар унсурлари билан синтезлашувининг таъсири боис муаллиф ва режиссёрларнинг ижодий индивидуаллиги намоён бўлгани асосланган;
комедия жанридаги филмларда бадиийлик модуслари янгиланиши натижасида жанрнинг структурал-семантик хоссалари ўзгариб боргани аниқланган;
замонавий даврда комедия жанридаги филмлар ўткир ижтимоийликдан чекиниб, фолклор-этнографик томоша ҳамда маиший-кўнгилочар шаклларида ифодаланаётгани асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек бадиий киносида комедия жанри мавзусида олиб борилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
замонавий даврда комедия жанридаги филмлар ўткир ижтимоийликдан чекиниб, фолклор-этнографик томоша ҳамда маиший-кўнгилочар шаклларида ифодаланаётгани асосланган таклиф ва тавсиялардан Маданият вазирлиги томонидан 2023 йил 7-10-сентябр кунлари ўтказилган театр драматургияси ва киноссенарийларини янада ривожлантиришга қаратилган ёш ижодкорларнинг “Нигоҳ” ижодий семинари муҳокамаларида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2023 йил 14 ноябрдаги 02-11-18/02-3146-сон маълумотномаси) Натижада Ўзбекистон кино санъатида комедия жанрининг ривожи ижодкорларнинг маҳорати ва профессионал кўникмаларига боғлиқлиги, бу жараёнда комедия жанри тараққиётини белгилашда киноижодкорларнинг индивидуал ёндошувлари ҳамда қарашлари, маданият соҳасида, ёшларни ҳақиқий санъатни англашга ўргатишга хизмат қилган;
ўзбек бадиий киносининг тараққиёт босқичларида комедия жанрининг эволюцияси ва трансформацияси натижасида “мусиқий комедия”, “лирик комедия”, “сатирик комедия”, “саргузашт комедия”, “ижтимоий комедия”, “маиший комедия” каби моделлари шакллангани асосланган хулосалардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Маданият ва ма'рифат” телеканалининг “Киноталқин” ҳамда “Соясиз юлдузлар” кўрсатувлари ссенарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Маданият ва ма'рифат” телеканали”нинг 2023 йил 29 сентябрдаги 01-02-02/198-сон маълумотномаси). Натижада илмий натижалар бадиий кино жараёнларини жамият эстетик ва манавий тараққиёти манфаатларига йўналтириш, ўзбек комедия жанридаги филмлар ривожини яхлит ўрганиш, филмларнинг бадиий ҳамда ғоявий мутаносиблигини таъминлаш, бадиий жиҳатдан мукаммал киноссенарийларни саралаш, томошабинларнинг маънавий оламини ва эстетик дидини ўстириш имконини берган;
комедия жанридаги филмларда кучли бадиий образлилик, ҳозиржавоблик, муаммоларни билвосита акс эттириш хусусиятлари мавжудлиги боис, жамиятнинг ижтимоий-маданий тараққиётида муҳим аҳамият касб этиши исботлангани бўйича олинган хулосалардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон тарихи” телеканалининг “Кино тарихидан” кўрсатуви ссенарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон тарихи” телеканалининг 2023 йил 10 октябрдаги 02-32-154-сон маълумотномаси). Натижада “Кино тарихидан” кўрсатувида илгари сурилган назарий фикрлар ва келтирилган маълумотлар ўзбек бадиий киноси тарихини ўрганиш, унинг шаклланиш босқичидаги асосий жараёнлар ва алоҳида хусусиятлари ҳақида кенг аудиторияни хабардор қилиш имкониятини берган. 

Yangiliklarga obuna bo‘lish