Rashidov Akbar Ergash o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): “Ma’lumotlar oqimlarini optimal taqsimlash algoritmlari”, 05.01.02-“Tizimli tahlil, boshqaruv va axborotni qayta ishlash” (texnika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.4.PhD/T4065
Ilmiy rahbarning F.I.Sh., ilmiy darajasi va unvoni: Axatov Akmal Rustamovich texnika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: «Toshkent irrigasiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti» Milliy tadqiqot universiteti, DSc.03/26.05.2022.T.10.05.
Rasmiy opponentlar: Babomuradov Ozod Jo‘raevich, texnika fanlari doktori, professor; Kabildjanov Aleksandr Sabitovich,  texnika fanlari nomzodi, dotsent.
Yetakchi tashkilot nomi: Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi strukturalangan fast data sinfidagi ma’lumotlar oqimlarini ichki taqsimlash mexanizmi asosida optimal boshqarish va taqsimlash algoritmlari hamda dasturiy vositasini ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:
strukturalangan fast data sinfidagi ma’lumotlar oqimlarini boshqarishda ichki taqsimlash mexanizmi ishlab chiqilgan;
ko‘p qatlamli neyron tarmog‘i asosida strukturalangan fast data sinfidagi ma’lumotlar  bazasining gorizontal taqsimlangan jadvallar soni optimallashtirilgan;
klasterlash algoritmlari asosida strukturalangan fast data sinfidagi ma’lumotlar oqimlarini taqsimlash algoritmlari ishlab chiqilgan;
strukturalangan fast data sinfidagi ma’lumotlar oqimlarini optimal taqsimlashning nazoratsiz klasterlash algoritmi ishlab chiqilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi: Strukturalangan fast data sinfidagi ma’lumotlar oqimlarini optimal taqsimlash tadqiqoti doirasida ishlab chiqilgan algoritmlar asosida:
Ichki taqsimlash mexanizmi asosida strukturalangan Fast Data sinfidagi ma’lumotlar oqimlarini boshqarish algoritmlari “UZINFOCOM davlat axborot tizimlarini yaratish va qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha yagona integrator”dagi axborot tizimlariga dasturiy modul sifatida tatbiq qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Raqamli texnologiyalar vazirligining 2023-yil 15-avgustidagi 33-8/ 5535-son ma’lumotnomasi). Natijada ichki taqsimlash mexanizmi asosida sinovdan o‘tkazilgan dasturiy mahsulotlarda so‘rovlarini qayta ishlash uchun ketadigan vaqt 1,13 barobarga kamayishi, hamda mehnat unumdorligini 13% ga oshirish imkonini bergan.
Ichki taqsimlash mexanizmi asosida strukturalangan fast data sinfidagi ma’lumotlar oqimlarini klasterlash algoritmlari yordamida axborot tizimi ma’lumotlar bazasidagi ma’lumotlarni qoidalar asosida taqsimlash algoritmlari “AllNet internet servis provayderi”da abonentlarni internet trafiklari bilan ta’minlashni tahlillash dasturiy vositasiga tatbiq qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Raqamli texnologiyalar vazirligining 2023-yil 15-avgustidagi 33-8/ 5535-son ma’lumotnomasi). Natijada axborot tizimi ma’lumotlar bazasidagi ma’lumotlarni qoidalar asosida taqsimlash orqali so‘rovlarini qayta ishlash uchun sarflanadigan vaqt 1,17 barobarga kamayishi hamda mehnat unumdorligini 17% ga oshirish imkonini bergan.
Strukturalangan fast data sinfidagi ma’lumotlar oqimlarini vektor uzunligining kvadratiga asoslangan taqsimlash  algoritmi TATU Samarqand filiali Marketing va talabalar amaliyoti bo‘limdagi talabalar va bitiruvchilar ma’lumotlarini saqlovchi axborot tizimga joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Raqamli texnologiyalar vazirligining 2023-yil 15-avgustidagi 33-8/ 5535-son ma’lumotnomasi). Natijada ma’lumotlar oqimlarini boshqarish uchun sarflanadigan vaqt 1,12 barobarga kamayishi hamda mehnat unumdorligini 12% ga oshirish imkonini bergan