Raximov Qudratjon Tashbotirovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Daryo cho‘kindilarining naporli tizimlardagi gidrotransporti», 05.09.07–Gidravlika va muhandislik gidrologiyasi (texnika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.4.PhD/T538.
Ilmiy rahbar: Arifjanov Aybek Muxamedjanovich, texnika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti, DSc.27.06.2017.T.10.02.
Rasmiy opponentlar: Maxmudov Ilxomjon Ernazarovich, texnika fanlari doktori; Shakirov Baxtiyar Maxmudovich, texnika fanlari nomzodi, dotsent.
Yetakchi tashkilot: Toshkent davlat texnika universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: turli nishabli naporli quvurlar tizimida cho‘kindilar uzatilishini va suv havzalaridagi cho‘kib qolgan loyqalarni gidrotransport qilish texnologiyalarini takomillashtirishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
teskari nishabli quvurlarda daryo cho‘kindilarining gidrotransportini ta’minlay oladigan struyali apparatning yangi konstruksiyasi ishlab chiqilgan;
teskari nishabli quvurlarda daryo cho‘kindilarini tashish jarayoniga oqim energiyasining ta’siri gravitatsiya va quvurning o‘tkazish qobiliyati harakat tartibini hisobga olgan holda asoslangan;
suv havzalarini daryo cho‘kindilaridan tozalash uchun ishlab chiqilgan struyali apparatning konstruktiv parametrlari suv naporini hisobga olgan holda asoslangan;
teskari nishabli naporli quvurlarda loyqali oqimning kritik tezligini aniqlash usuli loyqaning miqdorini hisobga olgan holda takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Daryo cho‘kindilarining naporli tizimlardagi gidrotransporti bo‘yicha olingan natijalar asosida:
suv havzalarini daryo cho‘kindilaridan tozalash uchun struyali apparatni ishlab chiqish va konstruktiv parametrlarini takomillashtirish bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Intellektual mulk agentligining foydali modelga patenti olingan («Suv havzalarini tozalash uchun oqimchali injektor», №FAP 00490-2009y.). Natijada yangi ishlab chiqilgan struyali apparat gidrotexnik inshootlarni oqimning energiyasidan foydalanib daryo cho‘kindilaridan tozalash va inshoot foydali hajmini oshirish imkonini bergan;
suv havzalarini daryo cho‘kindilaridan tozalash uchun gidroelevatorning yangi konstruksiyasini ishlab chiqish va konstruktiv parametrlarini takomillashtirish bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Intellektual mulk agentligining foydali modelga patenti olingan («Suv osti gidroelevatori», №FAP 00937-2014y.). Natijada yangi ishlab chiqilgan gidroelevator Mirishkor kanalini oqimning energiyasidan foydalanib daryo cho‘kindilaridan tozalash va kanalning mustahkamligini oshirish imkonini bergan;
suv havzalarini daryo cho‘kindilaridan tozalash uchun konstruktiv parametrlari takomillashtirilgan struyali apparat Qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi tasarrufidagi «Suvsoz» unitar korxonasi Bo‘zsuv suv olish inshooti tindirgichlari ishini yaxshilashda joriy etilgan (Qishloq va suv xo‘jaligi vazirligining 2017 yil 6 noyabrdagi 04/30-1241-son ma’lumotnomasi). Natijada yangi ishlab chiqilgan struyali apparat gidrotexnik inshootlardagi daryo cho‘kindilarini oqimning energiyasidan foydalanib tozalash imkonini bergan.
