Муратов Шукрулло Абдураимовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси  ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Томорқа хўжаликлари фаолиятидан келадиган даромаднинг оилалар фаровонлигига таъсирини баҳолаш”, 08.00.04–“Қишлоқ хўжалиги иқтисодиёти” (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.3.PhD/Iqt2888
Илмий раҳбарининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Ҳасанов Шавкат Турсунқулович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти” Миллий тадқиқот университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: “Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти” Миллий тадқиқот университети, DSc.03/30.01.2020.I.10.03
Расмий оппонентлар: Эгамбердиев Фармонқул Турсунқулович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Самиева Гулноза Тохировна, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат аграр университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади томорқа хўжаликлари фаолиятидан келадиган даромаднинг оилалар фаровонлигига таъсирини иқтисодий баҳолаш бўйича илмий асосланган таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
оила фаровонлигини “ижтимоий фаровонлик”, “иқтисодий фаровонлик” ва “ижтимоий-иқтисодий фаровонлик” индекс кўрсаткичлари асосида баҳолаш бўйича услубий ёндашув таклиф этилган ҳамда қишлоқ инфратузилмалари хизматларининг таъминланганлик даражасини “паст” ва “юқори” мезонлари ишлаб чиқилган;
томорқа хўжаликлари даромадига инновациялар таъсирини баҳолаш асосида қишлоқларда ижтимоий ҳимояга муҳтож, ишсиз, кам таъминланган оилаларнинг бандлиги ва даромадлигини оширишга асос яратувчи инновацияларни жалб қилиш механизми таклиф этилган;
қишлоқ инфратузилмаларини ривожлантиришнинг оила ижтимоий-иқтисодий фаровонлигига таъсири баҳоланган ҳамда ҳудудларни ривожлантириш дастурларини қишлоқ хўжалиги ва ноқишлоқ хўжалик фаолиятлари мутаносиблигини таъминлаш асосида такомиллаштириш таклиф этилган;
Самарқанд вилояти туманлари аҳолиси жон бошига қишлоқ хўжалиги ва ноқишлоқ хўжалик фаолиятларидан олинган номинал умумий даромаднинг 2026 йилгача бўлган прогнози ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Томорқа хўжаликлари фаолиятидан келадиган даромаднинг оилалар фаровонлигига таъсирини баҳолаш бўйича олинган илмий таклиф ва амалий тавсиялар асосида:
оила фаровонлигини “ижтимоий фаровонлик”, “иқтисодий фаровонлик” индекс кўрсаткичлари асосида баҳолаш бўйича услубий ёндашув Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги тизим ташкилотлари томонидан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 6 майдаги 05/34-05/2092-сон маълумотномаси). Натижада, Самарқанд вилояти қишлоқларида “Обод маҳалла” давлат дастурларининг амалга ошириш “ижтимоий фаровонлик индекси”, “иқтисодий фаровонлик индекси” ва “ижтимоий-иқтисодий фаровонлик индекси”ни мос равишда 0,168:0,157:0,237 коеффициентга ошишига олиб келиши асосланган;
томорқа хўжаликлари даромадига оила бошлиқларининг ноқишлоқ хўжалиги фаолиятида банд бўлиши ва томорқа хўжалик аъзолари томонидан фаолиятга жорий этилган инновациялар таъсирини иқтисодий баҳолаш борасида берилган таклифлари Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги тизим ташкилотлари томонидан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 6 майдаги 05/34-05/2092-сон маълумотномаси). Натижада, томорқа ер эгалари томонидан томорқачиликда инновациялардан фойдаланиш ҳисобига олинган даромадни 26,8 фоизга ошириш имкониятининг мавжудлиги асосланган;
қишлоқ инфратузилмаларини ривожлантиришнинг оила ижтимоий-иқтисодий фаровонлигига таъсирини баҳолаш бўйича берилган таклифлари Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги тизим ташкилотлари томонидан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 6 майдаги 05/34-05/2092-сон маълумотномаси). Натижада, қишлоқ инфратузилма хизматлари индексининг 1 коеффициентга ошиши оила бошлигʻини ноқишлоқ хўжалиги фаолиятида банд бўлиш қарорини 32,8 фоизга ошириши асосланган;
Самарқанд вилояти туманлари аҳолиси жон бошига қишлоқ хўжалиги ва ноқишлоқ хўжалик фаолиятларидан олинган номинал умумий даромаднинг 2026 йилгача бўлган прогнози Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги тизим ташкилотлари томонидан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 6 майдаги 05/34-05/2092-сон маълумотномаси). Натижада, 2026 йилда аҳоли жон бошига қишлоқ хўжалиги ва ноқишлоқ хўжалик фаолиятларидан олинган номинал умумий даромаднинг прогноз қиймати 14416,7 минг сўмни ташкил этиши, 2021 йилга нисбатан 4563,5 минг сўмга, ёки 146,3 фоизга ошиши асосланган.