Камолов Ифтихор Бахтиёровичнинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўқувчиларни рангли маъданларга бадиий ишлов бериш жараёнида ижодий қобилиятларини ривожлантириш технологияси”, 13.00.05–Касб-ҳунар таълими назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.3.PhD/Ped257.   

Илмий раҳбар: Шодиев Ризамат Давронович, педагогика фанлари доктори, доцент.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими тизими кадрлари малакасини ошириш ва уларни қайта тайёрлаш  институти, DSc.27.06.2017.Ped.48.01.

Расмий оппонентлар: Булатов Саидахбор Собитович, педагогика фанлари доктори, профессор; Халилова Шахноза Тургуновна,  педагогика фанлари доктори, профессор.

Етакчи ташкилот: Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти.

Диссертация йўналиши: амалий ва назарий.

II. Тадқиқотнинг мақсади:касб-ҳунар таълимида рангли маъданларга бадиий ишлов бериш асосида ўқувчиларнинг ижодий қобилиятларини ривожлантиришдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

заргарлик санъати композициясининг декоратив-амалий ижодиёти билан фаолиятли ва креатив ёндашувларни интеграциялаш асосида ўқувчиларнинг ижодий қобилияти ва бадиий-эстетик дидини ривожлантириш хусусиятлари очиб берилган;

заргарлик йўналиши декоратив композиция машғулотларида бадиий график машқлар, морфологик таҳлил ва образли комбинациялаш каби ноанъанавий усулларни даражали градациялаш асосида ўқувчиларнинг ижодий фикрлаш доиралари кенгайтирилган;

касб-ҳунар коллежларида бўлажак уста заргарлар ижодий-яратувчанлик қобилиятларини ривожлантириш технологиясининг мазмуни фазовий-ҳажмли композицияларни ўқитиш воситаларини ва баҳолаш мезонларини оптималлаштириш асосида такомиллаштирилган;

бўлажак уста-заргарларнинг ижодкорлик фаолиятида дедуктив-синтетик тасаввурини характерловчи ихтирочилик, оригиналлик ва индивидуалликнинг интенсив ривожланишига қаратилган илмий-методик тавсиялар асосида заргарлик буюмларини кўп нусхада тайёрлаш методикаси такомиллаштирилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Рангли маъданларга бадиий ишлов бериш  жараёнида ўқувчилар ижодий қобилиятларини ривожлантириш технологияси  юзасидан ишлаб чиқилган кўргазмали методик ва амалий таклифлар асосида:

заргарлик санъати композициясининг хусусиятлари, уларни қуриш усулларига оид методик ёндашувлар, бўлажак уста заргарлар касбий таълимида ўқувчилар ижодий қобилиятларини ривожлантириш педагогик шарт-шароитларига оид таклифларидан Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг  2017 йил  24 августдаги  603-сон буйруғи билан тасдиқланган (3151214-Заргарлик буюмлари бўйича уста) таълим йўналишининг малака талабларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил 18 ноябрдаги 89-03-2833-сон маълумотномаси). Мазкур таклифлар ўқувчиларнинг ижодий қобилиятларини ривожлантириш орқали касбий фанларни ўқитиш самарадорлигини оширишга хизмат қилган;

касб-ҳунар коллежлари заргарлик йўналиши декоратив композиция машғулотларида бўлажак уста заргарларнинг ижодий-яратувчанлик қобилиятларини бадиий график машқлар ва образли комбинациялаш усуллари, фазовий-ҳажмли композицияларини ўқитиш воситалари асосида ўқувчиларнинг ижодий фикрлаш ривожлантириш технологияси якка муаллифликда нашр этилган  “Рангли маъданларга бадиий ишлов бериш” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган  (Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими марказининг 2017 йил 22 декабрдаги МХ-01/05-222-сон маълумотномаси). Мазкур ўқув қўлланма заргарлик санъати соҳасида ўқувчиларнинг ижодий қобилиятларини ривожлантириш ўқув-услубий таъминотини такомиллаштиришга  хизмат қилган.

ўқувчиларнинг декоратив композиция машғулотларида ижодий фикрлашларини фаоллаштириш, кўп нусхада заргарлик буюмлари тайёрлашга ўргатиш методикасига оид таклифлари  Ўзбекистон Республикаси  Президентининг 2017 йил 17 октябрдаги ПҚ-3334-сонли қарори мазмунига сингдирилган (Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маказининг 2017 йил 22 декабрдаги МХ-01/05-222-сон маълумотномаси).  Мазкур методика заргарлик санъати соҳасидаги ўқувчилар таълими касбий моделини яратиш жараёнида мазкур ёндашувлар асосида  касбий мобилликни рўёбга чиқариш имкониятини яратади ва заргарлик соҳаси бўлажак мутахассисининг малака ва кўникмаларни тезкор ўзлаштиришига, илм олишига, касбий маҳоратини такомиллаштиришга хизмат қилади.