Абдуллаев Азиз Курбановичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “The peculiarities of the development of transport communications in terms of integration of the countries into the world economy”, 08.00.09 – Жаҳон иқтисодиёти.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.4.PhD/Iqt1169
Илмий раҳбар: Мавланов Ибрагим Раджабович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети, DSc.11/25.08.2022.I.24.03
Расмий оппонентлар: Исаджанов Абдували Абдурахимович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор, Расулов Тўлқин Сатторович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот номи: Тошкент давлат транспорт университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: транспорт соҳадаги жаҳон илғор амалиётини ҳар томонлама таҳлил қилиш асосида мамлакатларнинг жаҳон иқтисодиётига интеграциялашуви шароитида транспорт коммуникацияларини ривожлантириш бўйича илмий асосланган тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
инглиз, рус ва ўзбек манбаларида транспорт коммуникациялари тушунчаси ва транспорт билан боғлиқ бошқа тушунчаларнинг мавжуд таърифларини чуқур ўрганиш ва концептуал аппаратларнинг торлигини ҳисобга олган ҳолда транспорт коммуникациялари тушунчасига муаллифнинг ўз таърифи ишлаб чиқилди;
Мустақил давлатлар ҳамдўстлиги шунигдек логистика тизими самарадорилигининг энг юқори даражаларига эришган бошқа давлатлар мисолида логистика самарадорлиги индекси ҳамда экспорт ва импорт кўрсаткишлари ўртасида ўзаро боғлиқлик аниқланди ва илмий асосланди;
АҚШда тўпланган илғор тажрибани ҳар томонлама ўрганиш ва таҳлил қилиш асосида Ўзбекистонда автомобил транспортида юк ташиш хизматларини кўрсатувчи янги компанияларни ишга туширишда франчайзинг бизнес моделидан фойдаланиш бозорда рақобатни кучайтириш мақсадида таклиф қилинди;
Марказий Осиё мамлакатлари транспорт вазирликлари ва божхона органлари вакиллари иштирокида минтақада транспорт соҳасидаги саъй-ҳаракатларни мувофиқлаштирувчи идоралараро тузилмани яратиш таклифи илгари сурилди;
Марказий Осиёнинг аксарият давлатларида, жумладан Ўзбекистонда узоқ вақт давом этадиган божхона назорати айрим тартиб-қоидаларини соддалаштириш, шунингдек, божхона ва чегара назорати тартиб-қоидаларини, хусусан соҳага сўнгги ахборот технологияларини тадбиқ қилиш орқали такомиллаштириш таклиф этилди.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тадқиқот доирасида муаллиф логистика самарадорлиги индексининг мамлакат ташқи савдо кўрсаткичларига таъсирини ўрганиб чиқди. Тадқиқот натижасида логистика самарадорлиги индекси ва экспорт-импорт кўрсаткичлари ўртасидаги боғлиқлик МДҲ мамлакатлари, шу жумладан, Ўзбекистон ва логистика тизими самарадорлиги бўйича энг яхши натижаларни кўрсатган бошқа давлатлар мисолида аниқланди ва илмий асосланди. Ушбу тадқиқот натижалари Ўзбекистон Экспорт ва логистика академиясининг расмий веб-саҳифасида жойлаштирилган муаллифнинг таҳлилий материалига киритилди (Ўзбекистон логистика уюшмаси томонидан тақдим этилган 2023-йил 10-февралидаги АЛУ 10/2023-сонли маълумотнома).
Муаллиф томонидан илгари сурилган бозорда рақобатни кучайтириш мақсадида Ўзбекистонда автомобил транспортида юк ташиш хизматларини кўрсатувчи янги компанияларни ишга туширишда франчайзинг бизнес моделидан фойдаланиш таклифи “DAS FREIGHT SOLUTIONS” масъулияти чекланган жамият шаклидаги хорижий корхонасини янада ривожлантиришга мўлжалланган 2024 йилги йўл харитасига киритилган (“DAS FREIGHT SOLUTIONS” масъулияти чекланган жамият шаклидаги хорижий корхонаси томонидан тақдим этилган 2023-йил 4-октябридаги 1 ДГ-сонли маълумотнома).
Марказий Осиё мамлакатлари транспорт вазирликлари ва божхона органлари вакиллари иштирокидаги ва минтақада транспорт соҳасидаги саъй-ҳаракатларни мувофиқлаштирувчи идоралараро тузилмни яратиш бўйича диссертация муаллифининг таклифи Францияда нашр этилган “Марказий Осиёда логистика ва дипломатия” номли қўшма монографияга киритилди (EMS, 2022, ISBN: 978-2-37687-610-6, Парис). Ушбу таклиф Ўзбекистон ҳукуматининг Марказий Осиёда минтақавий транспорт йўлакларини ривожлантириш стратегиясини ишлаб чиқиш, Марказий Осиё транспорт тизимини барқарор ривожлантириш дастурини қабул қилиш, Марказий Осиё мамлакатлари транспорт коммуникациялари билан шуғулланувчи минтақавий Кенгашни тузиш билан боғлиқ ташаббусидан келиб чиққан (Европа Иттифоқининг Эрасмус+ дастури томонидан қўллаб-қувватланган Тошкент Жан Моне номидаги Европа тадқиқотлари бўйича илғор тажриба маркази томонидан тақдим этилган 2022-йил 12-декабридаги 01/4-1439-сонли маълумотнома).
Муаллифнинг Марказий Осиёнинг аксарият давлатларида, жумладан Ўзбекистонда узоқ вақт давом этадиган божхона назорати айрим тартиб-қоидаларини соддалаштириш, шунингдек, божхона ва бошқа чегара назорати тартиб-қоидаларини, хусусан, соҳага сўнгги ахборот технологияларини тадбиқ қилиш орқали такомиллаштириш таклифи “Impex Advisor” масъулияти чекланган жамиятининг 2024-йилдаги фаолиятини янада ривожлантириш, мижозлар учун кенгроқ имкониятлар яратишга оид йўл харитасига киритилди (“Impex Advisor” масъулияти чекланган жамиятининг 2023-йил 6-сентабиридаги №: 09/03-3-сонли маълумотнома).