Хусанходжаева Малика Турсунходжаевнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Репродуктив ёшдаги аёлларда ҳомиладорлик ва ҳомиласи бўлмаган даврларда бачадон миомаси давосининг жарроҳлик тамойиллари», 14.00.01–Акушерлик ва гинекология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган ракам: В2017.1.DSc/Tib28.
Илмий маслаҳатчи: Каримов Заур Джавдатович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика шошилинч илмий тиббий маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент педиатрия тиббиёт институти, DSc.27.06.2017.Tib.29.01.
Расмий оппонентлар: Пахомова Жанна Евгеньевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Нигмаджанов Боходур Болтаевич, тиббиёт фанлари доктори; Мавлян-Ходжаев Равшан Шухратович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: И.М.Сеченов номидаги I Москва давлат тиббиёт университети (Россия Федерацияси).
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: жарроҳлик даволаш усулларини бачадон миомаси кузатилган аёлларда аъзони ва репродуктив фаолиятни сақлаб қолиш мақсадида такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор йирик миоматоз тугунлар олиб ташлангандан сўнг бачадон деформацияси кузатилмаслиги учун аъзо архитектоникасини сақлаб қолиш ва гемостазиологик йўқотишларнинг олдини олиш мақсадида чуқур уйик шакллантириш ва миометрийнинг “ортиқча” йиртмалари оптимал тўпламини ҳосил қилиш орқали бажариладиган бачадон реконструкцияси усули ишлаб чиқилган;
БМ бўлган репродуктив ёшдаги аёлларда ҳомила кўтара олмаслик ва бепуштликнинг асосий омили сифатида миоматоз тугуннинг жойлашиш чуқурлиги аҳамиятли эканлиги исботланган;
бачадон қон томирларини селектив билатерал боғлаш, ҳомиладор бўлмаган аёллар қон йўқотишининг камайтирувчи энг яхши ва хавфсиз усули эканлиги исботланган;
миоматоз тугуннинг митотик фаоллиги ва апоптоз даражаси орасидаги юқори даражадаги реципрок боғлиқлик аниқланган: апоптознинг даражаси (CD 95) пасайиши билан пролифератив фаоллик ошади: строма ҳужайралари маркери Ki67 экспрессияси орқали аниқланувчи пролифератив фаоллик индекси ва неоангиогенез фаоллиги курсаткичи (CD 34 эндотелий маркери) аниқланган;
БМ рецидивини башорат қилишдаги асосий омиллар: миоманинг пролиферацияловчи гистотипи, эндометрийдаги гиперпластик жараёнлар ва эндометриоз касаллиги бўлиши ва улар БМнинг пролифератив ўсишига фаоллаштирувчи таъсир қилиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Репродуктив ёшдаги аёлларда ҳомиладор ва ҳомиладорлик бўлмаган даврларда бачадон миомасини даволашнинг жарроҳлик жиҳатлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Бачадонда жарроҳлик амалиётидан кейинги жароҳатни тикиш усули» бўйича Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигининг ихтирога патенти олинган (№IAP 04432, 31.10.2011й.). Мазкур патент бачадонда жарроҳлик амалиётидан кейинги жароҳатни таклиф қилинган усулда тикиш орқали асоратларнинг олдини олишга имкон берган;
«Эндометриозларни ташхислаш ва даволашнинг замонавий усуллари» услубий қўлланмаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2006 йил 29 декабрдаги маълумотномаси). Мазкур услубий қўлланма аёлларда мавжуд эндометриозларни ташхислаш ва даволашнинг замонавий усулларини қўллаш орқали клиник ҳолатни яхшилашга, касаллик асоратларини камайтиришга хизмат қилган.
репродуктив ёшдаги аёлларда ҳомиладор ва ҳомиладорлик бўлмаган даврларда бачадон миомасини ташхислаш ва даволашнинг жарроҳлик жиҳатларини қўллаш бўйича тадқиқот натижалари соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, РШТЁИМ ҳамда унинг Бухоро, Навоий, Самарқанд филиалларида ва ШКШ №5 амалиётига жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 3 майдаги 8н-з/68-сон маълумотномаси). Жорий қилинган натижаларнинг иқтисодий самарадорлиги: бачадон миомасини барвақт аниқлаш ва даволашга имкон берувчи ихтисослаштирилган тиббий ёрдам сифатини ошириш, операциядан кейинги асоратларни 11,6% камайтириш, беморни эрта фаоллаштириш ва шифохонада даволаниш муддатини қисқартириш имконини яратган.
