Абдуллаев Хуршидбек Дилшодбек ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Автомобил йўлларини кўчувчан қумлардан ҳимоя қилишнинг механик усулларини такомиллаштириш”, 05.09.02 - “Геотехника” (ЙЎллар, йўлларни рақамлаштириш ва йўл ҳаракати хавфсизлиги. ЙЎл телематикаси йўналишлари бўйича) (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.4.PhD/T3394
Илмий раҳбар: Джаббаров Саидбурхан Тулаганович, т.ф.д., профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат транспорт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети, PhD.15/31.08.2022.T.73.05
Расмий оппонентлар: техника фанлари номзоди, профессор Салиханов Саид Салиханович (Тошкент давлат транспорт университети); техника фанлари доктори, профессор Хотамов Асадулла Тоштемирович (Тошкент архитектура-қурилиш университети). 
Етакчи ташкилот: Наманган муҳандислик-қурилиш институти.
Диссертация йўналиши: Техника йўналиши. Назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади автомобил йўлларини кўчувчан қумлардан ҳимоя қилишнинг механик усулини такомиллаштириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
-    ҳудуддаги ҳукмрон шамолларнинг йўналишини инобатга олган ҳолда ҳамда ҳаво-қум массаси ҳаракатини моделлаштириш орқали механик ҳимоя воситаларининг оптимал қурилиш-технологик параметрлари асосланган;
-    ҳимоя тўсиқларнинг шакли ва ўрнатиш схемасини оптималлаштириш орқали автомобил йўлларини қум кўчкиларидан сақлашнинг механик усули такомиллаштирилган;
-    тўсиқларнинг энг мақбул қурилиш-технологик параметрлари, ҳукмрон шамолларнинг йўналиши ҳамда тезлигини инобатга олган ҳолда механик ҳимоя воситаларининг самарали ишлаш муддати белгиланган;
-    “автомобил йўлларига кўчувчан қумларнинг салбий таъсирини камайтириш бўйича чора-тадбирлар таснифи” ҳимоя воситаларининг конструксияси ва инновацион материалларни киритиш ҳисобига такомиллаштирилган;
-    ҳудудлардаги ҳукмрон шамолларнинг йўналиш румби 22,5 градусга ўзгарганлиги метеостанцияларнинг сўнги 30 йиллик маълумотларини қайта ишлаш ва умумлаштириш орқали аниқланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Автомобил йўлларини кўчувчан қумлардан ҳимоя қилишнинг механик усулларини такомиллаштириш бўйича ўтказилган илмий-тадқиқот иши натижалари асосида:
автомобил йўлларини кўчувчи қумлар босиш жараёнини моделлаштириш натижалари Автомобил йўллари қўмитасига қарашли корхоналарда амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Автомобил йўллари қўмитасининг 2023-йил 1-мартдаги, 02-537-сонли маълумотномаси). Натижада, маҳаллий шароитларни инобатга олган ҳолда механик ҳимоя воситаларининг қурилиш-технологик параметрларини ўзгартириш ҳисобига 10% кўпроқ қумни тутиб қолишга эришилган;
қум кўчкиларидан сақлашнинг механик усули воситаларини қўллаш Автомобил йўллари қўмитасига қарашли корхоналарда амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Автомобил йўллари қўмитасининг 2023-йил 1-мартдаги, 02-537-сонли маълумотномаси). Натижада, йўл корхоналари қаровида бўлган қумли ҳудудлардан ўтган автомобил йўлларини қум кўчишидан ҳимоя қилиш учун қўлланилаётган тўсиқларни оптималлаштириш орқали уларнинг самарадорлигини 60% дан 75% гача оширишга эришилган;
такомиллаштирилган “автомобил йўлларига кўчувчан қумларнинг салбий таъсирини камайтириш бўйича чора-тадбирлар таснифи” Автомобил йўллари қўмитасига қарашли корхоналарда амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Автомобил йўллари қўмитасининг 2023-йил 1-мартдаги, 02-537-сонли маълумотномаси). “Автомобил йўлларига кўчувчан қумларнинг салбий таъсирини камайтириш бўйича чора-тадбирлар таснифи”ни корхоналарда қўллаш ҳисобига йўл соҳасини бошқариш тизими фаолиятини такомиллаштиришга эришилган; 
автомобил йўлларини кўчувчан қумлардан ҳимоя қилишнинг такомиллаштирилган механик усули Автомобил йўллари қўмитасига қарашли корхоналарда амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Автомобил йўллари қўмитасининг 2023-йил 1-мартдаги, 02-537-сонли маълумотномаси). Натижада, қумли чўл ҳудудидан ўтган кўчувчан қумлар таъсирида бўлган автомобил йўлларни сақлашга сарфланаётган маблағларни 5-9 % гача иқтисод қилишга эришилган.