Атамуротов Фаррух Шухратовичнинг
Фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифрлари (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Компакт обектлар атрофидаги плазма муҳитида астрофизик жараёнлар” 01.03.01 – астрономия ва 01.04.02 – назарий физика (физика-математика фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.2.DSc/FM224.
Илмий маслаҳатчининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Абдужаббаров Аҳмаджон Адилжанович, Физика-математика фанлари доктори, профессор; Аҳмедов Бобомурат Жураевич, Физика-математика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “ТИҚХММИ” Миллий тадқиқот университети ҳузуридаги Фундаментал ва амалий тадқиқотлар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: “ТИҚХММИ” Миллий тадқиқот университети ҳузуридаги Фундаментал ва амалий тадқиқотлар институти, DSc.03/31.03.2022.Т/FM.10.04.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: плазма мавжуд бўлган компакт обект атрофида фотонлар ва заиф гравитацион линзалари динамикаси моделини ишлаб чиқиш ва такомиллаштириш, тортишиш моделларининг параметрларини кузатишдан фойдаланган ҳолда чеклашдир.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: Керр-Неwман-Киселев-Летелиер қора туйнугининг горизонти катталиги Киселев ва торли булут параметрларининг ортиши билан ортиб бориши кўрсатилган.
Фотоннинг эффектив потенциалини таҳлил қилиш шуни кўрсатдики, у Киселев ва торли булут параметрларининг ортиб бораётган қийматлари билан камайиб бормоқда. Киселев ва торли булут параметрларининг ортиб бораётган қийматлари учун фотон орбиталарининг ҳам камаяди.
Торли булут параметри Хокинг радиация жараёнини тезлаштириши кўрсатилган. Кўрсатилишича, мукаммал суюқлик қоронғу материя параметри, заряд ва айланиш параметрлари ортиши билан эффектив потенциалнинг чўққиси чапга силжийди.
Ёруғликнинг нурланиши ҳам мукаммал суюқликнинг қоронғу материя параметри ва зарядининг кичик қиймати учун юқори эканлиги кузатилди. Кўрсатилишича, қора туйнук соясининг ўлчами катта кузатувчи масофаси учун магнитланган пласма ортиши билан камайиб боради ва қизиғи, бу аввалроқ бир жинсли бўлмаган плазма учун ҳам кўрсатилган.
Бундан ташқари, бир жинсли плазма учун аксион частотаси ошиши билан оғиш бурчаги ортади. Сингулар изотермик сфералик пласманинг таъсиридаги оғиш бурчаги маълум даражада Сингулар бўлмаган изотермик сфералик пласмага қараганда каттароқ эканлиги кўрсатилди, гарчи бу ҳолатда фарқни аҳамияциз деб ҳисоблаш мумкин.
Қора туйнукда бир жинсли плазма деворлари пайдо бўлганда, фотонлар каттароқ бурчак остида оғиши таъкидланган. Бундан ташқари плазманинг таъсири натижасида фотон сфераси радиуси, оғиш бурчаги ва кучли оғиш коеффициентлари ошиши кўрсатилган.
Телепараллел назарияси боғланиш параметри камайиши билан Хокинг ҳароратининг ошиши кўрсатилган. Ночизиқли заряд ва боғланиш параметрининг ортиши билан тўпланиш самарадорлиги пасайиши кўрсатилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Плазма иштирокида компакт обектлар атрофидаги фотонларнинг динамикаси учун ишлаб чиқилган назарий моделлар асосида:
фотонлар ҳаракати бўйича олинган илмий натижалар Шанхайдаги Фудан университети (ФУ) олимлари томонидан қўлланилди (ФУ, Хитой, 2023 йил 7 июл маълумотномаси);
компакт обектлар атрофидаги гравитатион линзалари бўйича натижалар хорижий тадқиқотчиларнинг ишларида, юқори импакт факторли хорижий журналларда плазманинг ихчам обектлар атрофидаги фотон ҳаракатига таъсирини тасвирлаш учун ишлатилган (Пҳйсиcал Ревиеw Д, 2023, 107-жилд, 12-сон, ид.124003, Wеб-Сc, ИФ: 5.407 Қироллик Астрономия Жамиятининг ойлик хабарлари, 521-жилд, 1-сон, 708-716-бетлар, Wеб-Сc, ИФ: 4.8; Зулмат олам физикаси, 41-жилд, мақола ид.101249, Wеб-Сc, ИФ:5. Европа физик журнали C, 83-жилд, 5-сон, ид.426, Wеб-Сc, ИФ: 4.4;Тҳе Эуропеан Пҳйсиcал Жоурнал Плус, 138-жилд, 3-сон, ид.192, Wеб-Сc, ИФ:3.4. Космология ва астропартикуллар физикаси журнали, 2021-жилд, 10-сон, ид.013, 26-бет, Wеб-Сc, ИФ: 7.28).