Boboxonov Abbos To‘xtamurodovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Xitoy tashqi siyosiy amaliyotida «yumshoq kuch» (Markaziy Osiyo o‘lchovida)», 23.00.04 – Xalqaro munosabatlar, jahon va mintaqa taraqqiyotining siyosiy muammolari (siyosiy fanlar).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2019.3.PhD/Ss172.
Ilmiy rahbar: Abdullaev Sherzod Majidovich, tarix fanlar doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti, DSs.11/25.08.2022.S.24.02.
Rasmiy opponentlar: Xodjaev Ablat, tarix fanlar doktori, professor; Tajiev Shuxrat Shavkatovich, siyosiy fanlar doktori (DSc).
Etakchi tashkilot: Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: Xitoyning “yumshoq kuch” siyosatini har tomonlama tahlil qilish, ushbu siyosatni, shu jumladan Markaziy Osiyo (MO) va xususan, O‘zbekistonga nisbatan, amalga oshirish vositalari va mexanizmlarini aniqlash hamda tegishli mualliflik tavsiyalarini ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
Birinchi navbatda, so‘nggi yillarda Xitoy Xalq Respublikasi (XXR) tomonidan “yumshoq kuch” siyosatidan xalqaro munosabatlarda keng foydalanish tajribasini, Markaziy Osiyo mintaqasi, jumladan, O‘zbekistonda qo‘llash amaliyotini har tomonlama o‘rganish, tahlil qilish, umumiy xulosalar chiqarish bo‘yicha dastlabki ilmiy ishlardan biri hisoblanadi. Shuningdek:
XXRning butun dunyodagi, shuningdek, Markaziy Osiyo, shu jumladan O‘zbekistonga nisbatan “yumshoq kuch” siyosatining konseptual yondashuvlari, tendensiyalari va yo‘nalishlari chuqur tahlil asosida ko‘rib chiqildi. Shularni hisobga olib, Xitoy “yumshoq kuch” siyosatining Markaziy Osiyo mintaqasidagi o‘ziga xosliklari aniqlandi;
Xitoy “yumshoq kuch” siyosatining MO mintaqasi, xususan O‘zbekistonga nisbatan qo‘llaniluvchi vositalari aniqlandi va mazmuni ochib berildi;
Markaziy Osiyo davlatlari tomonidan Xitoyning “yumshoq kuch” siyosatini idrok etish va baholash bo‘yicha chuqur tahlil o‘tkazildi. SWOT va PEST-tahlillar orqali Xitoy va Markaziy Osiyo mamlakatlari o‘rtasidagi siyosiy, savdo-iqtisodiy va gumanitar hamkorlik doirasida o‘zaro aloqalarning ustuvor yo‘nalishlari aniqlandi, ularning ijobiy va salbiy tomonlari asoslab berildi;
Xitoyning “yumshoq kuch” siyosati salbiy ta’sirlaridan himoya qilish choralarini chuqur anglash va takomillashtirish yuzasidan, shuningdek, mavjud amaliyot asosida XXRning Markaziy Osiyodagi siyosatini yanada yaxshiroq o‘rganishni tashkil etish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqildi.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Ilmiy tadqiqot natijalari Xitoyning zamonaviy diplomatiyasi va xalqaro siyosati, jumladan, Markaziy Osiyo yo‘nalishi bo‘yicha axborot-tahliliy ma’lumotnoma, ma’ruzalar tayyorlash jarayonida foydalanildi va takliflar ishlab chiqishda tadqiqotchi tomonidan bildirilgan tavsiyalar inobatga olindi. Shuningdek, dissertant tomonidan keltirilgan takliflar XXR bilan siyosiy, savdo-iqtisodiy va madaniy-gumanitar hamkorlikni faollashtirish va kengaytirish masalalarini ko‘rib chiqishda keng foydalanildi (O‘zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi huzuridagi Xalqaro munosabatlar axborot-tahliliy markazining 2023 yil 12 maydagi 01/53-son hamda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Strategik va mintaqalararo tadqiqotlar institutining 2023 yil 19 maydagi 03-2/555-son ma’lumotnomalari).
Bundan tashqari, tadqiqotchi tomonidan Xitoy tajribasi asosida mamlakatimizda joriy etilishi lozim bo‘lgan ilm-fan va innovatsion yutuqlar yuzasidan ishlab chiqilgan taklif va tavsiyalar Innovatsion rivojlanish vazirligi Islom taraqqiyot banki va YuNESKO bilan hamkorlikda tayyorlagan “O‘zbekiston Respublikasining ilm-fan, texnologiyalar va innovatsiyalar sohasidagi Milliy siyosati (2022-2030 yy.)” xalqaro loyiha yakuniy hujjatida o‘z aksini topgan (Innovatsion rivojlanish vazirligining 2022 yil 6 iyuldagi 02-05/3801-son ma’lumotnomasi). Mazkur xalqaro hujjat O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi topshirig‘i asosida mamlakatimiz ilm-fan tashkilotlariga keng tarqatildi va unda bildirilgan takliflar bugungi kunda amaliyotga joriy etilmoqda.
