Rasulova Sitorabonu Normurodovnaning 
fan doktori (DSc) dissertatsiya himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Dispers sistemalarda metall sulfidlarning reagentli va elektrokimyoviy oksidlanishining kinetik qonuniyatlari», 02.00.04 – Fizik kimyo, 02.00.19 – Kamyob, nodir va radioaktiv elementlar kimyoviy texnologiyasi (kimyo fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.1.DSc/K150. 
Ilmiy maslahatchilar: Guro Vitaliy Pavlovich, kimyo fanlari doktori, professor; Ibragimov Aziz Baxtiyarovich, kimyo fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Umumiy va noorganik kimyo instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: O‘zbekiston milliy universiteti huzuridagi DSc.03/30.12.2019.K.01.03 raqamli ilmiy kengash asosidagi bir martalik ilmiy kengash.
Rasmiy opponentlar: Akbarov Hamdam Ikramovich, kimyo fanlari doktori, professor; Trobov Hamza Tursunovich, kimyo fanlari doktori, professor; Qodirova Zuxra Chingizovna, kimyo fanlari doktori.
Yetakchi tashkilot: Toshkent kimyo-texnologiya instituti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: dispers gidrometallurgik sistemalarda metall sulfidlarning elektrokimyoviy va reagentli oksidlanishining kinetik qonuniyatlarini aniqlashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
molibdenitli, piritli konsetratlardan, mis sulfidli, Kokpatas sulfid ma’danidan tayyorlangan aylanuvchi disk va aylanuvchi diskli elektrod usullarida nitrat kislota, gipoxlorit eritmalarida, turli xil haroratda, davomiylikda, diskning aylanish tezligida, ularning oksidlanish reaksiyalarining kinetik tenglamalari keltirib chiqarilgan;
molibdenit, pirit, mis sulfidi uchun kinetik tenglamaga xos qator koeffisientlar: oksidlovchi konsentratsiyasi, jarayon davomiyligi, diskning aylanish tezligi, harorat, faza chegarasida metall ionlarining diffuzion koeffisient ko‘rsatgichi, reaksiya va diffuziyaning faollanish energiyalari, diffuziya qatlamining qalinligi, reaksiya tezlik konstantasi bo‘yicha hisoblangan;
molibdenit, pirit, mis sulfidi uchun oksidlanish reaksiyalarining limitlanish bosqichlari topildi; aralash diffuzion kinetik rejim, (ichki diffuziyani hisobga olgan holda) adabiyotlardagi boshqa usullardan olingan ma’lumotlarga asoslangan holda, metall ionlarning eritmaga o‘tishi bilan sulfid fazalarni buzilishi, sulfiddan oksid-sulfat fazaga o‘tishi aniqlangan;
inert sulfidli materiallar uchun tarkibida oltin saqlovchi Ko‘kpatas ma’dani misolida Au, Ag ni olish darajasining vaqtga va tizimning oksidlanish-qaytarilish potensialining o‘zgarishiga bog‘liqligi hisoblab chiqilgan;
metall molibden va uning qotishmalari uchun ammiak va kaliy gidroksid eritmalarida Mo oksidlanish darajasi +4 va +2 bo‘lgan oraliq oksid fazalarining mavjudligi anod yuza zaryadining egri chiziqlarini olish usuli bilan aniqlangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. 
Sulfidlar oksidlanishining kinetik qonuniyatlarini o‘rganib chiqishdagi olingan ilmiy natijalar asosida:
«Olmaliq TMK» AJ NM va KKICh IIChB da ICP–tahlili uchun Mo-saqlovchi ruda-mineral namunalarni tayyorlash usuli amaliyotga tatbiq etildi, bunda nitrat kislota regeneratsiyasi bilan oksidlab eritmaga o‘tkazish uskunasida amalga oshirildi (“Olmaliq tog‘-metallurgiya kombinati” AJ ma’lumotnomasiga asosan № 1 bilan 15.12.2022 y.). Natijada, 20-45 0S haroratda, 6 soat davomida Mo, Re, Au, Ag eritmaga o‘tkaziladi; kekda SiO2 qolish imkonini bergan;
«Olmaliq TMK» AJ NM va KKICh IIChB da «Olmaliq TMK» AJ ning Mo kekidan oltin va molibdenni oksidlab eritmaga o‘tkazish usuli amaliyotga tatbiq etildi (“Olmaliq tog‘-metallurgiya kombinati” AJ ma’lumotnomasiga asosan № 2 bilan 15.12.2022 y.). Natijada, molibden ishlab chiqarishning Mo, Au, Re elementlari bo‘yicha eritma namunalarining ekologik xavsiz ekspress tahlilini amalga oshirish imkonini bergan;
«Olmaliq TMK» AJ NM va KKICh IIChB da «Olmaliq TMK» AJ kuyundisi molibden sanoat yarim mahsulotini qayta ishlash jarayonida oltin va kumushning qaytarilmas yo‘qotishlar standartlari tatbiq etildi. (“Olmaliq tog‘-metallurgiya kombinati” AJ ma’lumotnomasiga asosan № 20-02A–163-2215 YuR bilan 17.12.2021 y.). Olingan natijalar molibden sanoat mahsulotining kuyundisini qayta ishlash jarayonini oltin va kumushni qaytmas yo‘qotishni minimallashtirish uchun nazorat qilib borish imkoniyatini bergan.