Sayt test rejimida ishlamoqda

Жарқинов Зарифжон Умаралиевичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон


И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармогъи): “Аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот маданиятини фанлараро ҳамкорлик асосида ривожлантириш тизими”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси роъйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Ped3350.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фаргъона давлат университети.
Илмий раҳбар: Эгамбердиева Тургъуной Ахмаджоновна, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият коърсатаётган муассаса, ИК рақами: Фаргъона давлат университети, ПҳД.03/30.11.2021.Пед.05.07. 
Расмий оппонентлар: Темиров Набижон Солиевич, педагогика фанлари доктори, профессор; Моъминова Дилафрузхон Акбаралиевна, педагогика фанлари боъйича фалсафа доктори (ПҳД), доцент. 
Йетакчи ташкилот: Андижон давлат университети.
Диссертация ёъналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот маданиятини фанлараро ҳамкорлик асосида ривожлантиришдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ижтимоий-маданий, коммуникатив компетенцияни аниқ фанлар ёъналиши талабаларида педагогик-психологик хусусиятларига коъра матнли-диалогик, маданиятшуносликка оид, интегратив ва контекстли ёндашувларни уйгъунлаштириш орқали коллаборатив таълим технологиясига асосланган ҳолда дунёни мономакон сифатида мантиқий англашга ёъналтириш зарурати асосланган;
дидактик техникали мотивацион-конструктив ёндашув – дедуктив технология ва толерант шахс сифатларини шакллантиришга қаратилган аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг этномаданий мулоқот коъникмаларини ривожлантиришнинг ижтимоий-маданий интеллект, жамоадошлик установкалари коммуникатив компетентлик даражасини белгиловчи мотивацион, когнитив, фаолиятли, технологик ва рефлексив индикаторлари асосида «Аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот компетенцияси» типологияси аниқланган; 
ижтимоий-гуманитар фанлар орқали аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот маданиятини ривожлантиришда фанлараро ҳамкорликнинг гносеологик, аксиологик, футуралогик, герменевтик тамойилларини аксиопедагогик жараёндаги тажриба орқали ҳаракатлар дастурини яратишга ёъналтирилган коммуникатив ва продуктив даражасининг алтруистик, аналитик, конструктив ва инновацион компонентлари асосланган;
аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот маданиятини фанлараро ҳамкорлик асосида ривожлантириш тизимида оъзга маданиятларнинг шахслараро, гуруҳий, жамоавий ва қадриятга ёъналтирилган интеграцион таъсир коърсатиш хусусиятлари, уларга оид ахборотларни баҳолаш, танлаш ва интерпретация қила олиш коъникмалари толерантлик ҳақидаги билимларни концентрациялашнинг педагогик кетма-кетлигини қайта яратиш, мустаҳкамлаш ва коррекция босқичларини интеграциялаш асосида такомиллаштирилган. 
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот маданиятини фанлараро ҳамкорлик асосида ривожлантириш тизимига доир тадқиқот натижалари асосида:ижтимоий-маданий, коммуникатив компетенцияни аниқ фанлар ёъналиши талабаларида педагогик-психологик хусусиятларидан келиб чиқиб матнли-диалогик, маданиятшуносликка оид, интегратив ва контекстли ёндашувларни уйгъунлаштириш орқали коллаборатив таълим технологиясига асосланган ҳолда дунёни мономакон сифатида мантиқий англашга ёъналтириш заруратини асослашга доир тавсиялардан Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2020-2021 йилларда оътказилган таргъибот фаолиятида, жумладан, марказнинг 2022 йилда маънавий-маърифий ишлар самарадорлигини ошириш ва соҳани ривожлантириш боъйича чора-тадбирлар дастури В ёъналишига оид таргъибот-ташвиқот ва тарбия ёъналишидаги ишларни илмий асосда ташкил этиш, соҳа боъйича илмий ва услубий тадқиқотлар самарадорлигини ошириш, ижтимоий-маънавий муҳит барқарорлигини мустаҳкамлашга қаратилган доимий мониторинг тизимини жорий қилиш боъйича чора-тадбирлар 20-банди “Олий таълим муассасаларида Оъзбекистонда янги Уйгъониш даври пойдеворини барпо этиш борасида белгилаб берилган узоқ муддатли стратегик вазифалар доирасида “Учинчи Ренессанс сари” мавзуcида Республика илмий-амалий конференциясини оътказишда фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2022 йил 14 июлдаги 196-сон далолатномаси). Натижаларнинг жорий қилиниши аниқ фанлар ёъналиши талабаларини миллатлараро мулоқот маданиятини фанлараро ҳамкорлик асосида ривожлантиришнинг педагогик заруратини таҳлил қилиш асосида унинг таълим жараёнидаги педагогик мақсади, вазифаси ва салоҳиятини аниқлашга хизмат қилган; 
дидактик техникали мотивацион-конструктив ёндашув – дедуктив технология ва толерант шахс сифатларини шакллантиришга қаратилган аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг этномаданий мулоқот коъникмаларини ривожлантиришнинг ижтимоий-маданий интеллект, жамоадошлик установкалари коммуникатив компетентлик даражасини белгиловчи мотивацион, когнитив, фаолиятли, технологик ва рефлексив индикаторлари асосида «Аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот компетенцияси» типологиясини аниқлашга доир янгиликлардан Оъзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан доъстлик аслоқалари қоъмитасининг конференция, семинар, давра суҳбатлари ва таргъибот-ташвиқот тадбирларида фойдаланилган (Оъзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамлакатлар билан доъстлик аслоқалари қоъмитасининг 2022 йил 17 августдаги 14-07-1454-сон далолатномаси). Натижаларнинг жорий қилиниши таълим муҳитидаги маданий ҳилма-ҳиллик, толерантлик ва плюрализм хусусиятларини оърганган ҳолда аниқ фанлар ёъналиши талабаларини миллатлараро мулоқотга тайёрлашни педагогик фаолият таркибига киритиш заруратини асослашга хизмат қилган;
ижтимоий-гуманитар фанлар орқали аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот маданиятини ривожлантиришда фанлараро ҳамкорликнинг гносеологик, аксиологик, футуралогик, герменевтик тамойилларини аксиопедагогик жараёнда тажрибани таҳлил қилиш орқали ҳаракатлар дастурини яратишга ёъналтирилган коммуникатив ва продуктив даражасининг алтруистик, аналитик, конструктив ва инновацион компонентларини асослашга доир тавсиялардан ОТ-Ф1-95 “Фанлараро ёндашувнинг мураккаб тизимларни тадқиқ этишдаги имконият ва истиқболлари” мавзусидаги фундаментал лойиҳа доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2022 йил 8 ноябрдаги 02-07-3943/04-сон далолатномаси). Натижада фанлараро ҳамкорлик асосида ижтимоий фанлар оъқув жараёнида аниқ фанлар ёъналиши талабаларини миллатлараро мулоқот маданиятини ривожлантиришга қаратилган интерфаол инновацион педагогик технологияларни қоъллаш имкони оширилган;аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот маданиятини фанлараро ҳамкорлик асосида ривожлантириш тизимида оъзга маданиятларнинг шахслараро, гуруҳий, жамоавий ва қадриятга ёъналтирилган интеграцион таъсир коърсатиш хусусиятлари, уларга оид ахборотларни баҳолаш, танлаш ва интерпретация қила олиш коъникмаларини толерантлик ҳақидаги билимларни концентрациялашнинг педагогик кетма кетлигини қайта яратиш, долзарблаштириш, мустаҳкамлаш ва коррекция босқичларини интеграциялаш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар ОТ-Ф1-95 “Фанлараро ёндашувнинг мураккаб тизимларни тадқиқ этишдаги имконият ва истиқболлари” мавзусидаги фундаментал лойиҳа доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2022 йил 8 ноябрдаги 02-07-3943/04-сон далолатномаси). Натижада аниқ фанлар ёъналиши талабаларининг миллатлараро мулоқот маданиятини ривожлантиришга шароит яратилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish