Ибрагимова Лизахан Aвезовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Қорақалпоқ халқ педагогикасида бошланғич синф ўқувчиларини мантиқий фикрлашга ўргатиш анъаналари (қорақалпоқ халқ топишмоқлари асосида)”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.4.ПҳД/Пед1067.
Илмий раҳбар: Aлеуов Усербай, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нукус давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Нукус давлат педагогика институти, ДСc.03/30.12.2019.Пед.34.01. 
Расмий оппонентлар: Юзликаев Фарит Рафаилович, педагогика фанлари доктори, профессор; Худайқулов Хол Жумаевич, педагогика фанлари доктори, профессор.
Йетакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади қорақалпоқ халқ топишмоқлар асосида бошланғич синф ўқувчиларини мантиқий фикрлашга ўргатишнинг педагогик имкониятларини такомиллаштиришга оид илмий-методик тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қорақалпоқ халқ педагогикасидаги мантиқий фикрлашга о`ргатиш анъаналари бошланг`ич синф о`қувчиларинининг тарихий тажрибаларини интеграциялаш ва услубий тамойилларининг таркибий (халқчиллик, индивидуаллик, кузатувчанлик, қиёсийлик, реаллилик) компонентлари асосида мотивацион, когнитив, изланувчанлик ёндошувларга доир қорақалпоқ халқ топишмоқлари аниқлаштирилган;
бошланг`ич синф о`қувчиларининг мантиқий фикрлашини ривожлантириш мазмуни педагогик ёндошувлар (дидактив, комуникатив, креатив, конструктив, аксеологик) ва психологик омилларни (биологик, ижтимоий, тарбия) аниқлаштириш асосида такомиллаштирилган;
 бошланг`ич синф о`қувчиларининг мантиқий фикрлашини ривожлантиришда евристик изланишга ё`налтирилган педагогик шарт-шароитлар туркумлаштирилган ва уларнинг таълим-тарбия жараёнида қо`ллашга оид дидактив имкониятлари такомиллаштирилган;
қорақалпоқ халқ педагогикасида бошланг`ич синф о`қувчиларини мантиқий фикрлашга о`ргатиш анъаналари ижодий фикрлашни ривожлантириш сифатларини (муносабат, фаолият, мулоқот маданияти, маънавий-иродавий, ижодий, ҳиссий) шакллантирувчи ко`рсаткичлар (тасаввур, тафаккур, хотира) қорақалпоқ халқининг турмуш тарзини акс еттирувчи манбаларини о`рганишга ё`налтирилган таълим технологияларининг (ақлий хужим, Кейс-студй, Инсерт, Синквеин) о`заро динамикаси компетенциявий ёндошувлар асосида такомиллаштирилган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. “Қорақалпоқ халқ педагогикасида бошланғич синф ўқувчиларини мантиқий фикрлашга ўргатиш анъаналари” (қорақалпоқ халқ топишмоқлари асосида) мавзусидаги тадқиқот иши бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
қорақалпоқ халқ педагогикасида бошланғич синф ўқувчиларини мантиқий фикрлашга ўргатиш тарихийлик, узлуксизлик, мантиқийлик, миллий ва умуминсоний тамойиллар, уни ривожлантирувчи педагогик-психологик омиллар, мезонлар, компонентлар, бошланғич синф ўқувчиларининг атроф-муҳит, табиат, ҳайвонот ва ўсимликлар олами ҳақида билим-тушунчаларини кенгайтириш ва мантиқий фикрлашга ўргатишга боғлиқ жорий қилинган илмий ишлар натижаларидан Ўзбекистон педагогика фанлари илмий-тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиалининг 
A1-ХТ-0-92997 «Умуминсоний, миллий ва тарихий қадриятлар уйғунлиги асосида ёшларни маънавий-ахлоқий тарбиялаш муаммолари» мавзусидаги (2012-2014 йй.) амалий лойиҳасини амалга оширилда фойдаланилган (Ўзбекистон педагогика фанлари илмий-тадқиқот институти Қорақалпоқ филиалининг 2021 йил 9 апрелдаги 62-сон маълумотномаси). Натижада ўқувчиларнинг мантиқий фикрлаш самарадорлиги оширилган;
болаларнинг мантиқий фикрлашини ривожлантириш, интеллектуал қобилиятини ўстириш, ҳозиржавобликка ўргатиш, евристик изланишга йўналтиришнинг педагогик шарт-шароитлари, муаммоли, интеграцион компонентлар, мантиқий фикрлаш кўникмаларининг кўрсаткичларини таълим-тарбия жараёнида қўллашга доир дидактик имкониятлар ОЎЮдаги талабалар учун “Мактабгача таълим муассасаларида тасвирий фаолиятга ўргатиш” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022 йил 17 мартдаги 106-сон буйруғи, 106-167-рақамли гувоҳнома). Ушбу ўқув қўлланмадаги қорақалпоқ халқ педагогикасидаги топишмоқлар орқали болаларнинг мантиқий фикрлашини такомиллаштириш имконияти кенгайтирилган;
бошланғич синф ўқувчиларини мантиқий фикрлашга ўргатиш муносабат, фаолият ва мулоқот маданияти, маънавий-иродавий, ижобий ҳиссий каби шахсий сифатларини ривожлантириш кўрсаткичлари, мантиқий фикрлашга халқ педагогикаси манбаларига компетенциявий ёндашувга боғлиқ жорий қилинган илмий ишлар натижаларидан Ўзбекистон Республикаси Фанлар Aкадемияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтида ФA-Ф1-ОО5 “Қорақалпоқ фолклоршунослиги ва адабиёцҳунослигини тадқиқ етиш” (2017–2020 йй.) мавзусидаги фундаментал илмий лойиҳани амалга оширишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар Aкадемияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтининг 2022 йил 2 декабрдаги 493/1-сон маълумотномаси). Натижада амалга оширилган илмий изланишлар жараёнида қорақалпоқ халқ педагогикасидаги топишмоқларнинг ҳар бир халқнинг объектив борлиқни моддий ва маънавий дунёқарашини идрок қилишининг ифодаси еканлиги, у бевосита халқ оғзаки ижодида муҳим омил бўлиб хизмат қилиши, топишмоқлар орқали ўқувчилар дунёни билиши ва предметлар оламини ўз тасаввурида жонлантириши, шу асосда ўқувчилар предметларнинг бошқа предметларда бўлмаган томонларини идрок етиши ва уларни ўзаро қиёслаш орқали мантиқий фикрлашга тарбиялаш анъаналари тушунчалар такомиллаштирилган.