Пазлитдинова Наргиза Зуриддиновнанинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбек тили фитонимларининг лексик-семантик хусусиятлари», 10.00.01–Ўзбек тили (филология фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.2.PhD/Fil192.

Илмий раҳбар: Улуқов Носиржон Муҳаммадалиевич, филология фанлари доктори, профессор.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.27.06.2017.Fil.05.02.

Расмий оппонентлар: Искандарова Шарифа Мадалиевна, филология фанлари доктори, профессор; Жабборов Хўжамурод, филология фанлари доктори.

Етакчи ташкилот номи: Андижон давлат университети.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: фитонимиканинг назарий масалаларини ёритиш, фитонимларнинг лисоний мақомини белгилаш, ўзбек тили фитонимларининг лексик-семантик хусусиятларини тадқиқ этишдан иборат.

Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

фитонимларнинг ономастик тизимдаги лисоний мақоми аниқланган;

фитонимларнинг лексик-семантик хусусиятлари ва ономастик вазифаси далилланган;

фитонимлар гуруҳига кирувчи номинатив бирликлар ва фитонимика соҳасининг тадқиқ кўлами, вазифалари асосланган;

фитонимларнинг номинацион-мотивацион асослари ва луғавий-маъновий хусусиятлари исботланган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Ўзбек тилидаги фитонимик бирликларни лексик-семантик тадқиқ этиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:

фитоним, фитонимик кўлам, фитонимия, фитонимика, фитонимик лексика, этнофитоним, топофитоним, антропофитоним, лингвоботаник, ономастик конверсиякаби терминларни изоҳлашда диссертация натижалари ва хулосаларига мурожаат қилинган ҳамда мустақиллик йилларида юзага келган «Истиқлол»(шоли нави), «Мустақиллик» (шоли, ғўза навлари), «Наврўз» (маккажўхори, мош навлари), «Тошкент тўёнаси» // «Тошкент юбилейи», «Ўзбекистон тўёнаси» // «Ўзбекистон юбилейи» (хризантема навлари), «Истиқлол – 6», «Ифтихор» (буғдой навлари), «Истиқлол» (помидор нави), «Истиқбол» (шафтоли нави) каби фитонимларнинг мотивацион хусусиятларини ҳамда фитонимларнинг лисоний мақоми ва вазифаларини ёритишда, шунингдек, мустақиллик даври ўзбек ономастикасининг тараққиётини ўзида акс эттирувчи  бир қанча номларни изоҳлашда ФА-Ф1-ГО41 рақамли «Ўзбек тили лексикаси ва терминологиясининг мустақиллик даври тараққиётини тадқиқ этиш» фундаментал илмий лойиҳанинг «Ўзбек тили лексикасининг мустақиллик даври тараққиётини тадқиқ этиш» йўналишида фойдаланилган (Фан ва технологиялар агентлигининг 2017 йил 22 декабрдаги ФТА-02-11/1347-сон маълумотномаси). Натижада фитонимик бирликларнинг изоҳлари бойиган, мукаммаллашган;

фитонимик бирликлар (ўсимликларнинг нав ва хиллари номлари)нинг лексик-семантик тадқиқи юзасидан олинган натижалардан Наманган вилояти телерадиокомпанияси ижодкорлари 2017 йил 24 декабрда эфирга узатилган «Гул диёрим, Наманган» кўрсатувининг «Илмий тадқиқот» саҳифасида теле-томошабинларга ҳозирги ўзбек тилшунослигидаги янгиликлар, атоқли отларнинг бир тури – фитонимлар (сабзавот, полиз, донли экинлар ва мевали дарахт навлари ҳамда хилларининг атоқли отлари) ҳақида илмий маълумотлар беришда фойдаланилган (Наманган вилояти телерадио-компаниясининг 2017 йил 12 декабрдаги 08-02/743-сон маълумотномаси). Натижада мазкур манбалар кўрсатувнинг маърифий ва амалий жиҳатдан бойишини таъминлаган;

хулосалар ва таҳлиллар асосида «Ўзбек тили фитонимларининг имло луғати» яратилган (Наманган давлат университети илмий-техник кенгашининг 2017 йил 12 декабрдаги 12-йиғилиши қарори). Натижада ўзбек тили фитонимлари имлосидаги хатолар олди олинган.