Sayt test rejimida ishlamoqda

Толибайев Aлписбай Йержанбайевичнинг 
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон


И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Буғдойдан бўшаган майдонларга минимал ишлов берадиган ва такрорий екинлар уруғларини екадиган комбинациялашган агрегат ишлаб чиқишнинг илмий-техник йечимлари», 05.07.01 – Қишлоқ хоъжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хоъжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси роъйхатга олинган рақам: B2022.3.DSc/Т550.
Илмий маслаҳатчи: Тошболтайев Махамад Тожалийевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қишлоқ хоъжалигини механизациялаш илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият коърсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қишлоқ хоъжалигини механизациялаш илмий-тадқиқот институти, DSc.05/13.05.2020.Т.112.01.
Расмий оппонентлар: Aуезов Онгарбай Пирлешович, техника фанлари доктори, профессор; Худаяров Бердирасул Мирзайевич, техника фанлари доктори, профессор; Турдалийев Вохиджон Махсудович, техника фанлари доктори, профессор.
Йетакчи ташкилот: «БМКБ-Aгромаш» AЖ.
Диссертация йоъналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади такрорий екинлар уруғларини аниқ миқдорларда екишда иш сифати ва унумини ошириш ҳамда енергия-ресурстежамкорликни таъминлаш учун бир ўтишда пуштанинг тепа қисмига йўл-йўл ишлов бериш ва уруғларни аниқ миқдорларда уялаб ва пунктир усулда екишни амалга оширадиган комбинациялашган агрегат ишлаб чиқишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
комбинациялашган агрегатнинг конструктив схемаси пушта тепа қисмини майин қилиб тайёрланиши кейин уруғларни аниқ екилиши ҳисобга олиниб ишлаб чиқилган; 
комбинациялашган агрегат ясси диски, ўқёйсимон панжаси, текислагичи ва ротацион юмшаткичлари параметрларининг ўзгариш чегаралари уларнинг тупроқ билан ўзаро таъсирлашиш жараёнларини ифодаловчи аналитик боғланишлар асосида аниқланган;
комбинациялашган агрегат пушта тепасига ишлов берадиган ва екиш сексияларининг агротехник ва енергетик кўрсаткичлари уларнинг тупроққа ишлов бериш ва екиш сифатига таъсирини баҳоловчи мос регрессия тенгламаларини биргаликда йечиш орқали аниқланган;
екиш дискининг конструктив параметрлари ва иш режимлари ҳамда ундаги сўрувчи тешикларнинг жойлашиш схемаси уруғларнинг физик-механик хоссалари ва ўлчам-массавий тавсифларини ҳисобга олган ҳолда асосланган;
агрегатнинг ҳаракат тезлиги, екиш дискининг сўрувчи тешиклари марказлари бўйича диаметрлари, уларнинг ўзаро жойлашиши, уруғларнинг тушиш бурчаклари ва тешиклар қадамлари екиш аниқлиги, уруғлар орасидаги масофа ва сифатли уялар ҳосил бўлишини ҳисобга олган ҳолда аниқланган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Буғдойдан бўшаган майдонларга минимал ишлов берадиган ва такрорий екинлар уруғларини екадиган комбинациялашган агрегат ишлаб чиқишнинг илмий-техник йечимлари бўйича олинган натижалар асосида:
Комбинациялашган агрегатга дастлабки талаблар ва техник топшириқ ишлаб чиқилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022 йил 3 августдаги 07/24-04/5227-сон маълумотномаси). Натижада “Aгрегат заводи” AЖда пушта тепасига минимал ишлов бериб, такрорий екинлар уруғини аниқ миқдорларда екадиган комбинациялашган агрегатнинг тажриба нусхаси тайёрланган ва унинг синовлари ўтказилган. 
Ишлаб чиқилган комбинациялашган агрегатнинг тажриба нусхаси 2015-2020 йилларда Тошкент вилояти, Янгийўл ва Қуйичирчиқ туманлари фермер хўжаликлари, институт тажриба хўжалиги далаларида ҳамда Қишлоқ хўжалиги техникаси ва технологияларини сертификациялаш ва синаш марказида кенг хўжалик синовларидан ўтган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022 йил 3 августдаги 07/24-04/5227-сон маълумотномаси). Натижада такрорий екинларни екишда меҳнат сарфи 22,5 фоизга ва ҳар бир гектар майдонга сарфланадиган експлуатация харажатлари 16,7 фоизга камайган. 
Комбинациялашган агрегатнинг саноат нусхаларини ишлаб чиқиш ва тайёрлаш учун унинг лойиҳа-конструкторлик ҳужжатлари (дастлабки талаблар, техник топшириқ ва чизмалар) «БМКБ-Aгромаш» AЖда лойиҳалаш жараёнига жорий етилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022 йил 3 августдаги 07/24-04/5227-сон маълумотномаси). Натижада асосланган параметрларга ега бўлган комбинациялашган агрегатни саноат усулида ишлаб чиқариш имкони яратилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish