Sayt test rejimida ishlamoqda

Aбдуллайева Махфуза Тулқиновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон


И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Қишлоқ хўжалик екинлари мониторингини рақамли технологиялар асосида ташкил етиш усулларини такомиллаштириш (Қашқадарё вилояти мисолида)”, 06.01.10 - Йер тузиш, кадастр ва йер мониторинги (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3.PhD/Qx465.
Илмий раҳбар: Aвезбайев Садулла Aвезбайевич, иқтисод фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: «Ўздавйерлойиҳа» давлат илмий-лойиҳалаш институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент Давлат аграр университети, PhD.05/04.03.2022.Qx.13.03.
Расмий оппонентлар: Рузметов Максуд Исмоилович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, катта илмий ходим; Нарбайев Шарафитдин Кенгешович, иқтисод фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Йетакчи ташкилот: Тупроқшунослик ва агрокимёвий тадқиқотлар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади қишлоқ хўжалиги екин йерлари ва турлари мониторингини юритишни замонавий рақамли технологиялардан фойдаланиш асосида такомиллаштиришдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қишлоқ хўжалик екин йерлари ва екин турлари мониторингини миқдор ва сифат жиҳатдан юритиш усули исботланган;
такрорий, оралиқ ва тўқсонбости екинлари мониторингини юритиш тартиби схемаси асосида мониторинг ишларини ташкил етиш таклиф етилган;
қишлоқ хўжалик екинлари мониторингини рақамли технологиялар асосида ташкил етиш усулларини такомиллаштиришда қишлоқ хўжалиги екинларини жойлаштириш режаси > ArcGIS дастури > анъанавий мониторинг > Field Map мобил иловаси > космосурат (Sentinel 2 NDVI) > ArcGIS дастури > «R-GIS» портали кетма-кетлиги механизми асосланган;
илк бор, суғориладиган қишлоқ хўжалиги йерлари шароитида ғўза ва бошоқли дон екинларининг Sentinel 2 сунъий йўлдошидан олинган космик суратлар ёрдамида мониторингини юритишнинг мақбул муддатлари (апрел, июн, август ва октабр ойларининг 01-30 кунларида ўтказиш) асослаб берилган;
замонавий инновацион геоахборот технологиялар асосида қишлоқ хўжалиги екин йерлари ва екин турлари мониторингини юритиш орқали улардан самарали фойдаланиш мумкинлиги асосланган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Қашқадарё вилояти мисолида қишлоқ хўжалик екинлари мониторингини рақамли технологиялар асосида ташкил етиш усулларини такомиллаштириш бўйича олинган натижалар асосида:
қишлоқ хўжалиги екинларининг замонавий мониторингини юритиш бўйича такомиллашган услубияти ишлаб чиқилган ва Қишлоқ хўжалиги вазирлиги Қашқадарё вилояти Қишлоқ хўжалиги бошқармаси Яккабоғ тумани бўлимида амалиётга жорий етилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022-йил 5-сентабрдаги 04/30-04/6238-сон маълумотномаси). Натижада, қишлоқ хўжалиги екинлари мониторингини юритиш ва улардан самарали фойдаланишда услубий тавсиянома сифатида хизмат қилган.
суғориладиган қишлоқ хўжалиги йерлари шароитида ғўза ва бошоқли дон екинларини NDVI кўрсаткичлари орқали мониторингини юритишнинг мақбул муддатлари ишлаб чиқилган ва «Ўздавйерлойиҳа» давлат илмий-лойиҳалаш институти Қашақдарё бўлинмасида амалиётга жорий етилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022-йил 5-сентабрдаги 04/30-04/6238-сон маълумотномаси). Натижада, қишлоқ хўжалиги екинлари (пахта ва бошоқли дон екинлари) баҳорги, ёзги ва кузги ойларидаги мақбул муддатларда мониторингини юритиш имконини берган.
қишлоқ хўжалиги екин турларини тўғрисидаги комплекс маълумотларни геовизуаллаштирувчи ишлаб чиқилган «R-GIS» номли очиқ дастури Қишлоқ хўжалиги вазирлиги Қашқадарё вилояти Қишлоқ хўжалиги бошқармасида амалиётга жорий (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022-йил 5-сентабрдаги 04/30-04/6238-сон маълумотномаси). Натижада, қишлоқ хўжалиги екинлари (пахта ва бошоқли дон, дуккакли ва мойли екинлар, сабзавот ва полиз екинлари кабилар)ни тўғри жойлаштиришда тезкор ва самарали маълумотлар тўплаш ва сақлаш орқали йердан фойдаланувчиларга комплекс маълумотларни тақдим етиш ҳамда қишлоқ хўжалиги мутахассисларига интерактив хизмат кўрсатиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish