Sayt test rejimida ishlamoqda

Махматмурадова Наргиза Негматуллаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Иммунологик биомаркерлар асосида носпецифик интерстициал пневмония диагностикасини оптималлаштириш”, 14.00.05- Ички касалликлар (тиббиёт фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.3.PhD/Tib1404. 
Илмий раҳбар:  [Аралов Нематилла Равшанович], тиббиёт фанлари   доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат тиббиёт  университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат тиббиёт  университети, PhD.04/30.12.2019.Tib.102.01. 
Расмий оппонентлар: Абдуллаев Равшанбек Бабажонович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Рахимова Дилором Алимовна, тиббиёт  фанлари доктори. 
Етакчи ташкилот: Абу Али Ибн Сино номидаги Тожикистон давлат тиббиёт университети. 
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: носпецифик интерстициал пневмонияни  эрта ташхислаш ва касаллик кечишини прогнозлашни оптималлаштиришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
илк бор носпецифик интерстициал пневмония ривожланишининг турли даражадаги клиник кўринишининг, нурли визуализация усули ёрдамида ўпка тўқималари инфильтрациясининг интерстициал тури, консолидация ўчоқлари, фиброзли-склеротик ва эмфизематоз-буллёз ҳаволи шишлар каби структур бузилишларга боғлиқлиги асосланган;
носпецифик интерстициал пневмония бошланишида яллиғланиш тизимининг биомаркерлари ИЛ-1β ва ИЛ-17А цитокинларнинг нейтрофил эластаза миқдори билан иммунологик механизмлар дисбаланси сабабли тўғри корреляцион боғлиқлиги исботланган;
илк бор носпецифик интерстициал пневмония авжланишида протеолиз ферменти нейтрофил эластазанинг миқдори қонда ошиши эрта прогностик маркер эканлиги асосланган;
НИП кечишининг оғирлигини эрта баҳолаш учун математик модели асосида иммунологик механизмлар дисбаланси, ўпка структур холати, хаёт сифати ва клиник статус бузилишлари касаллик авж олишининг оғирлигини белгиловчи  асосий детерминантлардан ҳисобланиши исботланган.
IV.  Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Носпецифик интерстициал пневмонияни эрта ташхислаш ва унга чалинган беморларда диагностика-профилактика чораларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида ишлаб чиқилган:
соғлиқни сақлаш амалиётида пульмонологик беморларни олиб боришда клиник ва лаборатор тадқиқотларини такомиллаштириш бўйича олиб борилган тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган "Носпецифик интерстициал пневмониянинг диагностикаси ва кечиш оғирлигини баҳолашда иммунологик маркерлар" номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 26 сентябрдаги 8н-р 1025-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома носпецифик интерстициал пневмония билан касалланган беморларни ўз вақтида ташхислаш ва асоратлар ривожланишини олдини олиш имконини берган;
носпецифик интерстициал пневмония билан оғриган беморларга даволаш-профилактика муассасаларида тиббий ёрдам кўрсатишнинг прогнози ва профилактикаси бўйича олиб борилган тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган “Носпецифик интерстициал пневмониянинг эрта диагностикасини математик моделлаштириш” номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 26 сентябрдаги 8н-р 1024-сон маълумотномаси).  Мазкур услубий тавсиянома касалликни клиникаси, лаборатор ва инструментал тадқиқотлар маълумотларини ҳисобга олган ҳолда, носпецифик интерстициал пневмонияга чалинган беморларнинг кечиш оғирлиги бўйича гуруҳларга ажратиш ҳамда эрта диагностикасини яхшилашга имкон берган; 
касалликни эрта аниқлаш, қиёсий ташҳис ўтказиш, даволаш ва профилактика чора-тадбирларини эрта бошлашга қаратилган тадқиқот натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан,  Самарқанд шаҳар ва Қашқадарё вилояти кўп тармоқли тиббиёт бирлашмалари амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 31 октябрдаги 8н-з/ 586 сон маълумотномаси). Олинган натижалар носпецифик интерстициал пневмонияли беморларда касалликни эрта ташҳислашни 2,2 марта ортишига ва касаллик асоратларини 1,6 марта камайтириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish