Sayt test rejimida ishlamoqda

Ганиев Салимжан Абдухалиловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Минҳожиддин Мирзо шеърияти лингвопоэтикаси”, 10.00.01¬ – Ўзбек тили (филология фанлари).
Илмий раҳбар: Хамраева Хулкар Хамидуллаевна, филология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қозоғистон Республикаси Ж.Ташенев номли университет.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона  давлат университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.05.02.
Расмий оппонентлар: Хакимов Муҳаммадхон Хўжахонович филология фанлари доктори, профессор; Саидов Ёқуб Сиддиқович, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Минҳожиддин Мирзонинг тилдан фойдаланиш  маҳоратини белгилашда шеърият бадииятини таъминловчи лексик-стилистик воситаларни таҳлил қилиш ва шоир ижодининг лингвопоэтик ўзига хослигини асослашдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Минҳожиддин Мирзо ўз шеъриятида турли хил лисоний воситалар – фонетик (аллитерация, ассонанс); лексик (метафора, метонимия, синекдоха, киноя, рамз, ибора, мақол, матал); синтактик (эпитет, ўхшатиш, апострофа, такрор, оксюморон, антитеза) воситаларидан самарали фойдаланиб, сўз семантикасидаги нозик қочиримларни ранг-баранг окказионал ифодаларда  ўқувчига етказиб бера олиш хусусияти очиб берилган;
ўхшатиш эталони сифатида аниқ нарса-буюм, предметлар ўрнига инсоннинг руҳий ҳолати, табиат ҳодисаси, ташқи воқелик асосидаги окказионал  ўхшатишлар ижод қилганлиги асосланган;
турғун бирикмаларнинг поэтик кўлами ва прецедентлик усулининг имкониятларидан фойдаланишдаги индивидуал услубий маҳорати фактик материаллар асосида далилланган;           
шоир ижодида бадиий тасвир ва ифода воситаларининг қоришиқ комплекси шакллантирилган ўринлар (масалан, аллитерация, анафора ва метафоранинг бир ўринда уйғунлашуви) кўп учраши исботланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Минҳожиддин Мирзо  шеърияти индивидуаллигини таъминловчи лисоний воситалар тадқиқи юзасидан  олинган илмий натижалар асосида:
стилистик фигураларнинг лингвопоэтик имкониятларига  оид хулосалар ва тавсиялардан 2020 - 2021 йилларда Ўзбекистон давлат хореография академиясида амалга оширилган «Ўзбек миллий рақс санъатини тарғиб этишга бағишланган веб – сайт ва мультимедиа маҳсулотлари тўпламини (электрон луғатлар) яратиш» мавзусидаги ФЗ – 2019081663 рақамли фундаментал лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Ўзбекистон давлат хореография академиясининг 2022 йил 5 сентябрдаги 1/04-27-сон маълумотномаси). Натижада  лойиҳа  илмий-назарий манбалари бойитилиб,  луғатларнинг мукаммаллашувига эришилган;
замонавий тилшуносликда  лингвопоэтик тадқиқотларнинг илмий назарий асослари ҳақидаги илмий хулоса ва  тавсиялардан Қозоғистондаги таълим ўзбек тилида олиб бориладиган умумий ўрта таълим мактабларининг “Ўзбек тили” дастур ва дарсликларини тузишда, “Ўзбек тили (5-8-синфлар учун)” номли методик қўлланмаларни яратишда фойдаланилган (Қозоғистон Республикаси ўзбек этно-маданий бирлашмалари “Дўстлик” ҳамжамиятининг 2022 йил 12 июндаги 19-сон далолатномаси). Натижада Қозоғистондаги таълим ўзбек тилида олиб бориладиган умумтаълим мактаблари она тили дарсларида ўқувчиларининг ижодий қобилиятларини юзага чиқариш ва ривожлантириш, таълим жараёнини самарали ташкил этишга хизмат қилган;
шеърий нутқнинг жозибадорлигини таъминловчи интралингвистик ва экстралингвистик омиллар, тил бирликларининг лингвопоэтик имкониятлари, ижодкорнинг поэтик маҳорати ҳақидаги илмий хулосалардан  Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “O‘zbekiston” телерадиоканалининг “Бедорлик”, “Адабий жараён”, “Таълим ва тараққиёт”, “Миллат ва маънавият” эшиттиришларида фойдаланилган (ЎзМТРКнинг 2022 йил 10 майдаги 04-36-1432-сон далолатномаси). Натижада ушбу эшиттиришлар амалий жиҳатдан бойитилган  ва илмий далиллар билан таъминланган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish