Sayt test rejimida ishlamoqda

Саттаров Уткир Уразалиевичнинг
фалсафа доктори  (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Немис тилини иккинчи тил сифатида масофавий ўқитишда янги авлод ўқув адабиётларини такомиллаштириш”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (немис тили) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Ped2273.
Илмий раҳбар: Тухтасинов Илхомжон Мадаминович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат чет тиллар институти, PhD. 03/30.12.2019.Fil/Ped 83.01. 
Расмий оппонентлар: Рашидова Феруза Мусаевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Зияева Севара Актамовна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади немис тилини иккинчи чет тили сифaтидa мaсофaвий ўқитишдa янги aвлод ўқув aдaбиётлaрини тaкомиллaштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
немис тилини иккинчи чет тили сифатида ўқитишда, янги авлод дарсликларининг талабаларда грамматика, фонетика, лексика ва стилистикага оид малака ва кўникмаларни шакллантириши, уларнинг лингвистик, коммуникатив, социолингвистик, дискурсив, стратегик, касбий, умуммаданий компетенцияларини ривожлантириши, миллий ва хорижий немис тили дарсликларининг тизимли таҳлилини олиб бориш асосида исботланган;
немис тилини иккинчи чет тили сифатида ўқитиш бўйича ўқув дастурлари ва адабиётлар таҳлилини халқаро дарсликларда берилган манбаларни ва маълумотларни синтезлаш, яъни миллий маънавиятимиз, маданиятимиз ҳамда менталитетимизга мос маълумотларни янги авлод дарсликларида экс эттириш аниқ мисоллар, халқаро ва миллий ўқув адабиётлар орқали далилланган;
талабаларда мулоқот, яратувчанлик, инноваторлик, мослашувчанлик, самарадорлик, ҳамкорликда ишлаш ва ахборот технологияларини қўллаш, ижтимоий ва маданиятлараро мулоқот, танқидий фикрлаш ҳамда муаммога ечим топиш каби кўникмаларнинг ривожлантирилиши ва уларнинг бугунги кундаги янги авлод ўқув адабиётларига сингдирилиши лозим эканлиги асослаб берилган; 
янги авлод ўқув адабиётларининг тўрт хил тури яъни, бугунги ижтимоий ҳаётнинг турли зарурий соҳалари бўйича немис тилида материалларни қамраб олган курс китоби, немис тилининг грамматик соҳалари бўйича зарурий билимларни қамраб олган грамматика китоби, машғулотларни қандай ташкиллаштириш ва олиб бориш бўйича ўқитувчига услубий қўлланма бўлган ўқитувчи китоби ҳамда талабанинг ўрганган билимларини машғулотда ва мустақил таълимда мустаҳкамлашга ёрдам берадиган машқлар тўплами – ўқув ресурлари бўлиши очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Немис тилини иккинчи чет тили сифатида масофавий ўқитишда янги авлод ўқув адабиётларини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган назарий-услубий натижалар ҳамда амалий таклифлар қуйидаги лойиҳаларда татбиқ этилган:
немис тилини иккинчи чет тили сифатида ўқитишда, янги авлод дарсликларининг талабаларда грамматика, фонетика, лексика ва стилистикага оид кўникма малака ва кўникмаларни шакллантириши, уларнинг лингвистик, коммуникатив, социолингвистик, дискурсив, стратегик, касбий, умуммаданий компетенцияларини ривожлантириши, миллий ва хорижий немис тили дарсликларининг тизимли таҳлилини олиб бориш асосидаги хулосалардан Самарқанд давлат чет тиллар институтида бажарилган И-204-4-5 “Инглиз тили мутахассислик предметларидан ахборот-коммуникацион технологиялари асосида виртуал ресурслар яратиш ва ўқув жараёнига жорий этиш” номли инновацион тадқиқот лойиҳасидан фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2022 йил 21 февралдаги 230/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада замонавий педагогик таълим тизимини ташкил этишда юқори сифатли дарсликларни яратиш ва улардан фойдаланиш замонавий, тез ўзгарувчан дунёда, керакли билимларни тақдим этиш ва тарқатиш ўқув жараёнида турли хил илмий ва касбий мазмундаги маълумотларни махсус форматланган дидактик восита ёрдамида фойдаланувчига етказаш имкониятлари яратилган; 
немис тилини иккинчи чет тили сифатида ўқитиш бўйича ўқув дастурлари ва адабиётлар таҳлилини халқаро дарсликларда берилган манбаларни ва маълумотларни синтезлаш, яъни миллий маънавиятимиз, маданиятимиз ҳамда менталитетимизга мос маълумотларни янги авлод дарсликларида экс эттириш аниқ мисоллар, халқаро ва миллий ўқув адабиётларининг таҳлили орқали далилланганлиги Самарқанд давлат чет тиллар институтида Европа Иттифоқининг ТЕМПУС дастури 2014-2016 йилларга мўлжалланган Tempus Project 544161- TEMPUS-1-2013-1-UK-TEMPUS-JPCR Aston University DeTEL “Developing the Teaching of European Languages: Modernizing Language Teaching through the development of blended Masters Programmes” лойиҳаси доирасида фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2022 йил 9 февралдаги 223/30.02.01-сон маълумотномаси). Ушбу тавсияларни жорий этиш натижасида масофавий таълимда электрон ўқув материалларнинг ўрни ўзига хос бўлади. Худди шу тенденциялар бугунги кунда электрон ўқув воситаларини яратиш ва улардан фойдаланиш соҳасида баъзи назарий ва амалий ютуқларга эга бўлган чет тилларини ўқитиш методикасида ҳам янги усулларга эришилган.
мультимедиа технологияларидан фойдаланишга асосланган, таълимда электрон ахборот ресурсларининг асосий турлари ахборот қидириш ва маълумотли мультимедиа тизимларини яратиш бўйича диссертацияда ишлаб чиқилган тавсиялардан Европа Иттифоқи томонидан Эрасмус+ дастурининг 2016-2018 йилларга мўлжалланган 561624-ЕРР-1-2015-UK-EPPKA2-CBHE-SP-ERASMUS + CBHE IMEP: “Ўзбекистонда олий таълим тизими жараёнларини модернизациялаш ва ҳалқаролаштириш” номли инновацион тадқиқотлар лойиҳаси доирасида фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2022 йил 9 февралдаги 222/30.02.01-сон маълумотномаси асосида). Натижада, ушбу жараёнда ахборот ресурслари ва улардан фойдаланишдаги асосий объектлар мультимедиа энциклопедиялари, таълим олувчиларнинг кўникмалари, электрон симуляторлар, математик ва симуляцион моделлаштириш учун мультимедиа воситалари, масофавий ўқитиш лабораториялари ва виртуал лабораториялар учун мультимедиа воситалари, автоматлаштирилган ўқув тизимлари, мутахассисларни тайёрлаш тизимлари, интеллектуал ўқитиш тизимлари, электрон мультимедиа дарсликлари каби янгиликларга эришилган. 
немис тилини иккинчи чет тили сифатида масофавий ўқитишда янги авлод ўқув адабиётларини такомиллаштиришнинг назарий хулосалари ва таҳлили илгари сурилган илмий натижаларидан Самарқанд вилоят телекомпаниясида 2022 йилнинг 8 июнь куни эфирга узатилган “Ассалом, Самарқанд” кўрсатувининг сценарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Самарқанд вилоят телерадиокомпаниясининг 2022 йил 7 июлдаги 01-12/258-сон маълумотномаси асосида). Натижада илмий-маърифий аҳамиятга эга тавсиялар ҳақида маълумот берилган ва кейинги кўрсатувларда ҳам фойдаланиш кўзда тутилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish