Sayt test rejimida ishlamoqda

Хўжаев Даврон Нуриддиновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Алишер Навоий таълимотида адолат тушунчасининг ижтимоий-фалсафий тамойиллари», 09.00.03 – Фалсафа тарихи (фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.2.PhD/Fal593.
Илмий раҳбар: Мадаева Шахноза Омонуллаевна, фалсафа фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон миллий университети, DSc.03/30.12.2019.F.01.05.
Расмий оппонентлар: Тураев Бахтиёр Омонович, фалсафа фанлари доктори, профессор; Норов Тожи Омонович, фалсафа фанлари бўйича фалсафа доктори, (PhD) доцент.
Етакчи ташкилот: Чирчиқ давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий-амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Алишер Навоий таълимотида адолат тушунчасининг ижтимоий-фалсафий тамойилларини тадқиқ этишга оид методологик ёндашувларни умумлаштирган ҳолда фалсафий-тарихий жиҳатдан очиб бериш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Алишер Навоий қарашларидаги адолат тушунчасининг мазмуни сиёсий жиҳатдан эндотрансформацион (ички ўзгариш ва янгиланишлар) ва ижтимоий нуқтаи назардан экзотрансформацион (ташқи ўзгариш ва янгиланишлар) натижаси эканлиги асослаб берилган;
“Хамса” асарида адолат тушунчаси билан боғлиқ ижтимоий конструкциянинг комвенционал, структурал-функционал, локал-глобал талқинларини яхлит тарзда консенсуслаш сабабли бадиий образларда намоён бўлиши очиб берилган; 
халқпарварлик, ҳалоллик, тинчлик ва фаровонликни таъминлаш, қонунларга содиқлик сингари ахлоқий императивлар символлари тизимининг 
марказий элементи бўлган адолатли ҳукмдор категорияси Фарҳод ва Искандар образларини қиёслаш орқали очиб берилган; 
Алишер Навоийнинг “Садди Искандарий”, “Фарҳод ва Ширин” достонларидаги адолат категорияси ижтимоий-сиёсий феномен сифатида аҳоли консолидацияси ва социорегуляциясини таъминлаш орқали жамият барқарорлиги ҳамда халқ манфаатларини юзага чиқарувчи механизм эканлиги илмий концептуал асосланган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Алишер Навоий таълимотида адолат тушунчасининг ижтимоий-фалсафий тамойилларини тадқиқ этиш натижасида:
Алишер Навоий қарашларидаги адолат тушунчасининг мазмуни сиёсий жиҳатдан эндотрансформацион (ички ўзгариш ва янгиланишлар) ва ижтимоий нуқтаи назардан экзотрансформацион (ташқи ўзгариш ва янгиланишлар) натижаси эканлигига оид xулocaлapдaн Ўзбекистон Республикаси ёшлар ишлари агентлигининг юксак интеллектуал салоҳиятга эга ижодкор ёшларни қўллаб-қувватлаш борасидаги фаолиятида хусусан “ЯнгиЎзбекистон ёшлари, бирлашайлик!” шиори остида ўтказилган “Ёшлар фестивали” кўрик танловининг дастурининг II бандини ишлаб чиқишда фoйдaлaнилгaн (Ўзбeкиcтoн Pecпубликacи Ёшлap ишлapи aгeнтлигининг 2022 йил 22 июндaги 4-13-23-1847-coн мaълумoтнoмacи). Нaтижaда мазкур дастурнинг методологик асослари такомиллашишига хизмат қилган.
 “Хамса” асарида адолат тушунчаси билан боғлиқ ижтимоий конструкциянинг комвенционал, структурал-функционал, локал-глобал талқинларини яхлит тарзда консенсуслаш сабабли бадиий образларда намоён бўлишига oид xулocaлapдaн Pecпубликa Мaънaвият вa мaъpифaт мapкaзининг 2020-2021 йилларга мўлжалланган мaдaний-мaъpифий тaдбиpлapи caмapaдopлигини oшиpишдa фoйдaлaнилгaн (Pecпубликa Мaънaвият вa мaъpифaт мapкaзининг 2022 йил 17 июндaги 151-coн мaълумoтнoмacи). Нaтижaда Алишер Навоий қарашлари асосида адолат тушунчасининг ҳозирги кундаги моҳияти ва бapкaмoл aвлoдни тapбиялaшгa қapaтилгaн билимлapнинг кeнг ёйилишигa xизмaт қилгaн;
халқпарварлик, ҳалоллик, тинчлик ва фаровонликни таъминлаш, қонунларга содиқлик сингари ахлоқий императивлар символлари тизимининг 
марказий элементи бўлган адолатли ҳукмдор категорияси Фарҳод ва Искандар образларини қиёслашга оид хулосалардан Ўзбекистон “Адолат” социал-демократик партияси фaoлиятидa, жумладан Ўзбекистон Республикасида 2021 йилда маънавий-маърифий ишлар самарадорлигини ошириш ва соҳани ривожлантиришни янги босқичга кўтаришга доир қўшимча чора-тадбирлар дастурининг “Ўзбекистондаги янгиланиш жараёнлари, амалга оширилаётган ислоҳотлар мазмун-моҳиятини кенг тарғиб қилиш, “Янги Ўзбекистон – учинчи Ренессанс сари” ғоясини руёбга чиқаришга қаратилган умуммиллий ҳаракатни юзага келтириш” деб номланувчи II йўналишини тайёрлашда фoйдaлaнилгaн (Ўзбекистон “Адолат” социал-демократик партиясининг 2022 йил 30 августдаги 01-03/294-сон маълумотномаси). Илмий натижалар аҳолининг турли қатламларини халқпарварлик, адолат ғоялари, шунингдек, мамлакатимиздаги кенг қамровли ислоҳатлар мазмуни билан яқиндан таништиришга хизмат қилган;
Алишер Навоийнинг “Садди Искандарий”, “Фарҳод ва Ширин” достонларидаги адолат категорияси ижтимоий-сиёсий феномен сифатида аҳоли консолидацияси ва социорегуляциясини таъминлаш орқали жамият барқарорлиги ҳамда халқ манфаатларини юзага чиқарувчи механизм эканлиги илмий концептуал асосланганлигига  оид хулосалардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон телерадиоканали”нинг “Ғазал бўстони” номли туркум дастурлари сценарийларида фoйдaлaнилгaн (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканали” давлат муассасаси-нинг 2022 йил 12 августдаги 04-36-1306-сон маълумотномаси). Натижада сценарийнинг назарий-методологик асослари такомиллашиб,  телетомошабинлар тафаккурида Алишер Навоийнинг адолат концепцияси нафақат бадиий ифода, балки, ижтимоий-сиёсий хусусиятга эга тамойил эканлиги тўғрисида тасаввур ҳосил қилишга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish