Намазова Гулжаҳон Бердикуловнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Навоий” романининг хитой тилига таржималарида тарихий-миллий колоритни сақлаш муаммолари”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).  
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.1.PhD/Fil711.
Илмий раҳбар: Тўлаганова Санобар Панжиевна, филология фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти, DSc.02/30.12.2019.Fil.46.01.
Расмий оппонентлар: Умарова Маҳлиё Юнусовна, филология фанлари доктори, доцент; Мирзааҳмедова Дилсора Тоҳировна, адабиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
Диссертация йўналиши: илмий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистон халқ ёзувчиси Ойбекнинг Хао Гуанг Жонг ва Ванг Женг Жонг томонидан хитой тилига ўгирилган “Навоий” романи таржималарини аслият билан қиёслаб, унда тарихий-миллий колоритнинг сақланиши, аслиятга монандлиги, шунингдек, русча таржималарини ҳам аслият ва хитой тилидаги намуналари билан қиёсан солиштириш, таржимонлар маҳоратини очиб беришдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
таржима мураккаб механизмдан иборат лисоний қурилманинг муаллиф ва таржимон иккилигига асосланиши, бадиий матн ўзида муаллиф ва таржимон шахсиятини (тафаккур тарзи, миллий, диний, ахлоқий қадриятлари ва қарашларини) акс эттириши, икки тилнинг мураккаб тузилмаси ва муайян миллатнинг қадриятлар тизимини ўзида мужассам этиши асар таржималарига кўра исботланган;
хитой таржимашунослигида аслиятга содиқлик, қатъий меъёр, муаллиф услубини сақлаш таржима назариясининг “ядроси” сифатида тан олиниши, ушбу формула чин таржимашунослигининг миллий ўзига хос белгисига айлангани роман таржималарини қиёслаш орқали очиб берилган, уч босқичли таржима усулидан фойдаланиб аслият ва таржима орасидаги мутаносиб ва фарқли жиҳатлар аниқланган;
таржимадаги тарихий-миллий бўёқдорликни сақлаш учун бир бўғин ёки бир сўзни ифода этувчи иероглифлардан фойдаланиш, матнни хитой маданий контекстига мослаштириш, мутаржимларнинг иероглифни танлашда маданий аҳамияти ва жозибасини сақлашга эришгани очиб берилган; 
таржимада вақт концепцияси ва хронотоп муаммоси бадиий эстетик аҳамият касб этиши русча, хитойча таржималар доирасида ўзаро муқояса қилиниб, фарқли жиҳатлар ва уларни юзага келтирган омиллар аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. “Навоий” романининг хитой тилига таржималари аслият ва бошқа тиллардаги таржималари билан қиёсий ҳамда асар таржимасида тарихий-миллий колоритни қайта яратиш муаммолари таҳлили жараёнида олинган илмий натижалар қуйидаги асосда жорийланган:
таржимадаги тарихий-миллий бўёқдорликни сақлаш учун бир бўғин ёки бир сўзни ифода этувчи иероглифлардан фойдаланиш, матнни хитой маданий контекстига мослаштириш, мутаржимларнинг иероглифни танлашда маданий аҳамияти ва жозибасини сақлашга эришгани ҳамда этнопсихологик омилларнинг таржимада берилишига оид қиёсий таҳлиллардан Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институтида бажарилган ФА-Ф1-80 “Глобаллашув муаммоларининг бадиий талқини ва замондош образи” лойиҳасида фойдаланилган (Фанлар академиясининг 2021 йил 27 сентябрдаги 3/1255-2962-сон маълумотномаси). Ушбу илмий натижалар “Ойбекнинг “Навоий” романи дунё аҳли нигоҳида”, “Навоий” романининг хитойча таржимасида миллий ўзига хослик талқини”, “Таржимада тарихий ва миллий колорит муаммоси” номли илмий мақолаларнинг асосини ташкил қилган. Натижада Ойбек ижоди билан боғлиқ назарий маълумотларнинг бойитилишини илмий таҳлил қилишга асос бўлган; 
таржимада вақт концепцияси ва хронотоп муаммоси русча, хитойча таржималар доирасида ўзаро муқояса қилинган “Таржимада замон ва макон талқини”, “Навоий” романи таржимасида хронотоп масаласи” каби мақолалардаги таҳлиллардан Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институтида бажарилган ОТ-Ф1-77 “Ўзбек адабиёти дурдоналари 100 жилдлигини нашрга тайёрлаш” фундаментал лойиҳасида ХХ аср ўзбек насрини бошқа халқлар адабиёти билан қиёсий ўрганишда, хусусан адабий алоқалар, таржима назарияси каби адабиётшуносликнинг муҳим муаммоларини ёритишда фойдаланилган (Фанлар академиясининг 2021 йил 27 сентябрдаги 3/1255-2962-сон маълумотномаси). Натижада “Ойбек “Танланган асарлар”ига киритилган “Навоий” романининг навбатдаги янги нашрига ёзилган “Кириш сўз” ҳамда “Тарихий шахслар ва тарихий жой номлари”ни изоҳлашда, романнинг хитой, уйғур, русча таржималари ҳақидаги маълумотларнинг бойитилишига муҳим асос бўлган;
таржиманинг муаллиф ва таржимон иккилигига асосланиши, бадиий матн ўзида муаллиф ва таржимон шахсиятини (тафаккур тарзи, миллий, диний, аҳлоқий қадриятларини) акс эттириши, икки тилнинг мураккаб тузилмаси ва муайян миллатнинг қадриятлар тизимини ўзида мужассам этишига доир маълумотлардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Маданият ва маърифат” телеканалининг “Адабий жараён” кўрсатуви, “Ўзбекистон тарихи” телеканалининг “Мавзу”, “Тақдимот”, “Аслида қандай?” кўрсатувлари сценарийсини тайёрлашда ҳамда Ойбекнинг “Навоий” романи бадиий қиймати, унинг жаҳон тиллари, хусусан хитой тилига таржимаси бўйича “Маҳалла” радиоканалининг “Адабиёт гулшани” эшиттиришини тайёрлашда фойдаланилган (“Маданият ва маърифат” телеканали давлат унитар корхонасининг 2021 йил 18 октябрдаги 01-16/201-1-сон маълумотномаси; “Ўзбекистон тарихи” телеканалининг 2021 йил 26 ноябрдаги 01-14-16-70 сон маълумотномаси; “Маҳалла” телерадиоканали-нинг 2022 йил 24 октябрдаги 768-сон маълумотномаси). Натижалар татбиқи адабий-маърифий кўрсатув ва эшиттиришларнинг илмий асосларга бой бўлишини таъминлаган.