Усманов Фарҳод Абдираимовичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Ўзбекистонда болалар қаровсизлиги масаласи (1917-1945 йиллар)”, 07.00.01 –“Ўзбекистон тарихи” (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.3.PhD/Таr737.
Илмий раҳбар: Шадманова Санавар Базарбаевна, тарих фанлари доктори, профессор. Диссертация бажарилган муассаса номи: Чирчиқ давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Термиз давлат университети, PhD.03/30.12.2019.Таr.78.02.
Расмий оппонентлар: Тўхтаев Абдуғани Қиличевич, тарих фанлари номзоди, доцент; Ерметов Аваз Абдуллаевич, тарих фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистонда болалар қаровсизлиги масаласини тадқиқ этиш асосида Ўзбекистонда болалар қаровсизлигининг шаклланиши, уни бартараф этиш хусусиятлари, йўл қўйилган хато ва камчиликларнинг ўзига хос жиҳатларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
Ўзбекистонда болалар қаровсизлиги шаклланишининг ташқи омили тўрт босқичда намоён бўлиб, биринчи босқич (1917–1918 йиллар) – Биринчи Жаҳон уруши оқибатида Россиянинг турли ҳудудларидан болаларнинг минтақага кириб келиши, иккинчи босқич (1918–1920 йиллар) – минтақадаги ҳарбий ҳаракатлар оқибатида қаровсиз болаларнинг юзага келиши, учинчи босқич (1921–1923 йиллар) – Волгабўйидаги қашшоқлик ва очарчилик натижасида минтақага қаровсиз болаларнинг олиб келиниши, тўртинчи босқич (1941–1945 йиллар) – Иккинчи Жаҳон уруши натижасида етим болаларнинг Ўзбекистонга эвакуация қилиниши  асосланган;
Советлар томонидан Ўзбекистон ҳудудида амалга оширилган турли ижтимоий, сиёсий, иқтисодий, маданий ўзгаришлар сабаб аҳоли ўртасида шаклланган турли даражадаги муаммолар маҳаллий аҳоли вакиллари орасида турмуш даража пасайиши ва ота-оналар болаларини боқиш қобилияти йўқолиб бориши оқибатида қаровсиз болаларнинг юзага келишига олиб келганлиги исботланган;
Совет ҳокимияти томонидан Туркистон ўлкаси очларга ёрдам марказининг Болалар комиссияси, Болаларга ёрдам жамияти ва болалар уйлари очилиши натижасида қаровсиз болалар ушбу муассасаларга жойлаштирилганлиги ва тарбияланганлиги, бироқ мазкур ташкилотлар доимий тарзда давлат томонидан моддий жиҳатдан таъминланмаганлиги ҳамда мавжуд маблағларнинг талон-тарож этилиши натижасида қаровсиз болаларнинг яшаш аҳволи қониқарсиз бўлганлиги очиб берилган;
Қаровсиз болаларнинг сони кўпайиб бориши туфайли болалар ҳуқуқбузарлиги ва жиноятчилиги ўсиб борганлиги оқибатида Ички ишлар бўлимлари томонидан болаларни йиғиш ва вақтинча сақлашга мослашган болалар қабулхоналари сони ошиб борганлиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбекистонда болалар қаровсизлиги масаласи тадқиқ қилиш юзасидан келинган илмий хулосалар ва ишлаб чиқилган таклифлар асосида:
Ўзбекистонда болалар қаровсизлиги шаклланишининг ташқи омили тўрт босқичда намоён бўлиб, биринчи босқич (1917–1918 йиллар) – Биринчи Жаҳон уруши оқибатида Россиянинг турли ҳудудларидан болаларнинг минтақага кириб келиши, иккинчи босқич (1918–1920 йиллар) – минтақадаги ҳарбий ҳаракатлар оқибатида қаровсиз болаларнинг юзага келиши, учинчи босқич (1921–1923 йиллар) – Волгабўйидаги қашшоқлик ва очарчилик натижасида минтақага қаровсиз болаларнинг олиб келиниши, тўртинчи босқич (1941–1945 йиллар) – Иккинчи Жаҳон уруши натижасида етим болаларнинг Ўзбекистонга эвакуация қилиниши  ҳамда Советлар томонидан Ўзбекистон ҳудудида амалга оширилган турли ижтимоий, сиёсий, иқтисодий, маданий ўзгаришлар сабаб аҳоли ўртасида шаклланган турли даражадаги муаммолар маҳаллий аҳоли вакиллари орасида турмуш даража пасайиши ва ота-оналар болаларини боқиш қобилияти йўқолиб бориши оқибатида қаровсиз болаларнинг юзага келишига олиб келганлиги исботланганлигига оид илмий хулосалар Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон тарихи” телеканалининг ижтимоий-сиёсий, маданий-маърифий мавзусидаги “Тақдимот” кўрсатувининг сценарийсини тузиш ва тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон тарихи” телерадиоканали давлат унитар корхонасининг 2022 йил 31 январдаги 06-31-205-сон маълумотномаси). “Тақдимот”да илгари сурилган болалар қаровсизлиги муаммоси хусусиятлари, салбий оқибатлари бўйича мавжуд ғоялар, республикамизда ижтимоий муаммоларни бартараф этишга қаратилган чора-тадбирларни ишлаб чиқишга хизмат қилган;
Совет ҳокимияти томонидан Туркистон ўлкаси очларга ёрдам марказининг Болалар комиссияси, Болаларга ёрдам жамияти ва болалар уйлари очилиши натижасида қаровсиз болалар ушбу муассасаларга жойлаштирилганлиги ва тарбияланганлиги, бироқ мазкур ташкилотлар доимий тарзда давлат томонидан моддий жиҳатдан таъминланмаганлиги ҳамда мавжуд маблағларнинг талон-тарож этилиши натижасида қаровсиз болаларнинг яшаш аҳволи қониқарсиз бўлганлиги ҳамда Қаровсиз болаларнинг сони кўпайиб бориши туфайли болалар ҳуқуқбузарлиги ва жиноятчилиги ўсиб борганлиги оқибатида Ички ишлар бўлимлари томонидан болаларни йиғиш ва вақтинча сақлашга мослашган болалар қабулхоналари сони ошиб борганлиги аниқланганлигига оид таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон Республикаси Халқ таълими вазирлиги фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Халқ таълими вазирлигининг 2022 йил 27 апрелдаги 06-02/5-1328-сон маълумотномаси). Олинган натижалар Халқ таълими тизимида бугунги кунда учраши мумкин бўлган муаммоларни барвақт аниқлаш ва олдини олишга, шунингдек, тизимда мавжуд болалар муассасалари фаолиятини ривожлантиришга хизмат қилган.