Раджабова Сабоҳат Бобировнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертатсияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертатсия мавзуси, ихтисослик шифри “Сурхондарё вилоят хотин-қизларнинг жамият ижтимоий, иқтисодий ва маъданий ҳаётида тутган ўрни (1991-2020 йй)”, 07.00.01–Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари).
Диссертатсия мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.PhD/Таr795.
Илмий раҳбар: Турсунов Сайпулла Нарзуллаевич, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Термиз давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Термиз давлат университети, PhD.03/30.12.2019.Таr.78.02. 
Расмий оппонентлар: Тошкенбой Пардаев Раджабович, тарих фанлари доктори, доцент; Яхшибека Абдуллаева Атамуротовна, тарих фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади 1991-2020 йилларда хотин-қизларнинг жамият ижтимоий-иқтисодий ва маданий ҳаётдаги ўрни масалаларини Сурхондарё вилояти мисолида очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
ХХ асрнинг 90-йилларида республика иқтисодиётида юз берган ҳолат натижасида вилоятда ишсизлик, 2015 йилдан бошлаб аёллар ўртасида меҳнат миграциясининг ўсиб бориши, хусусан, хотин-қизлар меҳнатидан фойдаланувчи енгил ва озиқ-овқат саноатидаги иш ўринларининг қисқариши меҳнат билан банд аҳоли ўртасидаги гендер мувозанатининг бузилишига олиб келганлиги исботланган;
мустақиллик йилларида Сурхондарё вилоятининг ижтимоий, иқтисодий ҳаётида хотин-қизларнинг фаол ижтимоий функцияларида янгича мулкдор, тадбиркор, норасмий бандлик субъекти иқтисодий фаолият турларининг кўпайишига олиб келиши бошқа томондан, иқтисодиётнинг ўтиш даври воқеликлари ва мавжуд эркакларнинг афзалликларига олиб келадиган мавжуд стереотиплар ўртасидаги қарама-қаршиликлар, аёлларни ишга қабул қилиш, ишдан бўшатиш, меҳнат шароитларини ўзгартириш натижасида ўқитувчилик, ҳамширалик, фаррошлик каби "аёллар касблари"нинг шаклланишига олиб келганлиги далилланган; 
Сурхондарё вилоятида “Тадбиркор аёл” уюшмаси, Ўзбекистон Республикаси “Ҳунарманд” уюшмаси, сиёсий партияларнинг Сурхондарёдаги ҳудудий бўлимлари каби нодавлат нотижорат ташкилотларининг саъй-ҳаракатлари натижасида тадбиркорликка оид ўқув курсларининг очилиши, кредит уюшмаларининг ташкил этилиши, уй-рўзғордан ажралмаган ҳолда касаначиликнинг йўлга қўйилиши натижасида хотин-қизлар учун янги иш ўринлари яратилиб, меҳнат бандлигини янада яхшилашга хизмат қилганлиги асосланган;
Сурхондарёда аёллар саломатлигини муҳофаза қилиш, оналар ва болаларда учрайдиган касалликларнинг олдини олиш ҳамда уларни бартараф қилиш мақсадида тиббиёт ходимларининг малакасини ошириш, ҳар бир ҚВП лар қошида “Аёллар маслаҳатхонаси” ни ташкил этиш орқали чекка қишлоқларда яшовчи хотин-қизлар саломатлиги ҳам назорат остига олиниши натижасида барча мутахассисликлар бўйича аёл шифокорлар сонининг кўпайиши, соғлиқни сақлаш тизимида раҳбарлик фаолияти билан банд бўлган аёлларнинг умумий сонининг ортишига олиб келганлиги очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мавзуга доир олиб борилган тадқиқотлар юзасидан ишлаб чиқилган илмий хулосалар ва таклифлар асосида:
ХХ асрнинг 90-йилларида республика иқтисодиётида юз берган ҳолат натижасида вилоятда ишсизлик, 2015 йилдан бошлаб аёллар ўртасида меҳнат миграциясининг ўсиб бориши, хусусан, хотин-қизлар меҳнатидан фойдаланувчи енгил ва озиқ-овқат саноатидаги иш ўринларининг қисқариши меҳнат билан банд аҳоли ўртасидаги гендер мувозанатининг бузилишига олиб келганлиги ҳамда мустақиллик йилларида Сурхондарё вилоятининг ижтимоий, иқтисодий ҳаётида хотин-қизларнинг фаол ижтимоий функцияларида янгича мулкдор, тадбиркор, норасмий бандлик субъекти иқтисодий фаолият турларининг кўпайишига олиб келиши бошқа томондан, иқтисодиётнинг ўтиш даври воқеликлари ва мавжуд эркакларнинг афзалликларига олиб келадиган мавжуд стереотиплар ўртасидаги қарама-қаршиликлар, аёлларни ишга қабул қилиш, ишдан бўшатиш, меҳнат шароитларини ўзгартириш натижасида ўқитувчилик, ҳамширалик, фаррошлик каби "аёллар касблари"нинг шаклланишига олиб келганлиги ҳақидаги натижалардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон тарихи” телеканалида 2022 йилнинг август ойида эфирга узатилган “Тарихий савол”, “Муборак масканлар” кўрсатувларининг ссенарийларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон телерадиоканали” давлат унитар корхонасининг 2022 йил 22 августдаги 06-30-1359-сон маълумотномаси). Натижада тақдим этилган материаллар Сурхондарё вилоятида хотин-қизлар фаолияти тўғрисида янги илмий маълумотларни телетомошабинларга тўғри ва холис етказишда хизмат қилган;
Сурхондарё вилоятида “Тадбиркор аёл” уюшмаси, Ўзбекистон Республикаси “Ҳунарманд” уюшмаси, сиёсий партияларнинг Сурхондарёдаги ҳудудий бўлимлари каби нодавлат нотижорат ташкилотларининг саъй-ҳаракатлари натижасида тадбиркорликка оид ўқув курсларининг очилиши, кредит уюшмаларининг ташкил этилиши, уй-рўзғордан ажралмаган ҳолда касаначиликнинг йўлга қўйилиши натижасида хотин-қизлар учун янги иш ўринлари яратилиб, меҳнат бандлигини янада яхшилашга хизмат қилганлиги ҳамда Сурхондарёда аёллар саломатлигини муҳофаза қилиш, оналар ва болаларда учрайдиган касалликларнинг олдини олиш ҳамда уларни бартараф қилиш мақсадида тиббиёт ходимларининг малакасини ошириш, ҳар бир ҚВП лар қошида “Аёллар маслаҳатхонаси” ни ташкил этиш орқали чекка қишлоқларда яшовчи хотин-қизлар саломатлиги ҳам назорат остига олиниши натижасида барча мутахассисликлар бўйича аёл шифокорлар сонининг кўпайиши, соғлиқни сақлаш тизимида раҳбарлик фаолияти билан банд бўлган аёлларнинг умумий сонининг ортишига олиб келганлиги очиб берилган юзасидан олинган илмий хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Маънавият ва маърифат маркази Сурхондарё вилояти бўлими ўзининг маънавий-маърифий тадбирларида фойдаланилган ҳамда ушбу таклиф ҳамда тавсиялар Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 3 майдаги ПҚ-4307-сонли “Маънавий-маърифий ишлар самарадорлигини ошириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида” ги Қарорнинг вилоятда олиб борилган тарғиботида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маънавият ва маърифат марказининг 2022 йил 14 сентябрдаги 266-сон далолатномаси). Натижаларнинг қўлланилиши кенг жамоатчиликда хотин-қизлар маънавиятини юксалтириш, ижтимоий-иқтисодий ислоҳотларда фаол иштирокини таъминлаш, ёш авлодни вояга етказишда аёлларнинг аҳамиятига оид билимларни такомиллаштиришга хизмат қилган.