Sayt test rejimida ishlamoqda

Арипов Махамаджон Пулатбаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи: «Турк тилидаги тилак, олқиш ва дуоларнинг лингвомаданий ва лингвопоэтик хусусиятлари», 10.00.05 – Осиё ва Африка халқлари тили ва адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.PhD/Fil1437.
Илмий раҳбар: Содиқов Қосимжон Позилович, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик университети, DSc.03/30.2019.Fil/Таr.21.01.
Расмий оппонентлар: Усманова Шоира Рустамовна, филология фанлари доктори, профессор; Тилавов Абдумурод Холмуратович, филология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси ФА Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади турк тилидаги тилак, олқиш ва дуоларнинг лингвомаданий хусусиятлари, уларнинг умумий шаклланиш қонунияти, семантикаси, лингвопоэтик хусусиятлари, тузилиши ва моделларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
турк халқи олам лисоний манзарасида тилак, олқиш ва дуолар энг муҳим аксиологик бирлик эканлиги ҳамда асрлар оша бугунга қадар ўз аҳамияти ва мулоқотдаги ўрнини сақлаб келаётгани исботланган; 
тилак / олқиш / дуоларда қўлланган ўзига хос лексик қатлам, бадиий санъатлар, матнда сўзларни қарама-қарши маъноларда қўллаш, параллеллик ва вариантлиликнинг лингво-стилистик табиати аниқланган ҳамда уларнинг таркибида келган рамзлар ва тимсоллар, поэтик маънолар, фольклор материалларининг лингвомаданий хусусиятлари далилланган;
тилак / олқиш / дуоларнинг халқ этнографияси билан боғлиқ миллий-маданий жиҳатлари, уларнинг юзага келишига сабаб бўлган лисоний ва поэтик омиллар ҳамда уларнинг халқ тафаккурида шаклланиши ва авлоддан авлодга ўтиш йўллари исботланган;
турк тилидаги тилак / олқиш / дуоларнинг халқ манавияти, удумларининг таркибий қисмига айлана бориши, тил тизимида юз берган стилистик, поэтологик жараёнлар ҳамда ушбу фольклор намуналарининг лингвомаданий ва лингвопоэтик имкониятлари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Турк тилидаги тилак, олқиш ва дуоларнинг лингвомаданий ва лингвопоэтик хусусиятлари бўйича олиб борилган тадқиқотнинг илмий  натижалари асосида:
турк тилидаги тилак, олқиш ва дуоларнинг турк фольклори, бадиий тафаккури тарихидаги ўрни, жанр хусусияти, семантикаси, матн услуби ва структур хусусиятлари билан боғлиқ натижалардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг «Dunyo boʻylab» телеканалида тайёрланиб, эфирга узатиладиган «Efirda biz» ва «Turizm tahlili» кўрсатувларининг сценарийларини тайёрлашда фойдаланилган («Dunyo boʻylab» телерадиоканалининг 2020 йил 8 июлдаги 08-14-182-сон маълумотномаси). Натижада ушбу кўрсатувларда берилган маълумот ва фактларнинг томошабинлар аудиториясига таъсирчан етиб боришига асос бўлган;
тилак, олқиш ва дуолар таркибида келган рамзлар, тимсоллар, поэтик маънолар, фольклор материалларининг лингвомаданий хусусиятлари изоҳланган ҳамда олқишларнинг халқ этнографияси билан боғлиқ миллий-маданий жиҳатлари, уларнинг юзага келишига сабаб бўлган лисоний ва поэтик омиллар, уларнинг халқ тафаккурида шаклланиши, авлоддан авлодга ўтиш йўллари ҳақидаги натижа ва хулосалардан “Турк миллий маданий маркази”да ташкиллаштирилган қатор илмий ва маърифий тадбирларда фойдаланилган (Турк миллий маданий марказининг 2020 йил 8 июлдаги 14-сон маълумотномаси). Натижада турк халқ этнографиясининг ўзига хослиги, тилак, олқиш ва дуолар маданиятлараро мулоқотларда ўз муҳимлигини сақлаб келаётганлигини кўрсатишга хизмат қилган;
тилак, олқиш ва дуоларнинг халқ манавияти, удумларининг таркибий қисмига айлана бориши, тил тизимида юз берган стилистик, поэтологик жараёнлар ҳамда ушбу фольклор намуналарининг лингвомаданий ва лингвопоэтик имкониятлари билан боғлиқ натижалардан “Туркия ҳамкорлик ва мувофиқлаштириш агентлиги (ТИКА)”нинг илмий фаолиятида фойдаланилган (Туркия ҳамкорлик ва мувофиқлаштириш агентлиги Тошкент ваколатхонасининг 2020 йил 6 октябрдаги 085-сон маълумотномаси). Натижада ТИКА ташкилотининг турк адабиёти, фольклори ва маданияти билан боғлиқ илмий йиғинларининг мазмунан мукаммал бўлишига хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish