Sayt test rejimida ishlamoqda

Пўлатов Лазиз Азамат ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон


I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Мусобақа фаолиятини таҳлил қилиш асосида таэквондочиларнинг техник-тактик тайёргарлигини такомиллаштириш”, 13.00.04 – Жисмоний тарбия ва спорт машғулотлари назарияси ва методикаси (педагогика фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.1.PhD/Ped840.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, DSc.03/30.12.2019.Ped.28.01.
Илмий раҳбар: Бакиев Зафар Абдушукурович, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Расмий оппонентлар: Тажибаев Сойиб Самижонович, педагогика фанлари доктори, профессор; Адилов Сарвар Қаҳраманович, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади 12-14 ёшли таэквондочиларнинг техник-тактик тайёргарлигини мусобақа фаолияти асосида ишлаб чиқилган восита ва усуллар ёрдамида такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ёш таэквондочиларнинг эгилувчанлик сифатини ривожланиш хусусиятини инобатга олиб ишлаб чиқилган “PLA FLEXIBLE” спорт ускунасида бажариладиган машқлар асосида тос-сон бўғимлар ҳаракатчанлиги даражасини аниқлаш ҳамда соннинг орқа мушакларини пассив чўзиш ҳисобига оёқ зарбаларни жанг давомидаги асосий туриш ҳолатига мувофиқ ҳолда бажариш имконияти кенгайтирилган; 
таэквондода ҳужум қилиш техникасининг етакчи элементларини инобатга олиб оёқ билан зарба йўллашнинг ҳар бир фазаси бўйича бажариладиган ҳаракатларга мос ишлаб чиқилган “Махсус фазали машқлар” (бир оёқда сакраб тиззани гавдага текказиш, резина ёрдамида “тулё чаги”ни тиззани йиғган ҳолда бажариш, оёқга оғирликни тақиб, тўғридан максимал кўтариб тушуриш, оёқни ёндан бел ва бош қисм даражаси оралиғида кўтариб тушуриш, резина билан оёқни ҳавода ёндан очиб йиғиш) ни машғулот жараёнида якка ва жуфтликда бажариш ҳисобига техник ҳаракатларни ўзлаштириш  имконияти оширилган;
ёш таэквондочиларнинг индивидуал хусусиятларини юзага чиқаришда мусобақа шароитида максимал даражада самарали бўлган яхлит техник ҳаракатларни бирлаштиришга қаратилган “интеграл машғулот технологияси” ни ишлаб чиқиш ҳисобига техник-тактик ҳаракатларни беллашувларда қўллаш самарадорлиги оширилган;
ёш таэквондочиларнинг мусобақа фаолиятидаги ҳужум ва ҳимоя ҳаракатларини такомиллаштириш учун жанг давомида таэквондочилар томонидан кўп қўлланиладиган муваффақиятли ҳаракатлар бўйича ишлаб чиқилган модел кўрсаткичлар асосида катта амплитудали оёқ ҳаракатлар (протекторга ва шлемга бир ҳаракатда икки ва ундан ортиқ зарба бериш, оёқни баланд кўтарган ҳолда ҳавода узоқ вақт ушлаб туриш, тана  ва бош қисмга оёқни  турлича оғирликда ва ҳар хил тезликда йўналтириш)ни машғулотга киритиш ҳисобига  асосий мусобақаларга тайёрлаш имконияти кенгайтирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мусобақа фаолиятини таҳлил қилиш асосида таэквондочиларнинг техник-татик тайёргарлигини такомиллаштириш бўйича ўтказилган тажрибалар асосида:
ёш таэквондочиларнинг тос-сон бўғимлар ҳаракатчанлиги даражасини аниқлаш ҳамда соннинг орқа мушакларини пассив чўзишга йўналтирилган “PLA FLEXIBLE”  спорт ускунасида бажариладиган машқлар мажмуаси Тошкент шаҳар, Шайхонтоҳур тумани 1-Болалар ва ўсмирлар спорт мактаби ўқувчиларининг машғулот жараёнларига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Туризм ва спорт вазирлигининг 2021 йил 2 декабрдаги 03-17-02/11250-сон маълумотномаси). Натижада ёш таэквондочиларнинг оёқ зарбаларни жанг давомидаги асосий туриш ҳолатига мувофиқ ҳолда бажариш имконияти 19% га яхшиланган;
таэквондода ҳужум қилиш техникасининг етакчи элементларини инобатга олиб оёқ билан зарба йўллашнинг ҳар бир фазаси бўйича бажариладиган ҳаракатларга мос ишлаб чиқилган “махсус фазали машқлар” мажмуаси Республика ўсмирлар олий спорт маҳорат мактаби ўқувчиларининг машғулот жараёнларига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Туризм ва спорт вазирлигининг 2021 йил 2 декабрдаги 03-17-02/11250-сон маълумотномаси). Натижада техник ҳаракатларни ўзлаштириш  имконияти 17% га ошган;
ёш таэквондочиларнинг индивидуал хусусиятларини юзага чиқаришда мусобақа шароитида максимал даражада самарали бўлган яхлит техник ҳаракатларни бирлаштиришга қаратилган “интеграл машғулот технологияси”  Тошкент шаҳар, Шайхонтоҳур тумани 1-Болалар ва ўсмирлар спорт мактаби ўқувчиларининг машғулот жараёнларига жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Туризм ва спорт вазирлигининг 2021 йил 2 декабрдаги 03-17-02/11250-сон маълумотномаси). Натижада техник-тактик ҳаракатларни беллашувларда қўллаш самарадорлиги 17%га яхшиланган. Шунингдек, 1 нафар жаҳон чемпиони, 3 нафар халқаро мусобақалар ғолиби ва совриндорлари ва 7 нафар Ўзбекистон чемпионати ғолиб ва совриндорлари етишиб чиқган.
ёш таэквондочиларнинг мусобақа фаолиятида кўп қўлланиладиган муваффақиятли техник-тактик харакатларни шакллантириш бўйича ишлаб чиқилган таклиф ва тавсиялар “Taekvondo nazariyasi va uslubiyati” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022 йил 17-мартдаги 106-сон буйруғига асосан берилган 106-010 рақамли гувоҳномаси). Натижада ҳаракат фаоллиги 15% га ошган. 

Yangiliklarga obuna bo‘lish