Курбанбаева Асель Жумабаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналари», 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/Ped2173. 
Илмий раҳбар: Алеуов Усербай, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нукус давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Нукус давлат педагогика институти DSc.03/30.12.2019.Ped.34.01.
Расмий оппонентлар: Юзликаев Фарит Рафаилович, педагогика фанлари доктори, профессор; Сапаров Турдыбай Толыбаевич, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналарининг педагогик жараёни юзасидан амалий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналарининг ижтимоий-педагогик аҳамияти шахснинг маънавий ва жисмоний фазилатларини ривожлантиришга қаратилган халқ табобатининг устувор йўналишлари (акупунктура, аюрведа, натуропатия, термал тиббиёт, хиро-амалиёт) билан миллий урф-одат ва анъаналарнинг идентивлиги асосида саломатликни сақлашнинг репродуктив-эмпирик тавсифига устуворлик бериш орқали аниқлаштирилган; 
қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналарининг ташкилий тузилмаси (туғри овқатланиш, ҳаракатда бўлиш, кун тартибига амал қилиш, руўхий осойишталик, зарарли одатлардан ҳимояланиш, озодалик) қорақалпоқ халқининг этник хусусиятларига устуворлик бериш асосида ёшларнинг жисмоний фаоллиги, бандлигии ва иқлим шароитини ҳисобга олган ҳолда соғлом насл қолдириш + табиий даволаш махсулотларидан фойдаланиш + экологик ва соғлом овқатланиш маданияти детерминантлигини эмпирик баҳолаш орқали такомиллаштирилган;
қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатишнинг педагогик  имкониятлари ва стратегиялари этнопедагогик адабиётлар, фольклор асарлари ва тарихий манбаларни ўрганиш асосида ижтимоий-иқтисодий, тиббий-гигиеник, психологик ва жисмоний усуллардан фойдаланган ҳолда фаолиятли ёндашувга устуворлик бериш орқали такомиллаштирилган;
қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналарининг модели талабаларга саломатликни сақлашни ўргатишнинг когнитив, мотивацион ва амалий компонентлари ўзаро таъсири интегративлиги орқали халқ саломатлик анъаналарини такомиллаштириш дастури (таркиби, воситалари, усуллари) асосида халқ саломатлик анъаналарининг мазмуни ва педагогик шарт-шароитларига устуворлик бериш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналари асосида:
қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналарининг ижтимоий-педагогик аҳамиятини шахснинг маънавий ва жисмоний фазилатларини ривожлантиришга қаратилган халқ табобатининг устувор йўналишлари (акупунктура, аюрведа, натуропатия, термал тиббиёт, хиро-амалиёт) билан миллий урф-одат ва анъаналарнинг идентивлиги асосида саломатликни сақлашнинг репродуктив-эмпирик тавсифига устуворлик бериш орқали аниқлаштиришга ҳамда қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналарининг ташкилий тузилмасини аниқлаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан “Organikaliq ximiya” номли ўқув қўлланмасини яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 23 ноябрдаги 500-сонли буйруғи, 500-053-рақамли гувоҳнома). Натижада олий таълим муассасалари талабаларида халқ табобати, доривор ўсимликлари саломатликни сақлашдаги аҳамияти, экологик маданиятга эга бўлиш, атроф-муҳитнинг тозалигини сақлаш сингари тушунчаларини мустаҳкамлашга доир топшириқлар тизимини яратишга эришилган; 
қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатишнинг педагогик  имкониятлари ва стратегияларини этнопедагогик адабиётлар, фольклор асарлари ва тарихий манбаларни ўрганиш асосида ижтимоий-иқтисодий, тиббий-гигиеник, психологик, жисмоний усуллардан фойдаланган ҳолда фаолиятли ёндашувга устуворлик бериш орқали такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон Педагогика фанлари илмий-тадқиқот институтининг ПЗ-2014-0829162612-рақамли “Таълим жараёнини ижтимоий-педагогик лойиҳалаштириш методикасини ишлаб чиқиш” (2014-2018 йй.) мавзусидаги амалий лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2022 йил 21 апрелдаги 02-07-1119/04-сон далолатномаси). Натижада олий таълим тизими талабаларида саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналарини таҳлил қилиш жараёнида саломатликни мустаҳкамловчи педагогик-психологик омилларни аниқлаш имкониятлари яратилган; 
қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналарининг моделини талабаларга саломатликни сақлашни ўргатишнинг когнитив, мотивацион ва амалий компонентлари ўзаро таъсири интегративлиги орқали халқ саломатлик анъаналарини такомиллаштириш дастури (таркиби, воситалари, усуллари) асосида халқ саломатлик анъаналарининг мазмуни ва педагогик шарт-шароитларига устуворлик бериш орқали такомиллаштиришга доир тавсиялардан FZ-XT-1-55237-рақамли „Педагогик атамалар мазмунини модернизациялаш ва унификациялаш параметрлари” (2014-2018 йй.) мавзусидаги фундаментал лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2022 йил 21 апрелдаги 02-07-1119/04-сон далолатномаси). Натижада қорақалпоқ халқ педагогикасида ёшларни саломатликни сақлашга ўргатиш анъаналари билан боғлиқ, халқнинг яшаш шароитига асосланган даволаш усуллари ва кўринишларидаги дунёқараш тизими асосида соғлом турмуш тарзини ўргатувчи мультимедиали электрон таълим ресурсини яратишга эришилган.