Исмаилов Абдували Абдумаликовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Таянч ўрта таълим сифатини баҳолашнинг ташкил этиш механизмини PISA халқаро дастури талаблари асосида такомиллаштириш», 13.00.07 – Таълимда менежмент (педагогика фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.3.PhD/Ped3932.
Илмий раҳбар: Ташкенбаев Улуғбек Негматович, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: А.Авлоний номидаги педагогларни касбий ривожлантириш ва янги методикаларга ўргатиш миллий-тадқиқот институти. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: А.Авлоний номидаги педагогларни касбий ривожлантириш ва янги методикаларга ўргатиш миллий - тадқиқот институти, DSc.28/30.12.2019.Ped.68.01. 
Расмий оппонентлар: Акрамова Шахноза Аброровна, педагогика фанлари доктори, профессор; Сайдахмедова Нодира Илхомовна, иқтисод фанлари доктори, профессор. 
Етакчи ташкилот: Наманган давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади таянч ўрта таълим сифатини баҳолашнинг ташкил этиш механизмини PISA халқаро дастури талаблари асосида такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
таянч ўрта таълимда ўқитиш сифатини баҳолашнинг ташкилий жиҳатлари танланмани репрезентативлик тамойилига устуворлик бериш орқали минимал миқдордан максимал натижаларга эришишга йўналтирилган стратификацияланган тасодифий намуна олиш механизмини киритиш асосида такомиллаштирилган; 
ўқувчиларнинг ўзлаштириш сифатини умуммиллий даражада баҳолаш механизми синов материаллари конфиденциаллиги, администраторларнинг компетентлиги, коллаборациянинг мақбул йўлга қўйилганлиги, синов ўтказиш бўйича кўрсатмаларнинг аниқлиги, интерпретациянинг адекватлиги тамойилларини бевосита ҳисобга олишга йўналтирилган [Тест ва сўровномаларни олиб бориш сценарийси]ни киритиш орқали такомиллаштирилган;
ўқувчиларнинг таълимдаги ютуқларини баҳолаш тадқиқотини ташкил этиш моделининг мақсадли бошқарувга йўналтирилган компоненти натижаларининг валидлиги ва ишончлилигини таъминлашга хизмат қиладиган тест топшириқлари ҳамда сўровномаларни киритган ҳолда синов материалларини адаптив лойиҳалаш мантиқига устуворлик бериш орқали такомиллаштирилган; 
баҳолаш натижаларининг ишончлилигини таъминлаш механизми назорат ва таҳлил қилиш жараёнларининг барқарорлигини таъминлаш, респондентларнинг танлов эркинлиги ва мустақиллигини педагогик қўллаб-қувватлаш, синалувчиларнинг мотивацион ва интеллектуал соҳасига салбий таъсирларнинг олдини олиш бўйича “Кузатувчи эффекти”ни камайтиришга қаратилган “Тадқиқот сифати назорати” компонентини киритиш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Таянч ўрта таълим сифатини баҳолашнинг ташкил этиш механизмини PISA халқаро дастури талаблари асосида такомиллаштириш бўйича тадқиқот ишининг илмий натижалари асосида: 
таянч ўрта таълимда ўқитиш сифатини баҳолашнинг ташкилий жиҳатларини танланмани репрезентативлик тамойилига устуворлик бериш орқали минимал миқдордан максимал натижаларга эришишга йўналтирилган намуна олиш механизмини киритиш асосида такомиллаштиришга оид таклифлари Таълим сифатини назорат қилиш давлат инспекцияси бошлиғининг “Жаҳон банки билан ҳамкорликда халқаро баҳолаш дастури талаблари асосида “Таълимдаги йўқотишларни баҳолаш” тадқиқотининг асосий синов жараёнларини ташкил этиш тўғрисида” 2021 йил 10 декабрдаги 229-сон буйруғи билан тасдиқланган “Таълимдаги йўқотишларни баҳолаш тадқиқотини ўтказиш бўйича йўриқнома” мазмунига сингдирилган (Халқ таълими вазирлигининг 2022 йил 2 декабрдаги 02-02/3-2848-сон маълумотномаси). Натижада ҳудудлардаги таълим муассасаларининг вакили сифатида танлаб олинган мактабларда баҳолаш жараёнларини ташкил этишга хизмат қилган; 
ўқувчиларнинг ўзлаштириш сифатини умуммиллий даражада баҳолаш механизмини синов материаллари конфиденциаллиги, администраторларнинг компетентлиги, коллаборациянинг мақбул йўлга қўйилганлиги, синов ўтказиш бўйича кўрсатмаларнинг аниқлиги, интерпретациянинг адекватлиги тамойилларини бевосита ҳисобга олишга йўналтирилган таклифлари Таълим сифатини назорат қилиш давлат инспекцияси ва Халқ таълими вазирлигининг 2021 йил 31 мартдаги 15 ва 19 қ/қ-сон қарори билан тасдиқланган “Ўқувчиларнинг ўқиш саводхонлигини баҳолаш халқаро дастурининг асосий тадқиқотини ташкил этиш тартиби” мазмунига сингдирилган (Халқ таълими вазирлигининг 2022 йил 2 декабрдаги 02-02/3-2848-сон маълумотномаси). Натижада синов жараёнларида администраторларни тайёргарликдан ўтказиш ва уларнинг фаолиятини тизимли ташкил этишга хизмат қилган;
ўқувчиларнинг таълимдаги ютуқларини баҳолаш тадқиқотини ташкил этиш моделининг мақсадли бошқарувга йўналтирилган компоненти натижаларининг валидлиги ва ишончлилигини таъминлашга хизмат қиладиган тест топшириқлари ҳамда сўровномаларни киритган ҳолда синов материалларини адаптив лойиҳалаш мантиқига устуворлик бериш орқали такомиллаштиришга оид таклифлари ўқувчилар билимини баҳолашга мўлжалланган “STesting” платформасининг баҳолаш материаллари мазмунига сингдирилган (Халқ таълими вазирининг “Ўқувчиларни PIRLS, PISA ва TIMSS халқаро баҳолаш тадқиқотларига тайёрлаш тўғрисида” 2021 йил 16 декабрдаги 404-сон буйруғи, Халқ таълими вазирлигининг 2022 йил 2 декабрдаги 02-02/3-2848-сон маълумотномаси). Натижада умумтаълим мактаблари ўқувчиларининг саводхонлигини баҳолаш учун мўлжалланган синов материалларини адаптив такомиллаштириб бориш имконияти яратилган;
баҳолаш натижаларининг ишончлилигини таъминлаш механизми назорат ва таҳлил қилиш жараёнларининг барқарорлигини таъминлаш, респондентларнинг танлов эркинлиги ва мустақиллигини педагогик қўллаб-қувватлаш, синалувчиларнинг мотивацион ва интеллектуал соҳасига салбий таъсирларнинг олдини олиш бўйича “Кузатувчи эффекти”ни камайтиришга қаратилган таклифлари “PISA дастури талаблари асосида ўтказиладиган миллий тадқиқот жараёни кузатувчилари учун йўриқнома” мазмунига сингдирилган (Таълим сифатини назорат қилиш давлат инспекцияси бошлиғининг “PISA дастури талаблари асосида ўқувчилар саводхонлигини баҳолаш бўйича миллий тадқиқот ўтказиш тўғрисида” 2020 йил 30 ноябрдаги 180-сон буйруғи, Халқ таълими вазирлигининг 2022 йил 2 декабрдаги 02-02/3-2848-сон маълумотномаси). Натижада ўқувчиларнинг таълимдаги ютуқларини баҳолаш тадқиқотлари сифатини назорат қилишда кузатувчиларни тайёрлаш учун меъёрий ва услубий асос сифатида хизмат қилган.