Sayt test rejimida ishlamoqda

Худайназаров Олимжон Алиназаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Янгиланаётган Ўзбекистонда ахборот хавфсизлигини таъминлашнинг маънавий-ахлоқий омиллари (ижтимоий-фалсафий таҳлил)», 09.00.04 – Ижтимоий фалсафа (фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.1.PhD/Fal157.
Илмий раҳбар: Утамурадов Акбар Утамурадович, фалсафа фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон миллий университети, DSc.03/30.12.2019.F.01.05.
Расмий оппонентлар: Нурматова Мукарам Ахмедовна, фалсафа фанлари доктори, профессор; Мухтаров Азамат, фалсафа фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент кимё технологиялар институти.
Диссертация йўналиши: назарий-амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади жамиятда ахборот хавфсизлигини таъминлашдаги маънавий-ахлоқий омилларининг ижтимоий-фалсафий жиҳатларини  очиб беришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ахборот маконини тасодифий, зарарли, ташқи ва ички таҳдидлардан ҳимоялашнинг жамият ахлоқий қадриятлари, гуманизм, ватанпарварлик анъаналари, мамлакатнинг маданий, илмий салоҳиятини мустаҳкамлаш ҳамда сақлаш омили эканлиги асосланган;
ахборот хуружларининг жамоатчилик онги ва маънавиятига таъсири шахсда интроверсия, регрессия, виртуал зўравонлик ҳамда жамиятда интеллектуал-маданий пасайиш, информацион беқарорлик, жамоатчилик онги манипуляциясига олиб келиши ва бу салбий омилларнинг гетероген-детерминистик алоқадорлиги  асосланган; 
ахборот хавфсизлигини таъминлашда шахслараро, гуруҳий, жамоавий ва қадриятга йўналтирилган интеграцион ахборот муҳитининг барқарорлиги ахборот ижтимоий субъектларида ахборот этикасининг янги тамойиллари ва ҳуқуқий-ахлоқий меъёрларини таъминлашга боғлиқ экани очиб берилган;
очиқ ахборот тизимида миллий манфаатлар асосида, миллий онгнинг турли ахборот таъсиридан ҳимоялаш, “рақамли бўлиниш”нинг олдини олиш энтропия ўлчови ва авто-ассиллация принципига кўра жамиятда ахборот маданияти, одоб-ахлоқини ривожлантириш, сиёсий-ҳуқуқий, илмий-техник ҳамда ташкилий жиҳатларини такомиллаштиришга боғлиқ эканлиги асослаб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Янгиланаётган Ўзбекистонда ахборот хавфсизлигини таъминлашдаги маънавий-ахлоқий масалаларни ўрганиш натижасидаги таклифлар асосида:
ахборот маконини тасодифий, зарарли, ташқи ва ички таҳдидлардан ҳимоялашнинг жамият ахлоқий қадриятлари, гуманизм, ватанпарварлик анъаналари, мамлакатнинг маданий, илмий салоҳиятини мустаҳкамлаш ҳамда сақлаш омили эканига доир илмий янгиликларидан Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Мудофаа ва хавфсизлик масалалари қўмитаси фаолиятида Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Янги Ўзбекистоннинг 2022–2026 йилларга мўлжалланган тараққиёт стратегияси тўғрисида»ги Фармони ижросини таъминлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Сенати Мудофаа ва хавфсизлик масалалари қўмитасининг 2022 йил 22 июлдаги 9-сон маълумотномаси). Натижада қўмита фаолиятида ахборот хавфсизлигини таъминлашнинг қонунчилик асослари ва уларнинг амалий механизмларини такомиллаштиришда маънавий-маърифий омиллардан фойдаланиш борасидаги чора-тадбирлар дастурини самарали  бажаришга эришилган.
ахборот хуружларининг жамоатчилик онги ва маънавиятига таъсири шахсда интроверсия, регрессия, виртуал зўравонлик ҳамда жамиятда интеллектуал-маданий пасайиш, информацион беқарорлик, жамоатчилик онги манипуляциясига олиб келиши ва бу салбий омилларнинг гетероген-детерминистик алоқадорлигига доир илмий хулосалар, таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон Республикаси Маънавият ва маърифат марказининг 2021 йил “Ёшларни қўллаб-қувватлаш ва аҳоли саломатлигини мустаҳкамлаш йили”да маънавий-маърифий ишлар натижадорлигини оширишга доир чора-тадбирлар дастурининг IV боб  “Маънавий-маърифий тарғибот ишлари самарадорлигини оширишга қаратилган илмий-тадқиқот тадбирлари” 26-банди ижросини таъминлашда фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2022 йил 28 июлдаги 02/02/2112-сон маълумотномаси). Натижада ушбу маълумотлардан Марказнинг “Маънавий-ахлоқий мезонларга мос келмайдиган, порнографик мазмундаги, зўравонликни тарғиб қиладиган, ёшлар онгига ҳуқуқбузарлик, ахлоқсизлик каби сифатларни шакллантирадиган аудио-видеомаҳсулотлар, компьютер ўйинларини республикамиз ҳудудига ноқонуний олиб кирилиши ёки интернет тармоғи орқали олиниб, кўпайтирилиши каби ҳолатларнинг олдини олишга қаратилган “Маънавиятга таҳдид – келажакка таҳдид” шиори остида рейдлар ташкил қилиш” борасида ўтказилган тарғибот ишларида ва тарғибот буклетлари, флаерлар нашр этишда унумли фойдаланилган.
ахборот хавфсизлигини таъминлашда шахслараро, гуруҳий, жамоавий ва қадриятга йўналтирилган интеграцион ахборот муҳитининг барқарорлиги ахборот ижтимоий субъектларида ахборот этикасининг янги тамойиллари ва ҳуқуқий-ахлоқий меъёрларини таъминлашга боғлиқ эканлигига доир илмий янгиликлардан Ўзбекистон Ёшлар Агентлигининг 2022 йилга мўлжалланган Иш режасининг III боб “Маҳалладаги ёшлар етакчилари билан ишлаш, беш ташаббус лойиҳаларини мувофиқлаштириш, ёшларни ҳарбий-ватанпарварлик руҳида тарбиялаш, уларнинг ҳуқуқий саводхонлигини ошириш” йўналишининг 22, 23, 24-бандлари ижросини таъминлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ёшлар ишлари агентлиги 2022 йил 27 июлдаги 4-13-23-2277-сон маълумотномаси). Натижада, Агентлик фаолияти доирасидаги “Конституциявий ислоҳотларда ёшлар ва болалар ҳуқуқларини мустаҳкамлаш” ҳамда “Ёшларнинг ҳуқуқий саводхонлигини оширишнинг муҳим масалалари” мавзусидаги тадбирлар, ёшларнинг ахборот хавфсизлигини таъминлаш, ахборот истеъмол маданиятини юксалтириш бўйича тренинг ва дебатларни самарали ташкил қилишга хизмат қилган.
очиқ ахборот тизимида миллий манфаатлар асосида, миллий онгнинг турли ахборот таъсиридан ҳимоялаш, “рақамли бўлиниш”нинг олдини олиш энтропия ўлчови ва авто-ассиллация принципига кўра жамиятда ахборот маданияти, одоб-ахлоқини ривожлантириш, сиёсий-ҳуқуқий, илмий-техник ҳамда ташкилий жиҳатларини такомиллаштиришга боғлиқ эканига доир натижаларидан вазирлик ҳузуридаги Талаба ва ўқувчиларнинг маънавий юксалишига кўмаклашиш маркази томонидан Олий таълим муассасалари учун чиқарилган ахборот соатлари материалларида, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг маънавий-маърифий соҳадаги фаолиятида кенг фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022 йил октябрдаги 89-05-107-сон маълумотномаси). Натижада,  талаба-ёшларда ижтимоий тармоқларда тарқатилаётган ахборот ва маълумотларни тўғри таҳлил қилиш кўникмалари шакллантирилган.  

Yangiliklarga obuna bo‘lish