Sayt test rejimida ishlamoqda

Хусанова Маърифат Ахмаджоновнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Фарида Афрўз поэтик асарларида экспрессивлик ифодаловчи лисоний воситалар тадқиқи”, 10.00.01 – Ўзбек тили (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.2.PhD/Fil2420.
Илмий раҳбар: Мамажонов Алижон Бобоевич, филология фанлари доктори, профессор 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона  давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона  давлат университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.05.02.
 Расмий оппонентлар: Одилов Ёрқинжон Раҳмоналиевич, филология фанлари доктори, профессор; Жамолиддинова Дилноза Мирҳожиддиновна, филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Наманган давлат университети          
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Фарида Афрўз шеърий асарларида қўлланиб, унинг идиостилини шакллантиришга хизмат қилган экспрессивликни таъминлашга хизмат қилувчи лисоний воситаларни очиб беришдан иборат. 
Ш.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Фарида Афрўз поэтик асарларидаги экспрессивлик даражаси юқори бўлган фоностилистик (товуш орттириш, товуш тушириш, сўзни бўғинлаш), визуал (муҳим сўз ёки синтагмаларнинг катта шрифтда ёзилиши ҳамда поэтик матн мисраларининг анъанавий жойлашувини ўзгартириб, махсус визуал матн яратиш), лексик (омоним, антоним, синоним, окказионал, диалектал, вульгар сўзлар) ва синтактик (ноодатий бирикмалар, изофий бирикмалар) усул ҳамда воситалар аниқланган;  
поэтик матнда юқори экспрессивлик лексик воситалардан окказионал сўзларда кузатилиши асосланиб, муаллиф идиостилида табу ва вульгаризмлардан фойдаланиш билан боғлиқ новаторлик асосланган;
фоностилистик воситалар, визуал матн шакллари ёзма поэтик нутқда фақат эшитиш эмас, матнда ифодаланган денотат тасвирини бевосита кўриш орқали қабул қилиш эҳтиёжини қондириш имкониятига эга бўлган визуал поэзиядан фойдаланилганлиги сабабли сўзловчининг мақсадини мукаммал акс эттиришга хизмат қилиши далилланган;
поэтик нутқ таъсирчанлигини таъминлашда муҳим ҳисобланган лисоний  воситаларнинг лингвопоэтик хусусиятларини асослаш, нутқ экспрессивлигини оширишда индивидуал услубга хос окказионал сўзлар, табуланган сўзлар, вульгар сўзлар, изофий ва ноодатий бирикмаларнинг стилистик вазифаси асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Фарида Афрўз поэтик асарларининг лингвопоэтик тадқиқи асосида:
поэтик нутқ таъсирчанлигини таъминлашда муҳим ҳисобланган лисоний  воситаларнинг лингвопоэтик хусусиятларини асослаш, нутқ экспрессивлигини оширишда индивидуал услубга хос окказионал сўзлар, табуланган сўзлар, вульгар сўзлар, изофий ва ноодатий бирикмаларнинг стилистик вазифаси бўйича хулосаларидан 2020-2021-йилларда Ўзбекистон давлат хореография академиясида амалга оширилган “Ўзбек миллий рақс санъатини  тарғиб этишга бағишланган веб-сайт ва мультимедиа маҳсулотлари (электрон луғатлар) тўпламини яратиш” мавзусидаги ИЗ-2019081663 рақамли фундаментал лойиҳа доирасида “Ўзбек миллий рақс терминларининг қисқача ўзбекча-русча-инглизча-французча изоҳли луғати” ни яратишда фойдаланилган (Ўзбекистон давлат хореография академиясининг 2022 йил 6 июндаги 1/04-23-сон маълумотномаси). Натижада мазкур луғат бойиган, мукамаллашган;
фоностилистик воситалар, визуал матн шакллари ёзма поэтик нутқда фақат эшитиш эмас, матнда ифодаланган денотат тасвирини бевосита кўриш орқали қабул қилиш эҳтиёжини қондириш имкониятига эга бўлган визуал поэзиядан фойдаланилганлиги сабабли сўзловчининг мақсадини мукаммал акс эттиришга хизмат қилиши борасидаги илмий хулоса ва тавсияларидан “Матн тилшунослиги” дарслигида фойдаланилган (Фарғона давлат университетининг 2022 йил 2 декабрдаги 01-5134-сон маълумотномаси). Натижада дарсликнинг илмий-назарий жиҳатдан мукаммаллашишига ҳисса қўшилган;    
Фарида Афрўз поэтик асарларидаги экспрессивлик даражаси юқори бўлган фоностилистик (товуш орттириш, товуш тушириш, сўзни бўғинлаш), визуал (муҳим сўз ёки синтагмаларнинг катта шрифтда ёзилиши ҳамда поэтик матн мисраларининг анъанавий жойлашувини ўзгартириб, махсус визуал матн яратиш), лексик (омоним, антоним, синоним, окказионал, диалектал, вульгар сўзлар) ва синтактик (ноодатий бирикмалар, изофий бирикмалар) усул ҳамда  воситалар борасидаги илмий хулосаларидан 2020-2021-йилларда Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “O‘zbekiston” телерадиоканалининг “Бедорлик”, “Ижод завқи”, “Таълим ва тараққиёт”, “Миллат ва маънавият” эшиттиришларининг сценарийсини ёзишда фойдаланилган ва муаллиф билан суҳбатлар уюштирилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2022 йил 6 июндаги 4-36-825-сон маълумотномаси). Натижада мазкур радиоэшиттиришлар учун тайёрланган материалларнинг мазмуни мукаммаллашган ва илмийлиги ортган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish