Sayt test rejimida ishlamoqda

Содиқова Гулбарно Одилжон қизининг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон


I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўсмирларда мустақил қарор қабул қилишнинг диний-психологик омиллари”. 19.00.07 – Дин психологияси (психология фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.PhD/P185.
Илмий раҳбар: Умаров Бахриддин Менгбоевич, психология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон халқаро ислом академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон халқаро ислом академияси, DSc.35/30.12.2019.Isl/Tar/F.57.01.
Расмий оппонентлар: Абдуллаева Шоира Хамидовна, психология фанлари доктори, профессор; Фарфиева Камола Атхамджоновна, психология фанлари номзоди, доцент. 
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўсмирлар мустақил қарор қабул қилишида диний-психологик омиллар ўрнини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
нақшбандия тариқатининг вуқуфи қалб (дилида Aллоҳни сақлаш билан қалбнинг  хотиржамлиги) одоби холис ният орқали ўсмирларда ўзига бўлган ишонч ҳиссини оширганлиги сабабли ички интернал локус назоратга таъсир этувчи компетенция эканлиги асосланган; 
ўсмирлардаги ички диний йўналганлик (фарз ва вожиб амалларни бажариш, ҳалол бўлиш)нинг намоён бўлиши натижасида психологик барқарорлик таъминланганлиги сабабли мустақил қарор қабул қилишларида диний-психологик сифатлар (ахлоқий хулқ-атвор, тазкия, шукроналик ҳисси)нинг ривожланиши асосланган;
ўсмирларнинг ижтимоийлашув жараёнида намоён бўлувчи ички антогонизм ва тажовузкорлик ҳолатларини бошқаришда нигаҳдошт (ҳар бир хатти-ҳаракат Aллоҳ назоратида эканлигини англаш) одоби ҳушёрлик билан назорат қилиши туфайли конструктив қарорлар қабул қилишга эришилиши  аниқланган; 
ўсмирларда конструктив диний билимлар (“Лаа илааҳа иллаллоҳ” калимасини айтиш, солиҳ амалларни бажариш, дуо ва зикрларни ўрганиш) таъсири натижасида таълимда меҳмон-спикерларнинг ташкил этилганлиги боис изн сўраш ва назар солиш одоби ҳамда зийраклик кўникмаларининг мустаҳкамланиши далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўсмирларда мустақил қарор қабул қилишнинг диний-психологик омилларини ўрганиш бўйича амалга оширилган илмий тадқиқот натижалари асосида: нақшбандия тариқатининг вуқуфи қалб (дилида Aллоҳни сақлаш билан қалбнинг  хотиржамлиги) одоби холис ният орқали ўсмирларда ўзига бўлган ишонч ҳиссини оширганлиги сабабли ички интернал локус назоратга таъсир этувчи компетенция эканлиги асосланганлигига оид таклифлардан Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 4 сентябрдаги “Диний-маърифий соҳа фаолиятини такомиллаштириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПҚ-4436-сон қарори 1-банди “Аҳолининг, айниқса ёш авлоднинг диний ва дунёвий қарашларини ривожлантириш”ни тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги  Дин ишлари бўйича қўмитанинг 2022 йил 11 майдаги 02-03/3654-сон маълумотномаси). Натижада ўсмирларнинг мустақил касб танлаши, таълим олиши, мақсадларига эришилишида диний-психологик омиллардан фойдаланишга хизмат қилган;
ўсмирлардаги ички диний йўналганлик (фарз ва вожиб амалларни бажариш, ҳалол бўлиш)нинг намоён бўлиши натижасида психологик барқарорлик таъминланганлиги сабабли мустақил қарор қабул қилишларида диний-психологик сифатлар (ахлоқий хулқ-атвор, тазкия, шукроналик ҳисси)нинг ривожланиши асосланганлигига оид хулосалари Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 28 январдаги ПФ-60-сон Фармони билан тасдиқланган “2022-2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси” 69-мақсадининг “Оила институтини мустаҳкамлаш борасидаги ишларни тизимлаштириш ва самарадорлигини янада ошириш” 253-бандини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Оила ва хотин-қизлар давлат қўмитаси ҳузуридаги Оила ва хотин-қизлар илмий тадқиқот институтининг 2022 йил 27 апрелдаги 01-09/897-сон, 07 ноябрдаги 01-09/1133-сон маълумотномалари). Натижада, оиладаги ўсмирлар билан ижтимоий иш олиб боришда ҳар бир ҳудуднинг ўзига хос этноҳудудий хусусиятларидан келиб чиқиб ёндашиш, оилаларда эмоционал барқарорликни сақлаб қолишда маълум даражада хизмат қилган;
ўсмирларнинг ижтимоийлашув жараёнида намоён бўлувчи ички антогонизм ва тажовузкорлик ҳолатларини бошқаришда нигаҳдошт (ҳар бир хатти-ҳаракат Aллоҳ назоратида эканлигини англаш) одоби ҳушёрлик билан назорат қилиши туфайли конструктив қарорлар қабул қилишга эришилиши аниқланганлигига оид хулосалари Ўзбекистон Республикаси Ёшлар ишлари агентлиги ҳузуридаги Ёшлар муаммоларини ўрганиш ва истиқболли кадрлар тайёрлаш институти томонидан ўтказилган “Мактаб ўқувчилари орасида зўравонлик ҳолатлари (буллинг) ва бунга сабаб бўлувчи омилларни ўрганиш” ҳамда “Ёшларнинг ислом дини ва ислом маърифатига бўлган муносабати” мавзуларидаги социологик сўровномани ишлаб чиқишда  фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ёшлар ишлари агентлиги ҳузуридаги Ёшлар муаммоларини ўрганиш ва истиқболли кадрларни тайёрлаш институтининг 2022 йил 27 апрелдаги 01-12/43-сон, 2022 йил 15 ноябрдаги 01-12/113-сон маълумотномалари). Натижада ўзбекистон ёшларининг ислом дини ва ислом маърифатига бўлган муносабатига салбий таъсир этадиган мезонларни аниқлашга хизмат қилган;
ўсмирларда конструктив диний билимлар (“Лаа илааҳа иллаллоҳ” калимасини айтиш, солиҳ амалларни бажариш, дуо ва зикрларни ўрганиш) таъсири натижасида таълимда меҳмон-спикерларнинг ташкил этилганлиги боис изн сўраш ва назар солиш одоби ҳамда зийраклик кўникмаларининг мустаҳкамланиши далилланганлигига оид таклифи Психология ўқув-илмий маркази илмий методик кенгашининг 2021 йил 18 августдаги 8-сонли йиғилиш баённомаси билан психологлар қайта тайёрлаш курслари ўқув режасидаги “Психодиагностика”, “Ижтимоий психология” модулларига киритилган (Низомий номидаги Психология ўқув-илмий марказининг 2022 йил 22 апрелдаги  4-сонли маълумотномаси). Натижада ўсмирлик даврига хос қарор қабул қилишнинг диний-психологик омилларни аниқлашга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish